Грамматикалық талдау Фонетикалық талдау
жүктеу/скачать 23.76 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- бірі – негізгі екпін, екіншісі –көмекші екпін.
- 1. Жіктік жалғауына – оқушымыз, барамыз т.б. 2. Болымсыз етістіктің жұрнағына: ағашты жарма, айтпа. 3. шылау сөздерге: үй де, мал да т.б.
- Морфологиялық және синтаксистік талдау
- Морфологиялық талдау
| 2) ВАВВ: қант, былқ-былқ
3) ВАВВВ: пункт, центр,текст 4) ВВАВ: шкаф, шлаг, крем 5) ВВАВВ: спорт, крест 6) ВВАВВВ: спектр 7) ВВВАВ: штраф, шприц Екпін. Бірнеше буынды сөздердің бір буыны қалған буындардан күшті айтылып, айқынырақ естіледі. Қазақ тілінде екпіннің екі түрі бар: бірі – негізгі екпін, екіншісі –көмекші екпін. Негізгі екпін сөздің соңғы буынына түссе, көмекші екпін сөздің түбірінің ең соңғы буынына түседі. Екпін түспейтін буындар: 1. Жіктік жалғауына – оқушымыз, барамыз т.б. 2. Болымсыз етістіктің жұрнағына: ағашты жарма, айтпа. 3. шылау сөздерге: үй де, мал да т.б. 4. көмекші сөздерге: ғой, шейін, сайын т.б. Тасымал. Жазып келе жатқанда сөз жолға сыймай қалса, тұтас бір буынды немесе көп буынды екінші жолға көшіруді тасымал дейміз. Демек, сөздерді тек буын жігімен ғана тасымлдау керек. Тасымалдауға болмайтын жағай мыналар: 1. Бір дыбысты ашық буынды тасымалдауға болмайды: а-та, ә-же. 2. Екі, үш дыбысты тұйық буынды бөліп-жарып тасымалдауға болмайды: ат, ән, өрт. 3. Бітеу буындарды бөліп-жаруға болмайды: 4. Бас әріптен қысқарға сөздерді бөліп тасымалдауға болмайды. АҚШ 5. Адам атының, әкесінің атының қысқартылып алынған әрпін фамилиядан айырып тасымалдауға болмайды: А.Құнанбаев 6. 15 га, 25 см цифр арқылы таңбалаатын сандарды оларға қатысты атаулардын бөліп тасымадауға болмайды. Сонымен бірге, жиын, қиын, жуын, электр, станция, вольт сияқты сөздер тасымалданбайды. Мазмұны жағынан грамматикалық талдау екі үлкен салаға бөлінеді: Морфологиялық және синтаксистік талдау. Осы екі грамматикалық талдауды жүргізудің 2 тәсілі бар. Бірі-ауызша талдау, екіншісі-жазбаша талдау. Жазбаша талдау арқылы оқытушы оқушылардан грамматикалық ұғымдар мен олардың тілдік элементтерін жетік білуін оқушылардың ұқыптылығын талап етіп отыруы қажет. Сол арқылы оқушылардың сөйлемді дұрыс та толық талдау дағдысын қалыптастырады. Морфологиялық талдау Сөздің грамматикалық тұлғасын білмей тұрып, оқушының сөз байлығын дамыту мүмкін емес. Грамматикалық талдауды саналы жүргізу, сөзді дұрыс қолдану, олардың сөз тұлғасын жетік білуіне байланысты. Морфологиялық талдаудың алғашқы баспалдағы-сөздерді тұлғасына қарай талдау. Ол үшін мына кестені пайдалануға болады. Сөз құрамы
жүктеу/скачать 23.76 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|