Ғылыми журнал үш айда бір рет шығатын ғылыми журнал



Pdf көрінісі
бет16/264
Дата30.04.2023
өлшемі4.7 Mb.
#473044
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   264
34-36-PB (2)

МРНТИ 03.20
 DOI 10.51943/1814-6961_2022_1_15
МУХАММЕД-ХАНАФИЯ (ЧОКАН) ЧИНГИСОВИЧ ВАЛИХАНОВ ОБ ЭТНОНИМЕ 
«КАЗАК», ЭТНОНИМЕ «КАЗАХ» И ЭТНОГЕНЕЗЕ КАЗАХСКОГО НАРОДА 
(СТАТЬЯ ПЕРВАЯ)
Абдиров Мурат Жеткергенович
1*
1
Институт истории и этнологии им. Ч.Ч. Валиханова, Казахстан, Алматы
*Автор-корреспондент
E-mail: abdirov.murat@mail.ru
Аннотация. В обширном творческом наследии Ч.Ч. Валиханова важное место занимают вопросы 
происхождения и формирования казахского народа и семантики этнонима «казах». Этой проблеме 
он специально посвятил две статьи: «Письмо профессору И.Н. Березину» (1852 г.) и «Киргизское 
родословие» (1852-1853 гг.), хотя обращался к этой теме и в других работах. Разумеется, в его эпоху 
ученым были неизвестны многие восточные произведения по истории казахов, поэтому он опирался 
на доступные источники, в том числе, на героический народный эпос, на проверенные исторические 
факты. Таким образом, именно он заложил научно-теоретические основы исследования этногенеза 
казахского народа, они и по сей день не потеряли своей актуальности, поэтому являются 
основополагающими принципами при исследовании национально-культурной идентичности казахов.
Ключевые слова: этнос, этимон, этноним, этногенез, узбеки, мангыты, ногаи, казахи, казахский 
народ, Золотая Орда, Алаш. 
Статья подготовлена в рамках реализации проекта APOR 11465477 «Разработка краткой 
истории Казахстана для иностранной аудитории» при финансовой поддержке Министерства 
образования и науки Республики Казахстан.
ҒТАМР 03.20
МҰХАММЕД-ХАНАФИЯ (ШОҚАН) ШЫҢҒЫСҰЛЫ УӘЛИХАНОВ 
«ҚАЗАҚ» ЭТИМОНЫ, «ҚАЗАҚ» ЭТНОНИМІ ЖӘНЕ ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ 
ЭТНОГЕНЕЗІ ТУРАЛЫ (БІРІНШІ МАҚАЛА)
Әбдіров Мұрат Жеткергенұлы
1*
1
Ш.Ш. Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институты, Қазақстан, Алматы
*Автор-корреспондент
E-mail: abdirov.murat@mail.ru


ISSN 1814 - 6961 E-ISSN: 2788-9718
Отан тарихы №1 (97) 2022
16
Түйіндеме. Ш.Ш. Уәлихановтың ауқымды шығармашылық мұрасында қазақ халқының пайда 
болуы мен қалыптасуы және «Қазақ» этнонимінің семантикасы мәселелері маңызды орын алады. 
Ол осы мәселеге арнайы екі мақала арнады: «Профессор И.Н. Березинге хат «(1852)» және «Қырғыз 
шежіресі» (1852-1853), дегенмен ол осы тақырыпқа басқа жұмыстарда да жүгінді. Әрине, оның 
дәуірінде ғалымдарға қазақтардың тарихы бойынша көптеген шығыс шығармалары белгісіз болған, 
сондықтан ол қол жетімді дереккөздерге, соның ішінде батырлық халық эпосына, тексерілген тарихи 
фактілерге сүйенген. Осылайша, ол қазақ халқының этногенезін зерттеудің ғылыми-теориялық 
негіздерін қалады, олар осы күнге дейін өз өзектілігін жоғалтқан жоқ, сондықтан қазақтардың 
ұлттық-мәдени сәйкестігін зерттеу кезінде негіз қалаушы қағидаттар болып табылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   264




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет