Еуропалық экономикалық комиссия экологиялық саясат жөнінддегі комитет
жүктеу/скачать 4.05 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 7.5 Сурет: Парник газдарының шығарындылары, 1992-2005 жж.
| 7.3
Қоршаған ортаға тиетін əсер Парник газдары Энергетика –Қазақстандағы парник газдары (ПГ) шығарындыларын жасайтын негізгі көз. Барлық ПГ ішінде CO 2- ге барлық шығарындылардың үлкен үлесі келеді, ал метан мен азот тотықтары сəйкестігіне қарай екінші жəне үшінші орында. 7.5 Сурет: Парник газдарының шығарындылары, 1992-2005 жж. 0 50 100 150 200 250 300 350 СО 2 бал ам ад а мл н. то нн а 1992 1994 2000 2005 CO2 CH4 N2O Дерек көзі: ҚР Қоршаған Ортаны Қорғау Министрлігі: қоршаған ортаның ахуалы туралы Есеп, 2005 жыл. 2005 жылы ПГ эмиссияларының жалпы көлемі көмір қышқыл газының баламысында 240,7 млн. тоннаны құрады, соның 77%-ы CO 2 болды (7.5 сурет), бұл 1990 жылмен салыстырғанда 5%-дық өсуге тең (7.3 Кестені қараңыз). Қазба отынның жанғаннан кейінгі өнімдері ПГ шығарындыларының негізгі көзіне жатады. Ластаудың негізгі көздері-жылу жəне электр энергиясының өндірісі, сондай-ақ өнеркəсіп өндірісі (7.3 кесте). Өткен ғасырдың тоқсаныншы жылдарында энергия тұтынумен бірге ПГ шығарындылары да азайды. Қазақ экономикасын қалпына келтіру басталған 2000 жылы мұндай азаю баяулады. 2000-2005 жылдарда шығарындылар 36%-ға көбейді, бірақ сонда да болса, 1992 жылғы деңгейден 30% төмен күйінде қалып отыр. Алайда, Қазақстан халқының Жан басына шаққандағы CO 2, осы өңірдегі жəне одан тыс жерлердегі басқа көп елдерден анағұрлым жоғары (7.4 кесте). 7.4 кестеге жүгінсек, Қазақстан Республикасында Жан басына шаққандағы CO 2 шығарындыларының жоғары деңгейі, ЖІӨ жоғары энергия сиымдылығы жиынтығы мен энергия тұтынудың жоғары көміртек сиымдылығының салдары болып табылады. Қазақстанды ЭЫДҰ Еуропа елдерінің орташа көрсеткіштерімен салыстырған кезде, анғұрлым жоғары ЖІӨ жағдайында CO 2 шығарындыларының үлкен көлемі Еуропада көп төмен энергия сиымдылығы мен көмірсутек сиымдылығының есебінен өтелетіні көрінді. Жалпы айтқанда, түрлі елдер бойынша бар деректер энергия сиымдылығы дəрежесінің əр аймақтар мен мемлекеттердегі көмір қышқыл газынан бөлінетін шығарындылардың көлемдерін анықтайтынын көрсетеді. Осыған сүйенгенде, Қазақстанның мына əрекеттер арқылы CO 2 шығарындыларын азайтуға орасан үлкен əлеуеті бар: • Электр энергиясы өндірісінде, өнеркəсіп өндірісінде, көлік пен тұрғын үй шарушылығында энергия ресурстарын пайдаланудың тиімділігін артыру; • Энергетика саласында жаңғыртылатын энергия көздерінің үлесін көбейту. 156 III Бөлім: Экономикалық секторлар қызметіндегі экологиялық пайымдардың есебі жəне тұрақты дамуды көтермелеу жүктеу/скачать 4.05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|