Законы 10-е издание москва бином. Лаборатория знаний 2010 3



Pdf көрінісі
бет21/197
Дата05.10.2023
өлшемі2.75 Mb.
#479900
түріЗакон
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   197
f6176e30d73c3b0

 
 
 
(1.22) 
Осыдан 
0 кезінде a = a' екендігі шығады, яғни K'-жүйе К-жүйеге 
қатысты үдеусіз қозғалғанда А нүктенің үдеуі екі санақ жүйесінде де бірдей 
болады. 
2. К'-жүйе К-жүйеге қатысты тұрақты өсті тұрақты бұрыштық 
жылдамдықпен айналады. К жəне К'-жүйелердің санақ басын айналу 
өсініңқайсыбір О нүктесінде аламыз (1.14,а-сурет) сонда А нүктенің радиус-
векторы екі жүйеде де бірдей болады: 

Егер А нүкте К'-жүйеде қозғалмайтын болса, онда бұл оның К-жүйедегі 
dt уақыт аралығындағы r орын ауыстыруы радиус-вектордың d бұрышқа 
бұрылуы есебінен ғана болады (К' жүйемен бірге) жəне (1.11) бойынша 
d , векторлық көбейтіндіге тең. 
1.13-сурет 


28 
1.14-сурет 
Егерде А нүкте К'-жүйеге қатысты v' жылдамдықпен қозғалатын болса, 
онда ол dt уақыт аралығында қосымша v'dt орын ауыстыру жасайды 
(1.14,а−cурет), сонда
d
d
d , .
(1.23) 
Осы өрнекті dt-ға бөліп, жылдамдықты түрлендірудің формуласын 
аламыз: 

(1.24) 
мұндағы, v' жəне v – А нүктенің сəйкес түрде К жəне К'-жүйелеріндегі 
жылдамдықтары. 
Енді үдеулерге көшейік. (1.24) теңдеуі бойынша v вектордың dt уақыт 
аралығындағы dv өсімшесі К-жүйеде v' жəне 
векторларының 
өсімшелерінің қосындысынан тұруы тиіс, яғни 
d
d
, d . 
(1.25) 
dv' өсімшені табайық. Егер А нүкте К' жүйеде v'=const жылдамдықпен 
қозғалатын болса, онда бұл вектордың К-жүйесіндегі өсімшесі оның тек dφ 
бұрышқа бұрылуынан ғана туады (К'-жүйемен бірге) жəне r 
жағдайындағыдай 
d ,
векторлық көбейтіндіге тең. Бұған v' вектордың 
басын айналыс өсімін біріктіру арқылы көз жеткізуге болады. (1.14,б-сурет). 
Егер А нүктенің К'-жүйеде a' үдеуі болса, онда dуақыт аралығында v' вектор 
қосымша a'dt өсімше алады сонда: 
d
d
d ,
.
(1.26) 


29 
Енді (1.26) жəне (1.23) өрнектерді (1.25) теңдікке қойып, алынған 
нəтижені dt-ге бөлеміз. Нəтижесінде үдеуді түрлендірудің келесі формуласын 
аламыз: 
2
,
(1.27) 
мұндағы, a жəне a' – А нүктенің К жəне К санақ жүйелеріндегі үдеулері. Бұл 
формуланың оң жағындағы екінші қосылғыш Кориолис (немесе бұрылыс) 
үдеуі 
кор
, ал үшінші қосылғыш – 
с


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   197




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет