Дипломалды Практика өтетін орны: «Барыс Мунай»
Қаржылық нәтижелерді және меншікті капиталды есепке алу
жүктеу/скачать 90.65 Kb.
|
| 2.2 Қаржылық нәтижелерді және меншікті капиталды есепке алу
"Барыс Мунай" ЖШС кәсіпорны қызметінің қаржылық нәтижесі есепті кезеңдегі оның меншікті капиталының шамасының өзгеруінен көрінеді. "Барыс Мунай" ЖШС кәсіпорнының өз капиталының ұдайы өсуін қамтамасыз ету қабілеті қаржылық нәтижелер көрсеткіштерінің жүйесімен бағалануы мүмкін. Кәсіпорын қызметінің қаржылық нәтижелерінің ең маңызды көрсеткіштері жылдық және тоқсандық бухгалтерлік есептің №2 нысанында ұсынылған. 3-кесте. Тауар өнімінің динамикасы
"Барыс Мунай" ЖШС өндіріс көлемін талдау жалпы және тауарлық өнімнің серпінін зерттеуден, базистік және тізбекті өсу және өсу қарқынын есептеуден басталады (3 кесте). "Барыс Мунай" ЖШС қаржылық нәтижелердің (пайданың) көрсеткіштері кәсіпорынның барлық қызмет бағыттары бойынша шаруашылық жүргізуінің абсолютті тиімділігін сипаттайды: өндірістік, өткізу, жабдықтау, қаржылық және инвестициялық. Олар кәсіпорынның экономикалық дамуының және оның коммерциялық істің барлық қатысушыларымен қаржылық қатынастарын нығайтудың негізін құрайды. Алайда бухгалтерлік есептің әртүрлі пайдаланушыларын қаржылық нәтижелердің белгілі бір көрсеткіштері қызықтырады. Табыс - бұл экономикалық пайданың ұлғаюы нәтижесінде келіп түскен активтер (ақша қаражатын, өзге де мүлікті) және (немесе) өтеу көбейтуге әкеп соғатын міндеттемелерді капитал осы ұйымды қоспағанда, салымдар, құрылтайшылардың (меншік иелерінің мүлікті). Түсімдердің мынадай түрлері кірістер деп танылмайды: - ҚҚС, акциздер және басқа да міндетті төлемдер сомасы; - өнімдерді, тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді алдын ала төлеу тәртібімен; - егер шартта кепілге салынған мүлікті кепіл ұстаушыға беру көзделген болса, кепілге; - қарыз алушыға берілген несиені, қарызды өтеу. "Барыс Мунай" ЖШС ұйым қызметінің сипатына, шарттары мен бағыттарына байланысты кірістер бөлінеді: - қызметтің әдеттегі түрлерінен түсетін кірістер; - басқа да кірістер. "Барыс Мунай" ЖШС-нің әдеттегі қызмет түрлерінен түскен кірістер өнім мен тауарларды сатудан түскен түсім, жұмыстарды орындауға, қызметтерді көрсетуге байланысты түсімдер болып табылады. "Барыс Мунай" ЖШС ұйымы өнім шығарумен және тауарларды сатумен қатар басқа ұйымдарға қызмет көрсете алады. Жұмыс – бұл нәтижелері материалдық көрініске ие және жұмыстарды тапсыру-қабылдау негізінде басқа ұйымға (монтаж жұмыстары, ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар) берілуі мүмкін қызмет. Қызмет - бұл нәтижелері материалдық емес және оны жүзеге асыру барысында тұтынылатын қызмет (пошта және телефон байланысы қызметтері). Осылайша, "Барыс Мунай" ЖШС қызметінің әдеттегі түрлерінен түсетін кірістер болып табылады, ол келесі шарттар болған кезде танылады: - ұйымның нақты сатып алу-сату шартына немесе өзге негіздемеге сәйкес осы түсімді алуға құқығы бар; - түсім сомасы анықталуы мүмкін; - нақты операция нәтижесінде қаражаттың немесе экономикалық пайданың ұлғаюы орын алатынына сенімділік бар; - өнімге меншік құқығы (иелену, пайдалану, билік ету) дайындаушыдан сатып алушыға ауысты, жұмысты Тапсырыс беруші қабылдады, қызмет белгілі бір ұйымға немесе жеке тұлғаға көрсетілді; - осы операция бойынша жүргізілген шығыстар ұйымның ақы төлеуге алған ақша қаражатына немесе өзге активтерге қатысты айқындалуы мүмкін, аталған шарттардың ең болмағанда біреуі орындалмаса, онда бухгалтерлік есепте түсім емес, кредиторлық берешек танылады. Шығыс - бұл құрылтайшылардың (мүлік иелерінің) шешімі бойынша салымдарды азайтуды қоспағанда, активтердің (ақша қаражатының, өзге де мүліктің) шығуы және (немесе) осы ұйымның капиталының азаюына алып келетін міндеттемелердің туындауы нәтижесінде экономикалық пайданың азаюы. "Барыс Мунай" ЖШС ұйымының шығыстары: - қызметтің әдеттегі түрлерінен шығыстар; - өзге де шығыстар. "Барыс Мунай" ЖШС-нің әдеттегі қызмет түрлері бойынша шығыстар өнім дайындауға және өнімді