Химиялық және биологиялық қауіпсіздіктердің негіздері


Қоршаған ортаның химиялық және биологиялық ластануының зардаптары



бет5/27
Дата07.11.2023
өлшемі312 Kb.
#482578
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27
Лекция ОХББ1

Қоршаған ортаның химиялық және биологиялық ластануының зардаптары.
Гидросфераның ластануы. Суды пайдаланғаннан кейін ластайды, бұдан кейін суды су қоймаларына тастайды. Негігі ластау көздері өнеркәсіптер және ауыл шарашылығы.
Ластағыштар биологиялық ( органикалық микроорганизмсдер); хмиялық, судың құрамын өзгертеді;физикалық , судың мөлдірлігі, лайлылығы, температурасы т.б. өзгереді.
Биологиялық ластағыштар су қоймаларына өнеркәсіптік және тұрмыстық ағындармен, негізінен тамақ, медицина-биологиялық, целлюлоза -қағаз өнеркәсіптері арқылы түседі.
Су қоймаларының химиялық ластануы өнеркәсәптік, жердің беткі қабатындағы, тұрмыстық ағындар арқылы жүзеге асады. Оларға жататындар: мұнайөнімдері, ауыр металдар және олардың қосылыстары, минералды тыңайтқыштар, пестицидтер, жуғыш заттар.
Гидросфераға антропогенді түрде әсер ету мынандай зардаптарға әкеліп соқтырады:
ішетін су қорларының азайуы;
суқоймаларының флорасы және фаунасы өзгеріске ұшырайды;
биосферадағы көптеген заттардың айналымы бүлінеді;
планетаның биомассасы төмендейді және оттегінің бөлінуі төмендейді.


Топырақтың ластануы. Жердің жоғарғы қабатының бүлінуі: пайдалы қазбаларды алу және байыту; өнеркәсіп және тұрмыстық қалдықтарды көму. Топырақ беті атмосфераға тасталатын зиянды заттармен ластанады, егіндік жерлер тыңайтқыштар және пестидцидтер қолданғанда ластанады.

Топырақты ластайтын көздер және заттар





Заттар

өнеркәсіп

көлік

ЖЭС

АЭС

Ауыл шаруашылығы

Ауыр металдар және оның қосылыстары

+

+

+

-

+

Циклді көмірсутектер, бензапирен

+

+

+

-

+

Радиоактивті заттар

+

-

+

+

-

Нитраттар, нитриттер, фосфаттар, пестицидтер

-

-

-

-

+

Жер қыртысына антропогенді әсер етудің зардаптары:


егіндік жерлердің отторжение немесе құнарлығының азайуы;
өсімдіктердің токсикологиялық заттармен ластануы, соның нәтижесінде өсімдік және жануарлар түріндегі тамақтардың ластануы;
биоценездің бұзылуы, насекомдардың, құстардың, жануарлардың, кейбір өсімдіктердің жойылуы;
грунт суларының ластануы, әсіресе үйінділер және ағынды суларды тастау аймағында.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет