Грамматикасы
жүктеу/скачать 1.05 Mb.
|
| «- able, - іble» жұрнақтары бар эмфатикалық анықтауышты тіркестер
You can buy any car available (Сіз өзіңіз ала алатын кез келген мәшинені сатып алуыңызға болады). It is the very version possible (Бұл нағыз мүмкін болатын болжам). 6) Сөздің басындағы «a» жұрнағымен келетін сын есімдер To his great surprise he left alive (Оның қатты таңданысына қарай ол тірі қалды). Lady asleep is staged at the opera theatre («Ұйқыдағы ару» операсы театрда қойылды). He aweary continued his work (Ол жұмысын сергек жалғастырды). Кейбір француз тілінен шыққан сын есімдер His grandfather is the only present from his family (Оның атасы отбасынан қатысқан жалғыз (бірденбір) адам еді). He often uses words journalese (Ол әдеби сөздерді жиі қолданады). Кейбір үстеулер Reporters upstairs and downstairs had him right against the wall (Жоғарғы және төменгі қабаттағы репортерлар оны қабырғаға тықсырды). You must pay attention to the notes below (Сіз төмендегі ескертулерге назар аударуыңыз керек). Тұйық етістік The participants had many questions to ask (Қатысушы лардың қоятын сұрақтары көп еді). She has much work to do today (Оның бүгін істейтін жұмысы көп). Көсемше I couldn’t translate the words met in this text (Бұл мәтінде кездескен сөздерді мен аудара алмадым). Do you know the title of the book written by Jack London? (Сіз Джек Лондон жазған кітаптың атын білесіз бе?) Зат есімнің алдында тұратын анықтауыштар, одан кейін келе тін анықтауыштарға қарағанда мағынасы кең. Сапалық, сандық мағынадан басқа олар заттың сан алуан күйін де білдіреді: A writ- er with a capital W, a fellow іn love, an overwhelming majority of representatives, the questions to the text, the house in the forest. Анықтауыштың осы аталған екі түрі де зат есімнің барлық түрімен тіркесе алады. There were many soldiers injured (Онда жараланған жауынгерлер көп болды). It was a narrow traffic, dusty, many bending (Бұл шаңды бұрылысы көп, тар жол еді). There were only fіve people present (Тек бес адам ғана қатысты). She was a nіce middleaged wonderful woman of about fіfty (Ол орта, әдемі, сүйкімді, жасы елуге таяп қалған әйел еді). He was a tall man, well dressed and good lookіng (Ол ұзын бойлы, жақсы киінген, сұлу көрінетін кісі еді). She was one of the best students well-bred, well-promis- ing (Ол жақсы тәрбиеленген, болашағынан көп үміт күттіретін студенттердің бірі еді). (Анықтауыштың мұндай түрі қазақ тіліне тән емес, сондықтан да дәл аудармасы қазақ тілінің ауызекі тілінде кездескенмен, жазба тілдің нормасына сай келмейді.) Ағылшын тілінде айқындауыш мүшелер деп аталатын анық тауыштың ерекше бір түрі бар. Мұндай айқындауыштар анық тайтын адамды не заттың қай кластық, не топтық зат есімге жататындығын білдіретін зат есімдер. Мұндай айқындауыш мүшелер адамның мамандығын, шенін, туыстық қатысын, атын, географиялық атауын т.б. білдіреді. Айқындауыш мүшелер зат есімнің алдында немесе одан кейін келуі мүмкін. Олар зат есіммен қабыса не жанама байланысады. Қабыса (тікелей) байланысқан айқындауыш мүше зат есіммен бірге бір интонациялық бірлік құрайды және көп жағдайда одан кейін тұрады: Professor Smith, Captaіn Dix, Presіdent Lincoln, Aunt Ann, Uncle Tom бірақ та Wіllіam the conqueror, Peter First. Кейде мұндай айқындауыш мүшелер зат есіммен «of» шылауы арқылы байланысады: The Mayor of Almaty, The Chair of Foreign Languages, The District of London. Жанаса байланысқан айқындауыш сөздер зат есіммен тығыз байланыспаған анықтауыш, сондықтан да олар үтір арқылы ажы ратылады және екпінмен айтылады. Әдетте мұндай анықтауыш тар зат есімнен кейін келеді. Mr. Dolby, an old retired man came to London first time (Зей нетке шыққан Долби мырза Лондонға бірінші рет келді). An old man, a well-known singer was playing the piano (Қарт, атақты әнші пианинода ойнап отырды). Жанама анықтауыштар мынадай сөздерден жасалады: Бірнеше омонимдес сын есімдер немесе есімше, көсемше жасалады: He was looking at his ruined house, old, red-brick (Ол өзінің үйіндіге айналған ескі, қызыл кірпіштен салынған үйіне қарап тұрды). I often remember those days, hatred, cold, in poverty (Мен сол бір қиын, суық, аштықта болған күндерді жиі еске аламын). Шылаулы тіркестерден жасалады: It was the violation of the rights of an ordinary traveler like himself (Бұл өзі сияқты қарапайым адамдардың құқығын бұзу еді). She was too tired to worry about it but suddenly a sheet of yellow paper caught her eye (Оның шаршағаннан (қобалжуға) мазасыздануға да әлі келмеді, кенеттен бір сары қағазды көзі шалып қалды). Абсолютті конструкциядан жасалады: Mr. White, welldressed, clean shaven, fatfaced, half bolded was standing there (Ол жерде жақсы киінген, таза қырынған, жалпақ бетті, басы жартылай тақыр Уаит мырза тұр еді). On the top were novels, rejected, dusted concerted in difference of the publishers (Жоғарғы жағында кері қайтарылған, шаң басқан, баспагерлер немқұрайлылық танытқан романдар болды). Жанама анықтауыштар жалқы есімдер мен есімдіктерді анықтап тұрады. She noticed the lawyer silent, stricken, hands clasped, eyes focused on the paper (Ол үнсіз, түптүзу, қолдарын айқастырған, көзі қағазға қадалған заңгерді байқады). Then entered a man, bolded, nose upturned, short necked, with glasses in his hand (Сосын ішке басы тақыр, қыр мұ рынды, қысқа мойынды, қолында көзілдірігі бар бір кісі кірді). жүктеу/скачать 1.05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|