сатуға, тауарларды сатып алуға және сатуға, сондай-ақ жұмыстарды орындауға, қызметтерді көрсетуге байланысты шығыстар болып табылады. "Барыс Мунай" ЖШС-нің басқа да шығыстары: - ұйымның активтерін уақытша пайдалануға ақыға беруге байланысты шығыстар; - өнертабыстарға, өнеркәсіптік үлгілерге және зияткерлік меншіктің басқа да түрлеріне патенттерден туындайтын құқықтарды ақы төлеу үшін беруге байланысты шығыстар; - басқа ұйымдардың жарғылық капиталына қатысуға байланысты шығыстар; - ақша қаражаттарынан басқа негізгі құралдар мен өзге де активтерді сатуға, есептен шығаруға және өзге де есептен шығаруға байланысты шығыстар; - кредиттік ұйымдар көрсететін қызметтерге ақы төлеуге байланысты шығыстар; - бухгалтерлік есеп ережелеріне сәйкес құрылатын Бағалау резервтеріне аударымдар (күмәнді борыштар бойынша, бағалы қағаздарға салымдардың құнсыздануына арналған резервтер және т.б.), сондай-ақ шаруашылық қызметтің шартты фактілерін тануға байланысты құрылатын резервтер. - шарттар талаптарын бұзғаны үшін айыппұлдар, өсімпұлдар, тұрақсыздық айыптары; - ұйым келтірген шығындарды өтеу; - есепті жылы танылған өткен жылдардың шығындары; - талап қою мерзімі өткен дебиторлық берешектің, өндіріп алу үшін шешілмеген басқа да борыштардың сомасы; - бағамдық айырмашылықтар; - активтерді бағалау сомасы; - қайырымдылық қызметке байланысты қаражатты (жарналарды, төлемдерді және т. б.) аудару, спорттық іс-шараларды, демалысты, ойын-сауықты, мәдени-ағартушылық сипаттағы іс-шараларды және басқа да осыған ұқсас іс-шараларды жүзеге асыруға арналған шығыстар; - шаруашылық қызметтің төтенше жағдайларының салдары ретінде туындайтын шығыстар (табиғи апат, өрт, авария, мүлікті мемлекет меншігіне алу). "Барыс Мунай" ЖШС кәсіпорнының шаруашылық қызметінің қаржылық нәтижесі күнтізбелік жыл ішінде қалыптасатын пайда мен шығын көрсеткішімен анықталады. Қаржылық нәтиже ұйымның кірістері мен шығыстарының сомасын салыстыру кезіндегі айырманы білдіреді. "Барыс Мунай" ЖШС-нің шығындарынан кірістің артуы ұйым мүлкінің өсімін білдіреді - пайда, ал шығыстардың кірістерден асып кетуі мүліктің азаюын білдіреді - шығын. Қызметкерлермен есеп айырысуды есептеу бірнеше кезеңнен тұрады: - қызметкерге тиесілі барлық кірістерді есептеу; - қызметкерге жинақтаушы зейнетақы қорына аударылуға тиісті міндетті зейнетақы жарналары бойынша кірістердің есептелген сомасынан есептеу және шегеру; - бюджетке аударылуы керек жеке табыс салығы бойынша жалақыдан есептеу және шегеру; - жалақыдан басқа алименттерді есептеу (алимент, жетіспеушіліктің орнын толтыру және т.б.) есебінде көрсету; - жалақы; - әлеуметтік салықты және әлеуметтік сақтандыру бойынша аударымдарды есептеу және бөлу; - жинақтаушы зейнетақы қорларына міндетті зейнетақы жарналарын аудару; - әлеуметтік және жеке табыс салығын бюджетке, әлеуметтік аударымдарды тиісті қорға аудару; - жеке табыс салығы, әлеуметтік салық және міндетті зейнетақы жарналары, әлеуметтік аударымдар бойынша салық есептілігін дайындау. "Барыс Мунай" ЖШС ұйымының шаруашылық қызметінің қаржылық нәтижесі екі құраушыдан құралады: - өнімді, тауарларды және қызметтерді сатудан, сондай-ақ Ұйым қызметінің мәнін құрайтын шаруашылық операциялардан алынған сату қаржылық нәтижесі; - өзге де қаржылық нәтиже. Пайда "Барыс Мунай"ЖШС ұйымының қаржылық нәтижелерінің бірі болып табылады. 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап «Ақтөбе Сет» ЖШС қаржылық есептілікті дайындау мақсатында «Қоғамдық мүдделі ұйымдардың (қаржы институттарын қоспағанда) жариялау үшін жылдық қаржылық есептіліктің тізбесі мен нысандарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2017 жылғы 28 маусымдағы № 404 бұйрығын қолданады. «Ақтөбе Сет» ЖШС-нің капиталдандыру коэффициенті ретінде, белгілі бір талаптарға жауап беретін активті сатып алу үшін арнайы алынған қарыздарды қоспағанда, қарыздар бойынша шығындардың орташа өлшенген мәні кезең ішінде өтелмеген кәсіпорынның несиелеріне қолданылады. жүктеу/скачать 90.65 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||