Джетписбаева б. Ш., Матибаева а. И


Тағамдық шикізаттың биологиялық ерекшеліктері. Жинағаннан кейінгі



Pdf көрінісі
бет14/75
Дата04.12.2023
өлшемі1.31 Mb.
#485430
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   75
ТАҒАМ ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ

 
Тағамдық шикізаттың биологиялық ерекшеліктері. Жинағаннан кейінгі 
тағамдық шикізаттың іс-әрекеті. Өсімдік шикізатының пісіп жетілуі. Мал тектес 
шикізатының автолизі 
Өсімдік шикізаты, өзін зақымдайтын микроағзалар, аурулар, зиянкестерге 
қарағанда күшті иммундық жүйеге ие. Ал малдарда микроағзалардың қоздырумен 
пайда болатын ауруларға төзімді иммунитеті бар.
Аналық бұтағынан жиналып алынған өсімдік шикізатында тірі ағза мен 
иммунитет қасиеті сақталады. Иммунитет бірнеше кедергілерден тұрады. Біріншіден 
жемістің сыртқы мен астында эфир майлары мен бактерияға қарсы сипатқа ие ұшқыш 
заттар 
орналасады. 
Шикізаттың 
сыртқы 
қабаты 
уланған 
атмосферамен 
«қапталғандықтан» көптеген микроағзалар жетпей өле бастайды. Сыртқы 
қабатындағы балауыздан микроптардың химиялық және ферментативті аппараты мен 
химиялық байланысқа инертті төтеп бере алуының арқасында микроптар ішке ене 
алмайды. Жарылған, кесілген яғни механикалық зақымданған жерлер микроптардың 
енуіне қолайлы орта болып табылады. Өсімдік шикізатының ішіндегі жеміс шырыны, 
өзара микроптардың енуіне аз мүмкіндікке ие, химиялық байланыс жағынан мықты, 
жасуша аралық зат протопектинмен байланысқан. Осы кедергілерден өткен 
микроағза, екі қабықшамен қапталған жасушаға кезігеді. Кейбір микроптар өте 
алатын, жоғары жасушалы қабат ұяшықтары қабат ұяшықтары бар тор түріне ие. Ал 
қалған микроағзалар келесі жасушаның қабықшасын бұзуға химиялық заттары мен 
уақытын жіберуге тура келеді. Ішкі немесе цитоплазмалық ақуыз бен май тектес 
заттардан тұрады. Оны да микроағзалардың химиялық және ферментативті 
құрылғысының көмегімен бұзуына тура келеді. Құнды шырынына жеткен 


28 
микроағзалар өздерінің азықтануы мен көбеюіне мүлдем болмайтын органикалық 
қышқылдар немесе минералды тұздардың көп мөлшеріне тап болады. Яғни олар еріген 
заттардың жоғарғы концентрациясына (асханалық жүзім) кезігеді. Қорыта келгенде, 
пісіп жетілген механикалық бүтін иммундық жүйесі дамыған және активті жағдайда 
ұстап тұра алатын шикізат қосымша шығындарсыз сақталынады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   75




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет