Әдеби жанрлар Эпикалық жанрға



Pdf көрінісі
бет9/14
Дата10.03.2024
өлшемі0.52 Mb.
#494835
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
Көркемдегіш құралдар (1)

 
ЕГІЗДЕУ (ПАРАЛЛЕЛИЗМ- екі нәрсені, құбылысты не ұғым мен сезімді қатар қойып, 
ұқсата, салыстыра суреттейтін тәсілдер. Махамбеттің «Қызғыш құс» өлеңінде егіздеу 
тәсілі қолданылған. 
...Көл қорыған сен едің, 
Сен де айырылдың көліңнен 
Ел қорыған мен едім, 
Мен де айырылдым елімнен 
Аспандап ұшқан, қызғыш құс, 
Сені көлден айырған- 
Лашын құстың екпіні 
Мені елден айырған- 
Хан Жәңгірдің тепкіні 
(Махамбет) 
Арнау – автордың өзіне не өзгеге, кейде тіпті жалпы жұртқа арнайы тіл қатуы, олармен 
іштей тілдесуі. 
Қалың елім, қазағым, қайран жұртым, 
Ұстарасыз аузыңа түсті мұртың. 
Жақсы менен жаманды айырмадың, 
Бірі қан, бірі май боп енді екі ұртың... (Абай) 
 
 
Аллегория (пернелеу) – адамдар арасындағы қатынастарды астарлап жануарлар мен 
жәндіктер әрекетімен көрсету. Аллегорияға А. Байтұрсыновтың, С. 
Дөнентаевтың мысал өлеңдері жатады. 


Инверсия – сөздердің орындарын ауыстырып, өзгеше тіркестер құру.
Қасымдағы қырық жігіт 
Суыра алмады оғымды, 
Тасқа кірген тартқанда. («Ер Тарғын» жырынан)  
Эллипсис – сөйлем ішінде атап айтпаса да түсінікті кейбір сөздерді әдейі жазбай кету. 
Таң бозарып атқанда, 
Таң шолпаны батқанда, 
Ұйқыда ел жатқанда 
«Аттан!» деген бір дауыс 
Құлаққа сар-сар келеді... (Мұнда «Жау шапты» деген сөз 
тіркесі айтылмаған) 
Инверсия – сөздердің орындарын ауыстырып, өзгеше тіркестер құру.
Қасымдағы қырық жігіт 
Суыра алмады оғымды, 
Тасқа кірген тартқанда. («Ер Тарғын» жырынан) 
Эллипсис – сөйлем ішінде атап айтпаса да түсінікті кейбір сөздерді әдейі жазбай кету. 
Таң бозарып атқанда, 
Таң шолпаны батқанда, 
Ұйқыда ел жатқанда 
«Аттан!» деген бір дауыс 
Құлаққа сар-сар келеді... (Мұнда «Жау шапты» деген сөз 
тіркесі айтылмаған) 
Инверсия – сөздердің орындарын ауыстырып, өзгеше тіркестер құру.
Қасымдағы қырық жігіт 
Суыра алмады оғымды, 
Тасқа кірген тартқанда. («Ер Тарғын» жырынан) 
Эллипсис – сөйлем ішінде атап айтпаса да түсінікті кейбір сөздерді әдейі жазбай кету. 
Таң бозарып атқанда, 
Таң шолпаны батқанда, 
Ұйқыда ел жатқанда 
«Аттан!» деген бір дауыс 
Құлаққа сар-сар келеді... (Мұнда «Жау шапты» деген сөз 
тіркесі айтылмаған) 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет