Дєріс тезистері
жүктеу/скачать 2.95 Mb. Pdf көрінісі
|
| Кеңістіктік сипат. Дене жаттығуларының бәрі кеңістікте кеңістіктік сипатта
орындалады. Кеңістіктік сипатқа жататындар: бастапқы жағдай, дене және оның мүшелерінің қозғалыстағы жағдайы, траектория. Бастапқы жағдай - бұл жаттығу басталар алдында, салыстырмалы түрде айтқанда қозғалмай тұру, ол әрекет етуге әзірлікті кӛрсетеді. Дененің және оның мүшелерінің бастапқы жағдайын ӛзгертумен бірге жаттығудың күрделілігін ӛзгертуге, бұлшық етке түсетін салмақты арттыруға және организмге ағымды әсер етуге болады. Мысалы, орындықта отырып кеудені оңға, солға бұру қарын бұлшық еттерінің жұмысын күшейтеді; еденде жатып жаттығу дене салмағының омыртқаға түсіретін қысым күшін азайтады. Бастапқы жағдай жаттығудың дұрыс орындалу және келесі әрекеттердің нәтижелілігін қамтамасыз ету (тізені молырақ бүгу, жүгіру жылдамдығын мейлінше арттыруға кӛмектеседі) үшін мейлінше тиімді жағдай туғызады. Дененің немесе оның жеке бӛліктерінің дене жаттығуларын орындау процесінде қозғалмайтын жағдайда болуына бұлшық еттердің статикалық ширығуы арқылы қол жетеді. Орындалатын дене жаттығуларының тиімділігі керекті қалып сақтауға, денені және оның мүшелерін мейлінше оңтайлы жағдайда ұстауға байланысты. Мәселен, коньки, шаңғы тебушінің тізені тӛменірек бүгуі, велосипедшінің отырысы ауа кедергісін азайтады, сӛйтіп алға қарай шапшаң қозғалуға жәрдемдеседі. Жүгіру процесінде дененің алға-артқа еңкею бұрышын ӛзгерту арқылы оған жылдамдық қосуға болады. Кейбір жаттығуларды орындау техникасында 51 бастың белгілі бір жағдайда болуы маңызды. Мысалы, орындық, бӛрене үстімен жүргенде тепе-теңдік сақтау үшін басты тік ұстау қажет. Мәнерлеп сырғанауда, кӛркем, спорттық гимнастикада дене және оның жеке бӛлшектері жағдайына арнайы эстетикалық: аяқтың басын тік ұстау, кӛкіректі қайқайту, т. б. талаптар қойылады. Кейбір бастапқы және статикалық жағдайлардың ӛзіндік мәні де болады (тік тұру). жүктеу/скачать 2.95 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|