Djeti бу китаб 2010 джыл, сентябрны 9-да, орта кюн, Ораза ачылгъан кюн, джазылыб башланнганды



бет23/25
Дата17.07.2016
өлшемі1.89 Mb.
#204137
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   25

ДИН, ТИЛ, ДЖУРТ
Дин, Тил, Джурт —

Ючден дагъан таймаз.

Алагъа таянмагъан,

ала ючюн сермешмеген —

не Халкъ, не Адам болмаз.
БЁРЮНЮ ТЕЙРИСИ БАРДЫ
Итни барды иеси,

бёрюню уа — Тейриси.

Тейри халкъы, Тейри адамы

болгъаныбыз насыбды.


ЗАМАН ХАР НЕНИ ОРНУНА САЛЫР
1

Бу сыйсыз китабла ючюн кесилген тереклени

гюнахларындан къутулурму адам?
2

- Ким, не ючюн къурман этдиле джанларын джигитле —

хаджиле, шыйыхла, шейитле?

- Хакъ ючюн, Халкъ-Джурт ючюн,

Бёрюле ит болмаз ючюн,

ёзденле къул болмаз ючюн,

эркин джуртда эркин адамла джашар ючюн.
Джыйын джанлыдан не къалгъанды энди?

Къуру къазакъ бёрюле къалгъандыла энди.

Орман чегетледен не къалгъанды энди?

Къазакъ терекле къалгъандыла энди.


Тау Элден элле къалгъандыла къуру —

ала да барадыла къуруй.


Алай а,

дуния былай турмаз.

Кавказ

кишиге ит, къул болмаз.


Къазакъ бёрюледен къуралыр джыйын —

мийик Кавказны ол сакълар сыйын.

Къазакъ терекледен къуралыр орман.

Джангыз: керекди чыдам, керекди заман.


Алгъынча, Тау Эл къуралыр элледен.

Къуралыр Акъ Сёз харифледен.

Джети джулдузлу байракъ чайкъалыр.

Заман хар нени орнуна салыр.


ДЖАЗ КЕЛГЕНДИ: КЮН ДА — БИР АРИУ
Джаз келгенди: кюн да — бир ариу.

Ол адамны уа —

онгсуз этгенди ауруу.

Табигъат ариуду кемсиз:

агъаралла таула, чайкъалады тенгиз.
Акъджал толкъунлагъа башланнганды чарс.

Тенгиз къушла къанат таууш этиб,

суу башында урадыла харс.
Адам терезеден кёреди барын.

Тенгиз джагъагъа болса да джюз атлам,

ол джюз атламны эталмайды адам.

Джаз а келгенди: кюн да — бир ариу.


КЪАБЫРЛАДА АУАЗ
Нарт къабырлада эшитдим бир ауаз:

«Ызынга отлаб турма да,

джыгъыла эсенг да аллынга джыгъыл».
КЕТ
Къайры къарасанг да — хамхотла,

кёрюнмейди бет.

Орун джокъду санга былайда,

таугъа, чегетге болса да — кет.


МАЛКЁЗ
«Аллахдан башха джокъу илях»,-

деб, айталмагъан,

дуния малгъа табынмаса —

джашаялмагъан

барды бир къауум.

Ол къауумну аты — малкёз.


КЪУЛ
1

Къулну къылыгъындан танырса:

Кесинден онглуну чуругъун джалар,

кесинден онгсузну итча къабар.


Ёзден болургъа эсине да келмез:

онглугъа къул болургъа кюрешир,

онгсузгъа бий болургъа кюрешир.
2

Къулгъа соргъандыла:

-Бий болсанг, не этерик эдинг?

-Къул тутарыкъ эдим.


Къулгъа соргъандыла:

-Не тилейсе Аллахдан?

-Манга да бир къул бер деб.
Къулгъа соргъандыла:

-Патчах болсанг, не этерик эдинг?

-Бийлени къырыб,

ёзденлени уа — къул этерик эдим.


Джангыз бир къул:

«мен — адамма,

бий, къул да керек тюлдю меннге.

Бий, къул болургъа да излемейме.

Хар адам башына эркин болургъа керекди.

Хар адам, къул, бий да болмагъанлай,

джанын джашатырча, къураргъа керекди джашауну.

Бир Аллахдан башха джокъду илях»,-

деб айталмагъанды.
Алай айтхан а,

аны ючюн кюрешген а —

ол къул тюлдю.
БАШХА ДУНИЯДАН МАКЪАМ
1

Бир мыдах макъам келеди къулагъыма:

Къайсы дуниядан келеди — билмейме.

Бек узакъдан келгенин сеземе джангыз.


Акъ джамчылы ол джарыкъ макъам

аллай бир палахдан, тыйгъычдан ётеди —

меннге джетерге

акълыгъы, джарыкълыгъы да кетеди...

Сау кел, къара джамчылы мыдах макъам.
Сени акъ джамчынгы къара этген палахла,

мени да къоймагъанла аяб.

Къара джамчынг акъ джамчынгдан эсе

бегирек келиширикди энди манга.


Арыгъан, ауругъан, джаралы джарлы джанымы

къара джамчынга чырмаб,

алыб кетерге ушайса — сеземе.

Алай а, тёзерме:

не эталлыкъса тёзмей да къадаргъа.
Ким биледи, сени манга ийген,

джанымы, алгъынча, этер эсе уа сау.

Башланса уа джангыдан джашау...
Къой, тынгылайым, айтмайым джукъ...

Быллай бир мыдах да къалай болады макъам.

Эшитилинеди ол джууукъдан джууукъ...

Ол макъамны сёз бла айтсам...

Къой, тынгылайым, айтмайым джукъ.
Дуния макъам тюлдю бу.

Дуния сёз да келишмез анга.


ТЮШ БЛА ТЮН
1

Тау артындан чыкъды Кюн,

огъурлу эте джер джюзюн бютюн.

Кетдиле кечеги къоркъуула, къайгъыла.

Джарыкъ, тыйылмай, тебреди джайыла.
Ол келеди эне таудан, ауушдан.

Уянады ёзен, тола тауушдан.


Эртденнги сууукъ аязчыкъ бла

Джуууб къол-бет,

бираз къалтыраб-титиреб,

джукъусундан аязыйды чегет.


Кёнделен джолну ёрге атлыла

барадыла джангы кюнню аллына.

Къанатлыла да кёлтюрюлюб ёрге,

Аны ашыгъадыла кёрюрге.


Акка бла туудугъу уа, биягъынлай,

дуппур башына джайгъандыла къойланы.

Бир такъыйкъагъа да юзюлмейди

бир-бири бла ушакълары аланы.


«-Отхача, Кюннге асыб къазан,

ашарыкъларын бишириб анда,

билемисе, кимледиле, ашагъан?

-Билеме, нартладыла ала.


Темиркъазакъ джулдузгъа тагъылыбды къазан...

-Ай, аперим, билесе аны да.

Билиминг бла нартланы да

къууандырырча боллукъса бир адам.


Хар не да боллукъду «хайт» десенг, «хайт».

Алай а, чаб, бери тый къойланы.

Ол манграмазгъа уа ангылатыб айт —

тынч турмаса, кесиб ашарыкъбыз аны».


2

Элге келгенди эртден.

Биягъынлай, тюшгенчама джомакъгъа.

Ётюб тенгизден-теркден

сабийлигиме барама къонакъгъа.
Игиден-иги бола барады кёл.

Сабий кёбдю — чачылмагъанды эл.

Саудула аккала, аммала да.

Гошаях бийчесин сакълаб, сюеледи къала да.


Мубарек къартла Мухаммад, Джюсюб,

эски тонларына чырмалыб,

дуппур башында этелле лахор ,

джазгъа чыкъгъанларына къууаныб.


Къойланы сыртларында къой чыпчыкълагъа

къараб, этеме сейир.

Тюрленмегенди бир зат —

арадан ётсе да ёмюр.


Къара суу да чыкъгъаныча чыгъады.

Суу агъач да къызчыкъны бойнунда,

джангкъылычха ушайды.

Челеклери толу сууну

чайпалтмазгъа кюреше, атлайды ол.

Ташдан, балчыкъдан да толуду джол.


Хар не да алгъынча. Байракъ алгъынчы,

тохтарыкъ тюлме:

харс тауушла чыгъадыла келин келген юйден —

атымы ары бурама мен.


Тёбен элде байракъ алыб,

Огъары элге атланама:

джау джиб къургъандыла анда —

джети къыздан сора джаш туугъанды.

Билесиз, кимге.

Энди киши да кюлмез Набийге.


3

Уянама.


Кеси кесимден уялама,

булгъанады кёл:

джокъду мен ёсген эл.
Аты барды. Къаласы да турады.

Юйле да туралла.

Адам а джокъ.

Школ да барды.

Окъургъа анда

сабийле уа — джокъ.


Къартла ёлгенле.

Джашла кетгенле элден.

Келгенликге эртден,

къууаныр адам джокъду анга.


Элни эте джылауун,

джашайма узакъда.

Эл

китабымда джашайды энди.


Кёб турмай, кесим да ёллюкме.

Мен — Таудан тёнегереген таш,

Шимал тенгизни джагъасында

джелге, джангургъа боллукъма аш.


Мен билген дуния да ёллюкдю мени бла.

Джокъду эскерлик бизни.

Кимме мен? Ташма мен

джагъасында тенгизни.


АГЪАРАЛЛА ТАУЛА, ЧАЙКЪАЛАДЫ ТЕНГИЗ
Тюрленнгенлей турады тенгиз:

Бирде сютча уюр,

Бирде чайкъалыб, къатланыб,

джагъаларын талар.


Бирде кёгерир,

бирде къаралыр.

Анга эс бурмайма энди —

юреннгенме халисине.


Мен аны башы бла

аргъы джагъагъа къарайма.

Анда кёрюнедиле таула:

къуру да бирчадыла ала.

Къыш да, джай да туралла агъаргъанлай.

Тебмейле — бир халда туралла.


Европаны башындан аягъына келгенме,

Мен Джерге эннгенме Кёкден.

Артха къайытхан а — къыйынды,

Къыйынды ётген тенгизден-теркден.


Джуртха уа тансыкъ болгъанма кемсиз.

Чайкала къычырыкъ этелле.

Джылла, ёмюрле ётелле.

Агъаралла таула, чайкъалады тенгиз.


ТЮРЛЕНЕДИ ДУНИЯ
Къысыкъкёз бола барады Европа,

бети да саргъала, къарала.

Акъ раса чегет расагъа ушайды —

ёлюм джууукълашханды анга.


Тас эте барады бетин, сыфатын —

ызына айланнганнга ушайды чархы.

Тёрт дуниядан къуюлады ырхы —

кюнден кюннге къатыдан къаты.


Къатышады дуния, тюрленеди хауа —

таза джурт, таза халкъ да къалмай.

Билмейме, Адам бла Хауа

болгъандыла къаллай?


Къайсы къауум ушайды алагъа —

акъмы, къарамы, сарымы?

Не сакълай болур дунияны алда,

акъ раса да тюб болмай къалырмы?


Кёб тюрлю халкъы, адамы болгъан дуния

къуру бир бетли болуб къалырмы?

Неди келе тургъан заман —

ауалмы, ахырмы?


СЕЙИРДИ АДАМ
Талай минг китаб окъудум,

талай минг.

Талай китаб да джаздым.

Энди мен


джууукълашханымда ахырыма,

бир Китаб тюшмейди къолумдан.


Ол Китаб айтханча джашамадым мен.

Не излейме энди андан?

Сейирди адам.

Сейирди.
ТАШХА БУРУЛГЪАН ТЕРЕК


Алгъын терек эдим,

Джангыз Терек болсам да.

Ташма энди мен,

Къадау Таш болсам да.


Алгъын терек эдим:

къанатлыла, къанатлы джанла, къанатлы сёзле да —

уча, къона джашай эдиле менде;

къанатсыз джанлагъа да бола эдим ышыкъ.


Тейриме да, тийреме да, туугъан джериме да

тюз тургъан джашил терек эдим алгъын.

Мен — Тейри Тереги — Тейри адамларына

солургъа бере эдим хауа.

Джангылгъанлагъа, джыгъылгъанлагъа да

болуша эдим сюелирге ёрге.


Алай а,

джарым моллала бла иймансызла

кесиб къурутдула мени —

Келечини.


Юзюлдю

Кёк бла Джерни арасында байламлылыкъ.

Тюнене бла Бюгюнню арасында байламлылыкъ

юзюлдю.
Тейри терегин сакъламагъан

Тейри адамына, Тейри халкъына да

джетди къыйынлыкъ.


Алгъын терек эдим,

Джангыз Терек болсам да.

Ташма энди мен,

Къадау Таш болсам да.


Джангыз Терек къайытмай Джуртха,

Тирилиу чакъ келирми халкъгъа?


НЕ ИЗЛЕЙДИ АДАМ?
Не излейди адам Аламда —

джангы джуртнуму, эски джуртнуму?

Къутулур джолламы излейди кесине?
Кёкде Кюнню джандыргъан Кючге

къалай болсун тенг

Джерде чыракъны джандыргъан адам?
Ауалны, Ахырны да кёреме

къарасам Кёкге.


Джер тартады санны,

Кёк а — джанны:

не этгин,

джазыкъсынмай адамны.


БУ ДУНИЯ МАНГА АМАНАТДЫ
Ёсгенча нарат терек къаяда,

таш башында да джашау эте келгенди халкъым.

Кючюме къюч къошулгъанды Джуртда,

Кесмезде да кесгенди чалкъым.


Аллах бу дунияны бергенди меннге.

Бу дуния меннге аманатды.

Кёлюм да, сёзюм да, тауум да — Минги:

джашау дегенинг — аламатды.


Тюл эсе уа — кесимме терс:

аманатха — болгъан хыянат.

Келген кюн Къыямат

не дерле ангы бла эс?


Аллах бу дунияны бергенди меннге.

Бу дуния меннге аманатды.

Аманатха болсам а хыянат —

Джарыкъ дуния да ахыратды.


Джаратханнга салама махтау:

джандет джуртну бергенди бизге,

Къаламны, Китабны да бергенди бизге —

джазыуубузну джазаргъа бергенди мадар,

Адам, Халкъ болургъа бергенди мадар.
Хакъ диннге болмасакъ тыйыншлы,

Ана тилге болмасакъ тыйыншлы,

Ата джуртха болмасакъ тыйыншлы,

ала ючюн джан аямай сермешмесек,

Аллах бергенни сакъларгъа кюрешмесек,

Аллах айтханча джащаргъа кюрешмесек —

бизлеге чамланмазмы Аллах?!

Болалмай эсек Адам, Миллет,

джазалмай эсек а джазыуубузну кесибиз —

Сора,


бир кишиге да дау салмайыкъ биз:

кесибиздеди къыйынлыкъ, палах.


ДУУАДАКЪ
Дуния кёрюнеди акъ:

ёрге ёхтем тутханлай башын,

джюзеди кёлде дууадакъ,

Кёк болгъанча аны сагъышы.


Джюзеди кёлде дууадакъ —

акъ умутну джелпеги.

«Аны бойнуна дууа такъ»,-

дейди манга джюрегим.


Тутханды мени таба джол —

юлюш этейим джанымдан.

Акъ Сёзге да ушайды ол

дуниягъа эннген башындан.


Кёлюмю да эте чыммакъ акъ,

Джюзеди кёлде дууадакъ.

Чилле джаулукълу бир къыз

кёрюнеди кёзге тохтаусуз.


Аргъы джагъасындан тенгизни

акъ таула туралла къараб.

Ким биледи, аладан

келген эсе да дууадакъ.


Меннге джетерге кёб къалмай,

тохтаб, тинтгенча, къарады.

Кёз джашларын тыялмай,

къызбет дууадакъ джылады.


Сора, ол ёхтем, ариу башын

къанат тюбюне джашырды.

Бир кёб зат тющдю эсиме:

Келди ёлюрюм, джашарым.


Иннетинг, сёзюнг, ишинг —

ючюсю да болмасала акъ,

Къанат тюбюнден башын

чыгъармай ёлюр дууадакъ.


БЕТ
-Интернетде джокъду бет.

-Сенде уа бармыды?- дедим.

Джети къатлыды интернет —

хар ким табады излегенин.


НЕ ЭТГЕНСЕ, НЕ ЭТЕСЕ СЕН?
Не джашаргъа, не ёлюрге

къоймайды мени къайгъысы халкъны.


Ёле тургъан сёзле, ёле тургъан тил.

Аланы къутхарыргъа кюрешеди шайыр.


Ёлтюре тургъан а кимди аланы?

Кимди ол мурдар?

Халкъ кесидими?

Ийнанмам ёмюрде:

халкъ ёлтюрюрмю кесини тилин?

Кеси кесин ёлтюрюрмю халкъ?


Джуртун душманнга берген,

Тилин да кеси ёлтюрген —

кеси кесин ёлтюрген

аллай халкъ болурму дунияда?


Адамладан къуралады халкъ,

элледен къуралады Эл:

элледен кетедиле адамла —

чачылады Эл, чачылады халкъ.


Элни, халкъны чачхан зулмугъа, хыйлагъа

къаршчы турмасакъ — боллукъбуз тюб.

Чачылгъан халкъны Джуртха къайтарыб,

Эл эталлыкъ бармыды кюч?


Ана тилин, Ата джуртун

кеси разылыгъы бла къоя эсе халкъ,

Миллет ангысын, тарих эсин

тас этген эсе халкъ,

динин, тилин, туугъан джерин да

дуния малгъа ауушдура эсе халкъ —


керекмиди, сора, аны ючюн

кюреширге, этерге къазауат?

Керекди — соруллукъду хар бирибизден:

къутхарыр ючюн къауумунгу —

дининги, тилинги, джуртунгу —

не этгенсе, не этесе сен?


СЁЗНЮ ИЧИНДЕДИ ЁЗ
СЁЗню ичиндеди ЁЗ.

Ана тилибиз ёлгенлей —

ёллюкбюз барыбыз да биз.
Элибден башланады Эл.

СЁЗден башланады ЁЗ.

Хакъдан башланады Халкъ.

Быланы унутсакъ —

барыбыз да боллукъбуз талкъ.
КЪАРЫУСУЗ БОЛМА, ДЖЮРЕК, БЫЛАЙ
Сюеледи Минги Тау да ышара,

Къобан суу да барады джырлай.

Къаяда ёсген терекге да къара —

къарыусуз болма, джюрек, былай.


Ариу кюннге, кюн аманнга да

шашмай тюберге Джуртунгдан юрен.

Къазакъ бёрю улугъанын къоймайд,

ит джыйын тургъанлыкъгъа юре.


Джюрек, биягъынлай джырла джырынгы.

Унут джарангы, унут джылынгы.

«Эжиучюле джокъла» деб да, джарсыма.

Къазакъ джюрек, бошуна джарылма.


Сыннган кёлню Акъ сёз бла байла,

Сыннган саннга — къара ханс джарар.

Джюрек, кесинги, мени да къыйна —

Ана тилни ёлюмден къутхар.


Халкъны, Джуртну да билейик къоруй,

мадар этсек — болушур Тейри.

Джюрек, ёлсек турурбуз солуй,

ары дери болайыкъ тири.


КЁК ДА КЮКЮРЕЙДИ, ДЖАШНАЙДЫ
Чегет бауурлада тургъанлыкъгъа къар,

кюнбетле кёгере башлагъанла.

Джазгъы назмусун айтханча къадар,

Кёк да кюкюрейди, джашнайды.


Джашил дунияда учады Акъ сёз.

Ол джети къат кёкден келгенди эниб.

Джети къат джюрекден чыкъгъан эсе да,

айталлыкъ бармыды Акъ сёзню тинтиб?!


Хакъ сёзню кёлеккесиди Акъ сёз.

Инсан, миллет хакълары ючюн,

дунияны адамлары, халкълары ючюн

къазауат этгенлей айланады Акъ сёз.


Джазгъа джол ачады Ол.

Хакъ сёзден, Акъ сёзден айырылса халкъ —

дуниядан болады талкъ:

анга келеди къач, ызы бла къыш.


Халкъ айырылса тилинден, сёзюнден —

айырылады тининден, ёзюнден.

Джаны саулай келеди анга ёлюм.

Башхала кючлейле Джуртун, Элин.


Хакъ сёз бла Акъ сёз —

эки къанаты адамны-халкъны.

Къанатларындан айырылса уа,

ёлмесе да —

ит джашау, къул джашау сакълайды аны,

сюркелиб джашау сакълайды аны.


Джаз келеди къууандыра кёзню —

кюнбетле кёгере башлагъанла.

Уятыргъа излегенча бизни,

Кёк да кюкюрейди, джашнайды.


ДЖАЗ АЛА КЪАЧХЫ САГЪЫШЛА
Тил терекден сёз чапракъла агъалла —

Кёб турмай джалан боллукъду терек.

Башха терекле уа, чирчик эте, чагъалла...

Не этсин, джарылмайын джюрек.

Джаз келгенди тыймай тенгиз-терк,

халкъ а андан къалыбды къуру:

акъ чакъгъанды арбазда терек,

Тил терек а — турады къуруй.


Джаз келгенди табигъатха,

халкъгъа уа — келгенди къач:

Тил терек чапракъ арта турады...

Джокъду манга дунияда къууанч.


КЁКГЕ ДЖУУУКЪЛАШХАН АДАМДЫ ТЕРЕК
Кесин акъылман суннган биреулен,

Сорады: кимге керекди къаяда терек?

Къаранчхача, турады къаяда.

Сау-шау эсе да, не хайыр андан?


-Ай марджа, терекни кесине сор аны.

Мийикни сюе болур терекни джаны.

Сор аны терекде къанатлыгъа —

ол да толу джууаб бералыр санга.


Терекни джуртуду къая,

къаяны байрагъыды терек.

Аны алайгъа орнатхан Кюч,

адамладан эсе игирек

биле болур не этгенин...
-Мийик къаяда терекден

не хайыр адамгъа,- дейсе.


Мен а айтама: барды хайыры.

Кёзню къууандыргъан бла къалмай,

бизни ёрге тартхан бла къалмай,

ол джашаргъа юретеди бизни —

таш башында, къаяда, тауда да;

къоркъмай:

иссиден, сууукъдан, борандан, джауумдан да.
Шыбыласы болгъанлыкъгъа,

джарыгъы, джылыуу да болгъан Кёкден

сууумазгъа да юретеди бизни.

Огъай, зараны, хатасы джокъду кишиге,

хайыры уа барды къаяда терекни.
Кёрюнеди: бар болгъанча джокъдан.

Юретеди: бек болургъа да Джуртха.

Ол сюеди мийикни, Кёкню.

Джашаукёллю этеди кёлню-джюрекни.

Болалырмы адам Адам

кёре турмаса къаяда терекни?


Сен ашаялмайса аны кёгетин,

не да кесиб, эталмайса отун —

аны ючюн атайса анга ат-бет:

«Хайырсызды,- дейсе,- къаяда терек».


Терек да боллукъду айтыргъа:

«Не хайыр меннге джерде адамдан —

Къаягъа ёрлеб, кючден къутулгъанма андан.
Балтасындан, мычхысындан къутулгъанымда да,

сёзюнден, кёзюнден къутулалмай турама.

Не хайыр чегетге, терекге адамдан —

хатасын, заранын а келгенбиз сынай...».


Къаяда терек бла джерде адам

къарайдыла бир-бирине.

Къайсыды терек, къайсыды адам?

Къайсыды тыйыншлы насыбха аладан?


Къаягъа, терекге да этеме тилек.

Кёкге джууукълашхан адамды терек.


СЁЗ БЛА ХАЛКЪ
Кеси кесин джарлы этген бир адам —

мен — къарайма хар кюн сайын джагъадан.

Кетмейме болгъунчуннга кеч, ингир.

Викингле атагъан атым — Менгир.


Сорадыла «бир ангылат,- деб,- сен бизге,

не кёресе хаман къараб тенгизге?».

Мен айтама кеп-кертисин алагъа:

«Мен къарайма тенгизге тюл, таулагъа.


Ол джагъада — Халкъым, Элим да мени.

Джыкъгъынчыннга ауруу не ёлюм мени,

Таула таба турлукъма къарагъанлай.

Эсен болсун джандет джуртум Къарачай.


Хар кимге да туугъан джериди джандет.

Туугъан джуртсуз къалай джашайды поэт?

Ол джашайды джаза джырла, назмула...

Ана тилди тыш джуртда нёгер анга.


Барды мени Боракъ кибик бир атым —

Къара кюн да Акъ сёздю къанатым.

Джаным джуртха къайтырыкъды аны бла.

Тенгиз джагъада къаллыкъ болур саным а.


Къайытхан кюн Акъ сёз болуб мен джуртха,

Табылырмы мени ангыларыкъ халкъ анда?

Ана тилин унутхан халкъгъа тюбесем,

не дерме Аллахха, адамгъа да мен?


Бу къоркъуу джашайды джюрегимде.

Агъадыла чапыракъла Терегимден.

Къадау Таш да къаралады кюйгенден.

Бошму къарайма таула таба энди мен?


Сюелсе да, ёре турукъ — Терекмиди?

Къара халкъгъа Акъ сёзюм — керекмиди?


Тюртюледи Акъ сёз халкъгъа тюл, палахха...

Халкъ да — сакъламагъан, къутхармагъан тилин,

Сёз да — джакъламагъан, къутхармагъан халкъын,

Къыямат кюн не дерикле Аллахха?


ЮЧ ДАРМАН
Зулму юзген джилигими,

адамла джаргъан джюрегими,

багъадыла юч керамат —

намаз, назму, табигъат.


Ала къайтаралла мени

Аллахха, джашаугъа.

Булутланы чача, боранлайды Минги,

бир-бирде кёлюм ушайды анга.


Нартны да эмеген анасындан,

Дунияны да суу ахырзамандан

къутхаргъан тауну этегинде,

этеме намаз, джазама назму —

ауал, ахыр да кёрюне кёзге.
Къарашауайча,

Минги Тауну буз сюммеклерин эме,

кёреме: келеди кеме

эниб джети къат кёкден,

толтура джарыкъдан, нюрден

тёгерекни, джюрекни да...


Айтама: хош кел, сау кел.

Алай а, болмайма таукел

анга миниб, кетерге Кёкге —

туугъан джер тартады кесине.


Былайда излейме тюберге

насыб кюннге, ахырзаманнга да.

Дерт тутмай, излейме болушургъа

джюрек джаргъан адамлагъа да.


Кёлюмю этелле рахат

намаз, назму, табигъат.

Ала джашаугъа къайтаралла мени...

къучакълайма Ташны, Терекни.


Къобанны

джалайма ташын, ичеме сууун.

Адам этген неди адамны,

Халкъ этген неди халкъны? -

Къалам, Китаб эмда Джурт.
Дунияны къара кюнлери

болсала да къыйын, ауур,

Хакъ сёз, Акъ сёз, туугъан джер

Берелле джашаргъа къарыу.


Хакъ сёз бла Акъ сёз —

къанатлары джюрекни.

Аладыла танытхан

бизлеге джети къат Кёкню.


Адамла кесген терегими,

адамла джаргъан джюрегими,

сау этедиле юч керамат —

намаз, назму, табигъат.


КЪАЛАМНЫ, КИТАБНЫ КЪОЯРМА КИМГЕ?
Шайырны назмулары чыгъыб басмадан

джайылдыла дуниягъа, къанатлылача.

Ой, бу джашау-ёлюм деген базманда

джашаугъа джан басхан болурму алача?!


Джашауну джанында болгъанлары ючюн,

Тюзлюкню джанында болгъанлары ючюн,

Хакъ кертини айтханлары ючюн —

кёб къыйынлыкъ джетди назмулагъа да.


Шайыр кетди кёрмей китабларын.

Ныхытды деб, джанламады джолундан.

Джюрегини джараларын, табларын

кёреме хар бир назмусунда, джырында.


Ит дууаны окъуб терсине,

кюрешгенле шайыр ауузун байларгъа,

ким бергенди сизге эркинлик

кераматлыланы, кераматсызланы да къыйнаргъа?


Сиз —

Зулмуну эмда дуния малны къуллары,

Хакъ сёзню, Акъ сёзню джаулары,

Тейри адамлары бла — шайырла бла —

таша, туру да тохтамай, кюрешесиз,

сыйсыз бола джашайсыз эмда ёлесиз.


Хакъ сёз бла, Акъ сёз бла кюрешген къара кючле —

къара джинни джюз бетли къуллары,

сиз, къалай хорларгъа умут этесиз

нюрден джаратылгъан назмуланы, джырланы?


Кетген ёмюрде ёлтюрдюгюз шайырны,

бу ёмюрде уа ол къобду, тирилди,

сёзюне, кесине да тыйыншлы багъа берилди...

заман тюзню-терсни, акъны-къараны айырды.


Огъай, сиз ёлтюралмадыгъыз аны —

ёлюмсюздю Хакъ джырчыны, Халкъ джырчыны джаны.

Туугъан джер бла, Ана тил бла байланыбды шайырны ёзю.

Сёзю уа, Сёзю —

Кёкге джете мийикди.
Бир къанаты Кёкге джете,

Бир къанаты джерге тие,

учады шайырны джаны.

Аны ёлтюрюр кюч джокъду —

Джаратхан кеси сакълайды аны.
Андан кёчгенди меннге

китаб бла къалам.

Хакъ сёзден, Акъ сёзден ишленнген

ёмюрлюкдю къала.


Мен да джууукълашама ахырыма.

Бир кёб зат келеди акъылыма.

Къарайма батыб баргъан кюннге:

къаламны, китабны къоярма кимге?



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   25




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет