11.4А «Металдар өндірісі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Бөлім «Металдар өндірісі»
Оқу мақсаты 11.2.3.1 Металдарды алудың маңызды әдістерін талдау: гидрометаллургия, пирометаллургия, электрометаллургия және олардың
артықшылықтары мен кемшіліктерін бағалау
11.2.3.3 Шойын және болатты алу әдістерін және
қасиеттерін сипаттау
11.2.3.4 Металдарды электролизбен алу әдісін түсіндіру;
11.2.3.5 Гальваностегия, гальванопластика процестерін ажырату
11.2.3.9 Металлургия өнеркәсібінің экологиялық проблемаларын түсіндіру
Бағалау критерийі Білім алушы
Металдарды алудың маңызды әдістеріне талдау жасап және олардың артықшылықтары мен кемшіліктерін сипаттайды Шойын және болат алу әдістері мен қасиеттерін сипаттайды
Электролиз әдісі арқылы металдарды алу әдісін түсіндіреді
Галваностегия мен гальванопластика әдістерін бірбірінен ажыратады
Металлургия өнеркәсібінен туындайтын экологиялық проблемаларды айқындайды
Ойлау дағдыларының Білу және түсіну деңгейі Қолдану
Орындалу уақыты 20 минут
Тапсырмалар
(а) Металлургия өндірісі үш топқа бөлінеді: пирометаллургия, гидрометаллургия, электрометаллургия. Әрбір әдісте жүзеге асатын реакция теңдеуін жазып және әдістердің артықшылығы мен кемшілігін көрсетіңіз:
(b) Металдар өндірісінде тотықсыздандырғыштар қолданылады.
(і) Электрон ұғымы тұрғысынан тотықсыздандырғыштың қызметін түсіндіріңіз:
(іі) Темір өндіруде қолданылатын тотықсыздандырғышты анықтаңыз. Темір (ІІІ) оксидінен тотықсыздандырғыш арқылы темір алудың тотығу-тотықсыздану реакция теңдеуін жазыңыз.
Тотықсыздандырғыш _____________________________________________________
Реакция теңдеуі___________________________________________________________
(a) Кестеде берілген тұжырымдардың «шын» немесе «жалған» екенін көрсетіңіз. Егер тұжырым дұрыс болса, () егер бұрыс болған жағдайда () белгісін қойыңыз.
-
№
|
Тұжырым
|
Шын ()/ Жалған ()
|
1
|
Болат конвертор, мартен, электр пештерінде өндіреді.
|
|
2
|
Шойын қаттылығымен ерекшеленеді, бірақ ол морт.
|
|
3
|
Болат жұмсақ, әрі морт сынғыш құйма.
|
|
4
|
Трансформаторларда, электромоторларда көбіне темірдің құймалары — шойын мен болат пайдаланылады.
|
|
5
|
Марганец- болаттың беріктігін арттырады, ал кремний- темірді тотықсыздандыратын тотықсыздандырғыш ретінде қолданады.
|
|
6
|
Шойын темір кендерін домна пештерінде балқыту арқылы алынатын өндеудің бастапқы өнімі.
|
|
7
|
Темір қорытпасында көміртектің мөлшері 2 %- дан аспайтын болса, оны шойын деп атайды, ал 2 %- дан 6 %- ға дейін болса, ондай қорытпаны болат деп атайды.
|
|
8
|
Болатқа күкірт пен фосфорды қосады, күкірт болаттың, қажауға және коррозияға төзімділігін кемітеді, ал фосфор- суықтай морт сыну қасиеттерін береді.
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |