Тәрбиенің басты мақсатын анықтай келе, оған жетудің негізгі жолы ретінде тәрбие беруші оқыту мен адамгершілік тәрбиесін, баланың «жабайы мінезін» басатын – басқару принципін ұсынды.Әсіресе жан – жақты қызығушылықты дамытын тәрбиелеушіге оқытуға үлкен көңіл бөлу қажет, Гербарт бойынша оның 6 түрі бар:эмпирикалық – қоршаган ортаға, танымдық – құбылыстардың себептерін ашуға, эстетикалық – кереметке ұмтылуға, симпатикалық – жақынға көніл-күйің, әлеуметтік – барлық адамдарға қатынасың.
И.Ф. Гербарт бойынша оқытудың 4 сатысы бар:
бірінші сатысында («ашықтық») оқушыларды жаңа материалмен таныстыру.
екінші сатыда («ассоциация») еркін әнгіме үрдісінде ескі мен жаңа көріністердің байланысы жасалады.
үшінші саты («жүйе») жаңа материалда негізгі жағдайлар, ережелер мен заңдардың қалыптасуымен анықталады.
төртінші саты («әдіс») жаңа білімдерді қолдануда жаттығуларды жасау үрдісі негізінде оқушылардың тәжірибесі қалыптасады.
Гербарт бойынша адамгершілік тәрбие - барлық педагогикалық жұйесінің негізі ретіндеі, барлық әдептілікті қамтитын бес идеядан тұрады:адамды тұтас ететін ішкі бостандық идеясы;өзінде күш пен қуатты қамтыған, «ішкі ұйлесімдікті» беретін өзін-өзі жетілдіру идеясы;
бір адамның басқа адамдардың жігерімен байланысына негізделген мейірімділік идеясы;екі немесе бірнеше жігерлеруің қақтығысы жағдайында қолданылатын құқық идеясы;қоғамға жақсы қызметі үшін марапаттау, немесе зандарды бұзғаны үшін жазалауды қарастыруда басты әдіс - әділдік әдісі.
Фридрих Адольф Вильгельм Дистервег (1790-1866 ) – әйгілі неміс педагог – демократы.Математика, неміс тілі, жаратылыстану, география, астрономия оқулықтарының авторы.
1851ж. бастап «Педагогикалық жинақты» жылында бір рет шығарып отырды. А.Ф.Дистервег негізгі орынды ағартушылыққа берген, қогамдық қатынастардың түрленуін қолдаған. Жалпы адамзаттық тәрбие идеясын жақтаған. Мектеп міндетін гуманды және саналы азаматтарды тәрбиелеу деп көрді. Дистервег өз халқына деген сүйіспеншілік адамзатқа деген сүйіспеншілікпен байланысын атап көрсетті.Дистервег бойынша тәрбиенің негізгі қағидалары:табиғи бейнелік – тек психология және физиологияны меңгере оқытушы балалардың үйлесімді дамуын қамтамасыз етеді. Тәрбие жөніндегі ғылым негізі - психология.
адам дамуына бағытталған тума дарын белгілеріне ие, тәрбиенің міндеті – осындай өзіндік дамуды қамтамасыз етеді.мәдени бейнелік – тәрбие мазмұнында мәдениеттің тарихи жеткен деңгейін және қоғамның тәрбиелік идеялын ескеру қажет. өзіндік қызмет – Дистерверг оны белсенділік, түрткі және оны тұлғаның негізгі көрінісі деп таныды.
Дистервег оқушылардың ақыл – ой белсенділігін ынталандыруына қарай пән оқулықтарының бағалығын анықтады; оқытудың дамыту әдісін ғылымилыққа қарсы қойды. Дистерверг балаларды оқыту мен тәрбиелеуде негізгі орынды мұғалім алады, мұғалімдерді:әрқашан өзіндік дамумен айналысуға; оқытудың тиімсіз әдістерінен босауға; шығармашылықпен жұмыс істеуге бағыттады.
Достарыңызбен бөлісу: |