Ғылымдар бойынша ХХV республикалық студенттік ғылыми конференциясының
жүктеу/скачать 5.25 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- КИІМ- КЕШЕКТІҢ МАТАЛАРЫН ЗЕРТТЕП ҚАЗІРГІ АУРУЛАРМЕН БАЙЛАНЫСЫН ТАБУ. Ермекова А.
| Әдебиеттер
1. Яковлева Г. П. Лекарственное сырье животного и растительного происхождения. Фармакогнозия. / Г. П. Яковлева - Санкт-Петербург: Спецлит, 2006 - 845с. 2. Шингисов А. У., Тасполтаева С. Р. 2013. Изучение выхода аскорбиновой кислоты и сухих веществ базилика и бутона гвоздики. Международный научно-педагогический журнал "ПОИСК", 3: Биологически активные вещества растительного происхождения / Б. Н. Головкин, Р. Н. Руденская, И. А. Трофимова, А. И. Шротер. - М.: Наука, 2002 - 102 с. 3. Яковлева Г. П. Лекарственное сырье животного и растительного происхождения. Фармакогнозия. / Г. П. Яковлева - Санкт-Петербург: Спецлит, 2006 - 845с. УДК 541.18 КИІМ- КЕШЕКТІҢ МАТАЛАРЫН ЗЕРТТЕП ҚАЗІРГІ АУРУЛАРМЕН БАЙЛАНЫСЫН ТАБУ. Ермекова А.- ЖТ-21-3К2 тобының студенті ТоктибаеваК.Р. - аға оқытушы, Акилов Т.К. - х.ғ.к.,доцент Табиғи таза мата мен жасанды синтетикалық маталардың айырмасы, пайдасы мен зияны, өндірісі, шығу тарихы Табиғи маталар кәдiмгi алкапта есiрiлетiн акмақтадан,сондай-ақ жібек құрты арқылы ендiрiлетiн жiбектен, жылыкиімдер мал жүнінен дайындалады. Олар (жiбектен) атлас, Дюпон, шифон, креп, жібек, фуляр, (мактадан) шыт, бязь,вельвет, велюр, деним, джинса, жаккард, сатин, интерлок,кулирка, ластик, пенье, (таза жүннен) войлок, ватин, габардин,бостон, букле, драп, кашемир, сукно, твид, фетр, фильц, шевиот,(кенептен) льен, бортовка, мешковина, виссон депаталады. Табиғиматаларауаныжаксыөткiзедi, терiнiң тынысалуынакедергіжасамайды, ылғалдыжақсы сiңiредi, еңжағынанөте таза жәнеоларды тек табиғибояуларменбояйды. Кемшiлiгi: тез қыртыстанады, жуғандаотырады, тезтозады. Бастысы, аллергиялық аурулар тудырмайды, экологиялық. Ендi жасанды маталар туралы айтар болсақ, ендiрушiлер оның пайдасын қанша әспеттеп жарнамаласа да, ғалымдар бірауыздан оның зияны мол екенін мойындайды. 1932 жылыГерманияда бірінші ретполивинилхлоридты синтетикалық талшықтар шығарылып, патенттелдi. 1935 жылы< полиамид синтезделді. Бұл материал "нейлон" деген атқа ие болды. 1938жылы өндіріске енгiзiлгеннен кейiн, бiр жыл өтпей-ақ тоқыма өндiрiсiнде кең қолданыла бастады. КСРО-да химия ғылымының бұл жетiстiгi 60 жылдардан бастап кеңінен қолданысқа ене бастады. Осылайша синтетикалык маталар дүкен сөрелерін жаулай бастады. Синтетикалық маталардың маталардың артықшылығы мен кемшіліктері Синтетика белгілі бір химиялық реакциялар нәтижесінде алынған полимерлерден жасалады.Оның шикiзаты – мұнай өнімдері, табиғи газ немесе көмір. Ерекше қасиеттері бар синтетикалық маталардан комбинезондар, экстремалды жағдайлардан қорғайтын киімдер және спорттық киімдер тігіледі. Жасанды талшықтар шикізатты физикалық өңдеу арқылы алынады. Мұндай матаның ең танымал мысалы - целлюлозадан (ағаш) алынған вискоза. Синтетикалық талшықтан жасалған маталар табиғи материалдарға қарағанда бір қатар артықшылықтар мен кемшіліктергеие. Артықшылықтары: Төзімділік - жасанды маталар тозуға төзімділігін арттырды, зиянкестер мен зеңдердiң ыдырауына, зақымдалуына ұшырамайды. Талшықты ағарту және кейіннен бояудың арнайы технологиясы түс тұрақтылығын қамтамасыз етеді. Синтетикалық маталардың кейбiр топтары күн сәулесінің әсеріне төзімді емес. Жеңіл - синтетикалық киімнің салмағы табиғи аналогтарынан әлде қайда аз. Тезқұрғатыңыз- синтетикалық талшықтардың көпшілігі ылғалды сіңірмейді немесе су өткізбейді, яғни гигроскопиялық қасиеті төмен. Ірі өнеркәсіптік өндіріске және шикі заттың төмен құнына байланысты жасанды маталардың көпшілігінде бар төмен баға. Өндірісте жоғары еңбек өнімділігі және төмен шығындар алынады, бұл саланың дамуын ынталандырады. Көптеген өндірушілер материалдың технологиялық сипаттамаларын ірі тұтынушылардың тілектеріне сәйкес реттейді. Кемшіліктер: Жасанды материалдың тірі ағзаға нашар әсеретуі мүмкін екендігіне байланысты. Синтетикастатикалык электр энергиясын сақтайды (электрлендіреді). Аллергия, химиялык компоненттерге жеке төзбеушілік мүмкін. Көптеген жасанды маталар ылғалды жақсы сіңірмейді, сондықтан олар тердi сiңiрмейді және гигиеналық қасиеттерге ие емес. Синтетикалық матаның кейбір қасиеттері материалдын калай қолданылатынына байланысты оң және теріс мағынаға ие болуы мүмкін. Мысалы, мата демалатын болса, күнделікті киюге гигиеналық емес. Бiрақ мұндай материалдан жасалған сыртқы киім қолайсыз ауа-райынан қорғау үшін өте ыңғайлы болады. 33 Синтетикалық маталардың түрлері және оның зияны жасанды маталар мұнай мен табиғи газ және таскөмірден бөлінетін этилен , бензол және фенолды синтездеу әдісі бойынша дайындалады. Біріншіден , синтетикалық мата қыста салқын , ал жазда ыстық тартады . Өйткені адам терiсiнен бөлінген ылғалды сіңірмейді , ауа өткізбейді . Екіншіден , синтетикалық мата электрленеді , ал бұл терінің жүйке талшықтарына әсер етіп , қантамырларының ырғағын бұзатындықтан адамның ашушаң , күйгелек болуына әкеп соғады . Гардеробында синтетикалық киімдері мол адамдардың түнде ұйықтай алмай ,жаман түстер көретіні , тез шаршайтыны , агрессияға бейім болатыны ғылымда дәлелденген . Синтетикалық жіптерден жасалған мата , төсек жаймалары адамның қалыпты жылу алмасуын бұзады . Жасанды маталарылғалды сіңірмейтіндіктен және ауа өткізбейтіндіктен олардан жағымсыз иістер шығады . Синтетикалық маталардың ең басты және ең қорқынышты зияндылығы : оның құрамындағы химиялық заттар . Бұл ұшпалы улы заттар киімді жуғанда , утіктегенде жоғалмайды , ондамәңгібақисақталады . Күн сайын сіздің денеңіз химиялық қоспалардың құшағында болады , ол аздай , ол қоспалар сіздің тыныс жолдарыңызға да енеді жән етеріңізге сіңеді .Матасындағы химиялық талшықтардағы улы, ұшпалы заттар киімді үтіктеген сайын сыртқа бөлінеді . Аллергиямен, тері ауруларымен , экзема және псориазбен ауыратындарға синтетикалық киімдерді мүлдем киюге болмайды . Ал осынау сапасы төмен материалдар сау адамның өзін де дерматит ауруын аұшыратады . Бiздiң жайма базарларда көптеп сатылатын синтетикалық төсек жаймалары мен төсек қаптарында теміреткі микро организмдерінің концентрациялары болады екен . Синтетикалық көпшіктерде қауырсын көпшіктерге қарағанда теміреткі қоздырғыштары 2-3 есе жоғары болады .Демікпе , аллергиялық аурумен ауыратындарға мұндай жаймалар , жастықтар өте қауіпті. Қорытынды:Синтекикалық маталар адам ағзанына біршама зиянын тигізетінін мойындауымыз қажет, алайда біз оны нарықтан шығарып жібере алмаймыз. Синтекалық матанын өзінің қолданылатын аясы бар. Денсаулығымызды қорғау үшін табиғи матадан жасалынған өнімдерді қолданғанымыз абзал. жүктеу/скачать 5.25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|