Мағжан Жұмабаев
2 «Туған жердің күні де ыстық, түні де ыстық» деген тақырыпта эссе жазу
Дескриптор Білім алушы
- өлеңді мәнерлеп оқиды
3. Берілген сөйлемдерді орыс тіліне аудар.
Қыпшақ - қазақ халқының, басқа да бірқатар түркі халықтарының негізін құраған ежелгі тайпа, орта ғасырларда Орта Азия мен Шығыс Еуропаны мекендеген аса ірі ұлыстардың бірі. Қазақстанда жүргізілген антропологиялық зерттеулер орта ғасырларда Қыпшақ мекендеген жерлерде моңғолдық және еуропа нәсілдер аралас қоныстанғандығын көрсетеді. Қарақыпшақтан тараған Қобыланды батыр 15 ғасырда көшпелі өзбек мемлекетін билеген Әбілхайыр ханның замандасы ретінде сипатталады. Қыпшақ қазақтан басқа да түркі халықтарының (қырғыз, өзбек, қарақалпақ, татар, башқұрт, ноғай, қарашай, Әзірбайжан, түркімен, балқар, т.б.) ұлт болып қалыптасу барысында елеулі рөл атқарды.
Дескриптор Білім алушы
- берілген сөйлемдерді орыс тіліне аударады
4. А) Мына сөйлемдер мен сөз тіркестеріне морфологиялық талдау жасаныз.
Қыпшақ хандығы күшейіп, Азия мен Шығыс Еуропаға тарала бастады. Шыңғыс хан империясының батыс бөлігіндегі Жошы ұлысын (Алтын Орда) тарихшылар Дешті Қыпшақ деп атады. Қыпшақ рулары, Қарақыпшақтан тараған Қобыланды батыр.
Б) Мына сөйлемнен бұрынғы өткен шақ есімше тұлғасын анықтаныз.
Қарақыпшақтан тараған Қобыланды батыр 15 ғасырда көшпелі өзбек мемлекетін билеген Әбілхайыр ханның замандасы ретінде сипатталады.
Дескриптор Білім алушы
- сөйлемдер мен сөз тіркестеріне морфологиялық талдау жасайды
сөйлемнен бұрынғы өткен шақ есімше тұлғасын анықтайды
5. Үзіндіден көмекші сөздерді тауып, қандай жалғау жалғанғанын анықтап, көшіріп жазыңыздар.
Киіз үйдің іші мұнтаздай таза, тиянақты жиналған. Бұл үйге тіпті тоқтағысы келмей кетіп бара жатса, есік алдында тұрған бала:
Ата, тоқтаңызшы, мына бір ожау суды ішіп жіберіңіз, жақсы болып
қаласыз, - деп қарттың қасына жүгіріп келді.
Қабылбай қарт үйдің ішіне кірмесе де, сыртынан-ақ бұл қазақ отбасындағы балалар үлкенді сыйлау, кішіге ізет көрсету дәстүрінде тәрбиеленгенін ұқты.
Дескриптор Білім алушы
- үзіндіден көмекші сөздерді табады
- үзіндіні көшіріп жазады
Достарыңызбен бөлісу: |
