Дипломдық ЖҰмыс 5В010800- мамандығы Дене шынықтыру және спорт мазмұны кіріспе 7
Жас футболшыларда жалпы төзімділікті тәрбиелеу ерекшеліктері
жүктеу/скачать 2.01 Mb.
|
| Жас футболшыларда жалпы төзімділікті тәрбиелеу ерекшеліктері
Бірқатар мамандардың пікірінше, балалық және жасөспірім шақтың өзінде-ақ төзімділікті дамыту үшін қолайлы алғышарттар бар болады /35,12/. В.П.Филин қазіргі кезде ең талас – тартыс тудыратын мәселелердің бірі балалармен, жасөспірімдермен және бозбалалармен спорттық сабақтарда көлемі бойынша айтарлықтай, төзімділікке бағытталған жаттығу күш салуларын қолданудың мақсатқа лайықтылығы туралы мәселе /74,104/. Бір мамандар балалармен және жасөспірімдермен жұмыс істеген кезде, бала организмінің әлсіз функционалдық даярлығын ескере отырып, төзімділікті дамытуға абайлап келу керек деп санайды. Олардың пікірінше, осы жас кезеңінде негізінен алғанда жылдамдықты дамыту керек /47/. Басқа мамандар төзімділікті дамытудағы шамадан тыс сақтық мектеп жасындағы балаларда жалпы дене қасиеттері даярлығының айтарлықтай деңгейін алуды қамтамасыз етпейді деп санайды /59,78/. Р.Е.Мотылянская баскетболмен, футболмен, жеңіл атлетикамен және коньки спортымен шұғылданатын 204 мектеп оқушысын тексеріп зерттеудің негізінде 11-12, 13-14, 15-16, 17-18 жасар спортшыларда функционалдық мүмкіндіктер бойынша топаралық айырмашылықтар бар екендігін көрсетеді /22/. С.И.Гальперин өзінің «Балалардың физиологиялық ерекшеліктері» атты кітабында субмаксималды қуаттылықтағы динамикалық жұмысқа төзімділіктегі 8 және 10 жасар балалардағы айырмашылықтар шамалы ғана екендігін жазады. Төзімділіктің күрт артуы 12 жасқа қарай жүреді. 14 жасқа қарай төзімділік шамалы ғана артады. Ең көп мәніне төзімділік 25-30 жасқа қарай жетеді /24/. Өзге зерттеушілер 10-12 жас топтарындағы балалардағы төзімділік деңгейіндегі айырмашылықтың шамалы екендігін атап көрсетеді. Дене қасиеттері жаттығуларының әсер етуімен төзімділіктің ең қарқынды дамуын авторлар 10-13 жасар балалардан байқаған /31, /. Жас футболшыларда төзімділікті тәрбиелеуге 12-15 жаста кіріскен жөн. Бұл жаста жасөспірімнің анатомиялық-физиологиялық қалыптасуы аяқталады және оның үлкен қимыл белсенділігі осы дене қасиетінің дамуына үлкен өсім береді . Дене қасиеттерін даярлау мен спорттық жаттығудың, жекелей алғанда төзімділікті дамытудың бүкіл көпжылдық процесі бала организмінің дамуының жас ерекшеліктерін, оның даярлық деңгейін, спорт түрінің ерекшелігін, дене қасиеттерінің даму ерекшеліктерін және қимыл дағдыларының қалыптасуын мұқият есепке алған, ескерген жағдайларда табысты жүзеге асырылуы мүмкін /2,19/. Әртүрлі жастағы спортшылар арасында жүргізілген, төзімділікті зерттеу /34 / дене қасиеті ретіндегі төзімділіктің жас факторына белгілі бір тәуелділікте болатындығы туралы қорытынды жасауға мүмкіндік берді: спортшылардың жасының артуымен организмнің төзімділігі де артады. Осы қасиеттің даму процесі бірқалыпсыз өрбиді. Спортпен шұғылданудың бастапқы кезеңінде төзімділіктің дамуының жоғарғы қарқыны мен даму деңгейі байқалады, ол жыныстық жетілу кезеңіне дейін сақталады, осыдан кейін төзімділіктің біршама төмендеуі байқалады Сонымен бірге, футболдағы көптеген зерттеулер осыларды анықтау футболдағы спорттық жаттығу процесін ұйымдастыру үшін аса маңзды болып келетін, жас тұрғысынан алғандағы төзімділікті қалыптастыру кезеңдері туралы ауыз ашпайды. жүктеу/скачать 2.01 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|