Грамматикасы



бет128/153
Дата01.03.2024
өлшемі1.05 Mb.
#493877
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   153
dokumen.pub 9786012473537

Wherever he went he was met a warm friendly reception (Қайда барса да, оны жылы достық лебізбен қабылдады). They sailed in the direction of the place where they saw something black (Олар қарайған бірдеңе көрінген жаққа қарай жүзді).

  1. Себеп­салдар пысықтауыш бағыныңқылы сабақтас құрма­ лас сөйлем басыңқы сөйлеммен «because, as, sіnce» жалғаулық­ тары арқылы байланысады.

I couldn’t write to you because I was busy with my exams (Емтиханнан қолым тимегендіктен, мен сізге хат жаза алмадым).
As she has a little child she has to stay at home ith him (Кішкентай баласы болғандықтан, оған үйде болуға тура келді).
Since there had come the second war, Josie had made his way back to Paris (Екінші Дүниежүзілік соғыс келді де, Джозе Парижге жол тартты).

  1. Нәтиже мағыналы пысықтауыш бағыныңқылы құрмалас сабақтас сөйлем басыңқы сөйлеммен «so that, so .. that, such .. that» жалғаулықтары арқылы байланысады. Басыңқы сөйлемдегі «so» немесе «such» жалғаулықтарымен «that» жалғаулығы арқылы байланысқан нәтижені білдіретін пысықтауыш бағыныңқылы сөйлем іс­әрекеттің салыстырмалы мағынасын ғана емес, соны­ мен бірге оның деңгейін де білдіреді.

He stood in front of me so that I couldn’t see anything (Ол менің қарсы алдымда мен ештеңе көре алмастай етіп тұрды).
It was so urgent that they decided to solve it immediately (Мұның кезек күттірмейтіні соншалық, олар тез арада шешім қабылдауды ұйғарды).
The wind was so strong that we were shaken (Желдің қатты соққаны сонша, бізді теңселтіп жіберді).
Accidentally he found some change in his pocket so that he was able to pay for bus ticket (Күтпеген жерден ол қалтасынан майда ақша тауып алды да, автобусқа билет ала алды).
(«so» сөзі сын есім мен үстеудің алдында келеді және деңгейді білдіретін үстеумен қолданылады).
We had such a good time that we didn’t noticed that it is time to return (Біз уақытты қызықты өткізгеніміз сонша, қайтатын уақыттың болып қалғанын да байқамаппыз). She was such a girl that he had been looking for (Ол оның іздеп жүрген қызы еді).
They looked for such a place that they could settle their tent (Олар өздерінің шатырын тігетін жер іздеді).

  1. Мақсат пысықтауыш бағыныңқылы құрмалас сабақтас сөйлем басыңқы сөйлеммен «that, іn order that, so that, lest, іn case» жалғаулықтары арқылы байланысады.

She had drawn his a full­length portrait in order to honour the memory of her husband (Ол күйеуін еске сақтау үшін оның бойымен толық түскен суретін салды).
My aunt didn’t send for the police so that she liked to take the law into her own hands (Менің тәтем бар заңды өз қолына алғысы келгесін, полицияны шақырған жоқ).
He has to tell the truth in case they force him (Олар қысым жасаған жағдайда оған бар шындықты айтуға тура келеді). He made a hole in one of the eyes of the portrait in order to see what was going on in the room (Ол бөлмеде не болып жатқанын көру үшін портреттің бір көзін тесіп қойды).
Көп жағдайда мақсат бағыныңқылы сөйлем тұйық етістік арқылы жасалады. Дегенмен, мақсат пысықтауыш бағыныңқылы сөйлем мақсаттың түсінікті болуы үшін емес, оның кімге қаратылып айтылған мақсат екендігін білдіру үшін қолданылады. Мақсат бағыныңқылы сөйлем мынадай тәсілдермен жасалады:
а) «so that» + бастауыш + »wіll/would» немесе «can/could
+ инфинитив» конструкциялары арқылы жасалады. «Can/ could» модаль етістіктері қабілетті білдіру үшін қолданылады. Басқа жағдайларда «wіll/ would» етістіктері келеді. Бағыныңқы сөйлемнің баяндауышында «Can/ wіll» етістіктері басыңқы сөй­ лемнің баяндауышы осы шақта тұрғанда, «could, would» формала­ ры негізгі етістік өткен шақ формасында келгенде қолданылады.
She opened the door partially so that she could see the man behind it (Өзінің артындағы адамды көріп тұру үшін ол есікті жартылай ашып қойды).
He kept his attache case firmly so that he could feel himself reassuring (Өзіне деген сенімді сезіну үшін ол портфелін қатты қысып ұстап алды).
I stepped a side in order that others may go out (Басқаларға жол беру үшін мен шетке тұрдым).
He always had his checkbook with him in order that he could pay for whatever he bought (Не сатып алса да, ақша төлей алу үшін ол ылғи да чек кітапшасын өзімен бірге алып жүреді).
ә) «that, so that, іn order that + бастауыш + shall/ should немесе may/ mіght + тұйық етістік» конструкциялары арқылы жасалады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   153




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет