Дипломдық зерттеудің өзектілігі
жүктеу/скачать 294.84 Kb.
|
| Денсаулық. Осы уақытта ағзаның инфекцияларға төзімділігі төмендейді және бала балабақшаға барудың бірінші айында (тіпті одан ертерек) ауырып қалуы мүмкін. Әрине, көптеген аналар баланың мінез-құлқы мен реакциясының жағымсыз сәттері алғашқы күндері кетеді деп күтеді. Әдетте бейімделу 3-4 аптада өтеді, бірақ 3-4 айға созылуы мүмкін.
Бейімделу кезеңі аяқталды деп саналады, егер: бала тәбетпен тамақтанса; тез ұйықтап, уақытында оянса; өзге балалармен де ересектермен де эмоционалды түрде байланысса ойын түрлеріне қызығушылық таныта бастайды. Осылайша, баланы балабақшаға жібермес бұрын, оның оған қаншалықты оңай бейімделе алатындығын және бейімделу процесін мүмкіндігінше оңай, жақсырақ балалар психологында қалай жасау керектігін тексеру керек.Қазіргі педагогикада ерте балалық шақтың бейімделу кезеңінде жұмысты ұйымдастыру жан-жақты қарастырылады. Оған балалардың физикалық денсаулығын нығайтуға, үй режимін жаңа орта жағдайымен байланыстыруға бағытталған ата-аналармен жұмыс, мейірбике қызметкерлерінің, әкімшіліктің, тәрбиешілердің ұйымдастырылған жұмысы кіреді. Бейімделу кезеңін жеңілдету үшін баланы біртіндеп өз тобына қосып, оған ерекше эмоционалды климат құру ұсынылады. Мұндағы басты мәселе-балалардың аурушаңдығының алдын алу және бейімделу кезеңінде олардың эмоционалдық ыңғайсыздығын азайту. Алайда, бұл шаралар қазірдің өзінде пайда болған ауыр жағдайды жеңілдетеді және оны тудыратын себептерге әсер етеді. Сонымен бірге, бейімделу кезеңінің асқынуын барынша азайтатындай етіп, отбасында бала күтімі мен тәрбиесін ұйымдастыру әлдеқайда маңызды екені анық. Балалардың физикалық және психикалық жағдайының асқынуының себептері, ең алдымен, психологиялық сипатқа ие және баланың қоршаған әлеммен әлеуметтік қатынастары саласында екендігі күмән тудырмайды. Мұны дәрігерлер де, тәрбиешілер де, психологтар да мойындайды. Мектепке дейінгі білім беру мекемесі білім берудің бірінші кезеңі бола отырып, көптеген функцияларды орындайды. Міндеттердің ішінде бастысы-баланың жеке басын жан-жақты дамыту [4, б.3]. Балабақшада мектепке дейінгі балалық шақтың барлық кезеңінде баланың жоспарлы, мақсатты, педагогикалық негізделген жан-жақты дамуы жүреді.Балалардың бейімделу кезеңіндегі балабақша тәрбиешісінің жұмысы мыналарды қамтиды: балаларда білім алу үшін маңызды іс-әрекет ретінде бірлескен іс-әрекет туралы идеяларды қалыптастыру; адамгершілік-ерік қасиеттерін қалыптастыру (табандылық, жауапкершілік, дербестік, еңбекқорлық); балада ұжымдағы іс-әрекет тәжірибесін және құрдастарына оң көзқарасты қалыптастыру, ортақ мәселені шешуге өзінің белсенді қатысуының маңыздылығын түсіну; құрдастарына жалпы іс-әрекетке қатысушылар ретінде белсенді әсер ету тәсілдерін игеру (көмек көрсету, құрдастарының жұмыс нәтижелерін әділ бағалау, кемшіліктерді әдептілікпен атап өту мүмкіндігі); ұжым жағдайында балалардың ұйымдасқан мінез-құлық, оқу іс-әрекеті дағдыларын қалыптастыру [11, 58-бет]. Бейімделу сатысы қабылдауды ұйымдастырудан басталады. Топта барлығы жаңа балаларды қабылдауға дайындалуы керек: баланы қалай және немен тамақтандыру керек, қайда ұйықтау керек және т.б. алдын-ала келісілген және топ ішіндегі балаларға түсіндіру жұмыстары жүргізілген болғаны жөн. Жаңадан келген барлық балалар ерекше назар, сүйіспеншілік, оның әл-ауқатына қамқорлық жасауы керек. Топтарда бірден көптеген жаңа балаларды қабылдауға болмайды. Өмірдің бірінші және екінші жылындағы топқа аптасына ең көп дегенде үш баланы қабылдауға болады. Сонымен қатар, бұл қабылдауды дүйсенбіде бір жаңа бала, сәрсенбіде - екінші және жұмада - үшінші болатындай етіп ұйымдастыру керек. Егер екінші аптада төртінші бала жұмада түссе жақсы. Үшінші аптада үш баланы қайтадан қабылдауға болады, ал төртінші аптада ең көбі екі баланы қабылдауға болады. Осылайша, топтағы 20 балаға дейінгі нормада қабылдау бір жарым ай ішінде жүзеге асырылады. Айта кету керек, жазда балаларды топтан топқа ауыстырар алдында жаңа балаларды қабылдауды 15 шілдеден кешіктірмей бастаған жөн, өйткені кейбір ата-аналар балаларды демалыс уақытына алып кетеді, топта аздаған балалар қалады және мұғалім жаңадан келген әрбір балаға көбірек көңіл бөле алады. Балабақшалардың ересек тобын (немесе мектепке дейінгі кіші топты) жасақтау кезінде бір мезгілде 2-3 балаға рұқсат етіледі. Содан кейін 25 адамнан тұратын топ 1,5 айға дейін қалыптасады.Балалардың жағымды қарым-қатынастарын қалыптастырудың шарттарының бірі-тәрбиешінің балалардың қарым-қатынасқа деген табиғи қажеттілігін қолдауы болып табылады. Қарым-қатынас ерікті және мейірімді болуы керек. Ерте жастан бастап баланы басқа балалармен қуаныш пен қамқорлықты бөлісетін жағдайға үйрету керек. Бірлескен өмір мүмкіндігінше толық, қуанышты, жарқын болуы керек. Бұрын балабақшаға бармаған, құрдастарымен аз қарым-қатынаста болған балалар үшін мектепке бейімделу ең қиын деп саналады. Тәжірибе көрсеткендей, бұл әрдайым шындыққа сәйкес келмейді [3, 42]. Ғалымдардың көптеген зерттеулері (Э. Торидайк, В. Штерн) баланың жаңа жағдайларға үйренуі негізінен отбасындағы ересектердің оны осы жауапты кезеңге қалай дайындай алғанына байланысты екенін дәлелдеді.Сәтті бейімделудің қажетті шарты-ата-аналар мен тәрбиешілердің іс-әрекеттерінің үйлесімділігі, тәсілдерді отбасындағы және мектепке дейінгі мекемедегі баланың жеке ерекшеліктеріне жақындату. Ата-аналар мен мұғалімдердің бірыңғай талаптары, күнделікті тәртіпті сақтау, мұқият гигиеналық күтім, тәуелсіз іс-шаралар мен ойындарды дұрыс ұйымдастыру балалардың эмоционалды теңдестірілген мінез-құлқын қалыптастыру және мектепке дейінгі мекеменің жағдайына сәтті бейімделу үшін салауатты жағдай жасайды. жүктеу/скачать 294.84 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|