Ғылыми журнал үш айда бір рет шығатын ғылыми журнал



Pdf көрінісі
бет184/264
Дата30.04.2023
өлшемі4.7 Mb.
#473044
1   ...   180   181   182   183   184   185   186   187   ...   264
34-36-PB (2)

Қорытынды. Мұстафа Шоқай Түркістанда әуелі автономия, кейін тәуелсіздік үшін күреспен 
шектелген емес. Ол барлық түркi халықтарын большевиктiк отарлауға жан-жақты қарсылықты 
ұйымдастырушылардың ортасында болып, қайтпас қайсарлық пен ерен еңбектің үлгісін көрсетті. 
Ұлы тұлғаның өзіндік бір ерекшелігі де осында жатыр еді. Алға қойған мақсатына қол жеткiзу 
жолында өзiнiң абырой-беделiне нұқсан келмейтiн кез келген қолайлы мүмкiндiктердi пайдалануға 
ұмтылды. Өмiрiнiң соңына дейiн өз халқының келешегі мен тыныштығы үшін еш аянбаған, бүкіл 
түркі әлемінің қамын ойлаған, нағыз қайсар күрескер, өзінің Мұстафасының адами һәм саяси 


Отан тарихы №1 (97) 2022
ISSN 1814 - 6961 E-ISSN: 2788-9718
169
болмысы туралы Мария Шоқай былай жазған болатын: «Саясатта да ол намысқой әрі жанға жақын 
болуы арқылы адамдардың жүрегіне жол табатын. Пікірталаста қызу қанды болушы еді. Өз пікірін 
дәлелдеуде қарсыласының намысына тиюден аулақ болатын. Көзқарас жиегі кең болғандықтан, 
өзінің ойын еркін жеткізетін және айтқан пікірінің тыңдаушыға ұнаған-ұнамағанына мән бермейтін. 
Мұстафа тар ауқымды ұлтшылдықтың дұшпаны еді. Ол бүкіл Түркістан ұлттарының бірігуі 
жолындағы күрескер еді» (Шоқай, 2007: 217). Шынында да, сұңғыла стратег, қайраткер Мұстафа 
Шоқай саяси қызметтің, керемет ой-тұжырымдардың тамаша үлгі-нұсқаларын көрсетіп, ұлттық 
тарихымызда бұрын-сонды болмаған жаңа беттер жазды. Бұл рухани құндылықтар өзінің туған
қазіргі тәуелсіз елінің айрықша қажеттілігіне айналып отыр. Мұны ұлы тұлға мұрасымен танысқан, 
зерделеген кез келген оқырман жақсы сезіне де, қабылдай да алады.
Әдебиеттер тізімі
Доктор Оқтай. Түркістан ұлттық қозғалысы және Мұстафа Шоқай (Марқұмның туғанына 60 жыл 
толуына орай). (Tyrkistan milli hareketive Mystafa Shakay (Merhumun 60 inсi Dogum Yili Munasebelile). 
Стамбул. 1950. 55 б.
Көкебаева Гүлжауһар. Біз Отанымыздың ұлттық теңдікке ұмтылысынан нәр аламыз. // Егемен 
Қазақстан. 18 мамыр, 2021 жыл. 4 бет
Кыдыралина Жанна, Мустафа Шокай. Яркое имя в плеяде борьцов за независимость/ 
//«Прикаспийская коммуна», 2011, 14 июнь. С.2 
Қара Ә. Мұстафа Шоқай. Өмірі. Күресі. Шығармашылығы /Түрік тілінен ауд. Г. Шадиева. Алматы: 
“Арыс” баспасы, 2004. 320 б.
Қойгелдиев М. Қазақ ұлт-азаттық қозғалысы және Мұстафа Шоқайұлы. // Ақиқат. 1993, №3. 71 б.
Қойгелдиев М. Түркістанның ұлы перзенті. // Қазақ тарихы, 1997, №4. 44-49 б.
Нүсіпханұлы А. Қайғынды, қайран қазақ, арқаладым... : шығармалар. 2 том. Алматы: «Қоғам және 
қылмыс.» 2002. 318 б.
Оралтай Хасен. Мұстафа Шоқай және оның шет елдердегі ізбасарлары.//Қазақ тарихы, 1997 №4. 5-14 б.
Общественная мысль Русского зарубежья: Энциклопедия /Отв. ред. В.В. Журавлев; отв. секр. 
А.В.Репников. Москва.: Российская политическая энциклопедия (РОССПЭН), 2009. 704 с.
Садыкова Б.И. Мустафа Чокай в эмиграции. Алматы: Изд-во «Мектеп», 2009. 248 с.
«Совершенно секретно» Лубянка - Сталину о положении в стране (1922-1934 гг.): Сб. док. в 10 т. 
Т. 2. 1924 г. Москва, 2001. 516 с
Шоқай М. Эпистолярлық мұрасы. Т.1. Алматы: СаГа, 2006. 424 бет.
Шоқай М. Эпистолярлық мұрасы. Т.2 . Алматы: Сага. 2006. 372 б.
Шоқай М. Таңдамалы шығармалары. Т.1. Алматы: Қайнар. 2007. 352 бет.
Шоқай М. Таңдамалы шығармалар. Т.2. Алматы: Қайнар. 2007. 392бет.
Шоқай М. Таңдамалы шығармалар. Т.3. Алматы: Қайнар. 2007. 384 б.
Шоқай М. Шығармаларының. толық жинағы. Т.1. Алматы: Дайк-Пресс, 2012. 544 б.
Шоқай М. Шығармаларының толық жинағы. Т.2. Алматы: Дайк-Пресс, 2012. 640 б.
Шоқай М. Шығармаларының толық жинағы. Т.3. Алматы: Дайк-Пресс . 640 б. 
Шоқай М. Шығармаларының. толық жинағы. Он екі томдық. Т 5. Алматы: Дайк-Пресс, 2013. 540 б.
Шоқай М. Шығармаларының толық жинағы. Т.9. Алматы: Дайк-Пресс, 2014. 568 б.
Шоқай М. Шығармаларының. толық жинағы. Т.11. А Алматы: Дайк-Пресс, 2014. 544 б.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   180   181   182   183   184   185   186   187   ...   264




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет