141
Шикізатты жəне материалдарды қабылдау кезіндегі талаптар-
дың бұзылуы, өндіру процессінің əр сатысындағы параметрлердің
немесе
режимдердің бұзылуы, рецептураның сақталмауы өнімнің
сапасының төмендеуіне жəне реализацияға кедергі келтіретін
ақаулардың болуына əкеледі.
Технологиялық процесстердің режимдік параметрлерін, бақылау
əдістерінің шарттарын жетілдіру, шикізат пен өнімдерді бақылаудың
экспресс əдістерін қолдану сапалы өнім алудың көзі. Ылғал, тұз, май
жəне ұн мөлшерін 10 күнде 1 рет тексереді.
Балаларға арналған
өнімдердің химиялық құрамын əр партиядан тексереді.
Химиялық зерттеулерді жүргізу үшін таңдап алынған жартылай
фабрикаттардың үлгілерін майдалап немесе үгітеді.
142
ТƏЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫСТАР
«Ет саласының жалпы технологиясы» пəнінің зертханалық
практикумы ет жəне ет өнімдері технологиясының бір бөлімдерінің
теориялық материалдарын толық меңгеру үшін, ол «Ауыл
шаруашылық мал мен құсты сою жəне біріншілік өңдеу» деп аталады
жəне əлі де жұмыс істейтін Сібір аудандарының кəсіпорындарында
қолданылатын технологиялық сызбаларды талқылау үшін арналған.
Зертханалық жұмысты орындау үшін
негізгі материалдар
ретінде малды сою жəне сойылған өнімдерді біріншілік өңдейтін
цехтардың жоспарлары, жұмыс істейтін кəсіпорындарға
аппараттық
əзірленген технологиялық сызбалар, көбінесе аудандық кəсіпорын-
дарының соятын цехтерінің Анжерлік, Зариндік, Омсктық ет
комбинаттары,
соятын
пункттер
Промышленновский
жəне
Топкинский. Қолданылатын материалдарды
студенттер өндірістік
тəжірибеден өту кезінде іріктелініп алынады. Олардан техникалық
құжаттар фонды құралады, ол əрдайым толықтырылып тұрады.
Біріншілік өңдеудің технологиялары қуаттылығы жəне типі əр
түрлі кəсіпорындарда орындалу мүмкін, оның ішінде негізгілері
болып мыналар саналады:
– құрамында үш негізгі өндірісті біріктіретін: май ет корпусы-
тоңазытқыш – шұжық өндірісі, ет комбинаттары;
– екі өндірісі бар: май ет корпусы жəне
тоңазытқыш, салқын
сойылымдар.
Малды сою жəне тушаны біріншілік өңдеу май ет корпусында
жүзеге асады, оның құрамында 6 цех көрсетіледі:
малды сою жəне
тушаны бөлу; субөнімдік; май шикізатын қайта өңдеу (майлы цех);
ішек-қарындық; тері консервілеу; техникалық фабрикаттар цехы.
Малды жəне тушадан бөлінген
өнімдерді қайта өңдеудің
технологиялық үрдісі типтік салалық технологиялық нұсқаулықтарға
сəйкес орындалады, ол жерде операциялардың тізімі, оларды орындау
тəртібі, ұсынылатын жабдықтар көрсетілген. Бұл мəліметтердің
жинағы векторлық немесе аппараттық əзірленген түрде техно-
логиялық сызбаны көрсетеді.
Шикізаттың бір түрін өңдеу үшін технологиялық сызбаның
бірнеше нұсқасы болуы мүмкін,
арасындағы айырмашылықтар
келесідей: