І – тарау. Ақша қаражаттарының есебін ұйымдастыру
КТС бойынша декларация бағамдық айырма 2004 жылғы КТС
жүктеу/скачать 493 Kb.
|
| 2004 жылы КТС бойынша декларация бағамдық айырма 2004 жылғы КТС бойынша декларация ҚР Қаржы министрінің 10.12.2002ж. №608 бұйрығымен бекітілген корпарациялық табыс салығы бойынша декларация жасау Ережелеріне сәйкес әзірленеді. Салық есебі бойынша оң бағамдық айырма “Корпарациялық табыс салығы бойынша Декларация” атты 100.00-нысанында 100.00.016-жол бойынша көрсетіледі, ол “Оң бағамдық айырма” атты 100.09-нысанының негізінде толтырылады. Аталған нысан Салық кодекісінің 80-бабының 2-тармағының 17-тармақшасына сәйкес жиынтық жылдық табысқа енгізілуге тиіс оң бағамдық айырманың сомасын айқындауға арналған.
2004 жылға арналған 100.09 – нысан оң бағамдық айырманы неғұрлым егжей-тегжейлі әрі қисынды ажыратып көрсетеді. Кесте 4
Өз кезегінде 100.09-нысан 100.09.001-жолға қосымша нысанның негізінде толтырылады, онда В бағаны бойынша нәтижесінде мынадай оң бағамдық айырма пайда болған шетелдік валютадағы операциялардың атауы көрсетіледі: Валюталық шоттар бойынша; Валюталық несиелер бойынша; Сатып алушылармен және тапсырымшылармен есеп айырысу бойынша; Жеткізіп берушілермен және мердігерлермен есеп айырысу бойынша; өзге де операциялар бойынша. Ұйымдар банктердің арнаулы шоттарында жасалатын операцияларының есебі 1070 (421) “Банктегі арнайы шоттардағы ақша қаражаттары ” деген бөлімшесінің шоттарында жүреді. Олардың қатарына келесі шоттар кіреді. 1070 (421) – “Арнайы шоттардағы ақша қаражаттары” шоты. Бұл шотта акредитивтегі ақша қаржыларының қозғалысы есепке алынады. Аккредитив – клиенттің тапсыруымен өзі келісімге отырған контрагенттің пайдасына берілген банкісінің сөзсіз орындалуы тиісті міндеттемесі. Ол бойынша аккредитив ашқан банк жабдықтаушыларға төлем жасай алады. Ал аккредитивтің мерзімі жабдықтаушымен сатып алушының арасындағы келісім шартқа сәйкес бекітіледі. Бұл шартта мыналар көрсетілуі қажет. Төлеушінің тапсырмасы бойынша аккредитив ашқан банктің аталуы. Аккредитивтің және оның орындалуы не пайдалануының әдісі мен тәсілі. Аккредитив бойынша қаржы алу үшін жабдықтаушының өзіне қызмет ететін банкке тапсыруға тиісті құжаттардың толық тізімі және нақты сипаттары. Тауарларды, материалдарды тиеп жөнелткеннен немесе жұмыстарды, қызметтерді орындағаннан кейін құжаттардың банк мекемесіне тапсырылу мерзімі және олардың орындалуына қойылатын талаптар. Жабдықтаушыларға аккредитив жайлы, оның ашылғандығы туралы хабарлау. Басқа да керекті құжаттар мен шарттар. Аккредитивтің түрлері: жабылатын (депоненттелген), қайтарып алынатын немесе қайтпайтын, дәлелденген және трансфербельдік (аудармалы) болып бөлінеді. Жабылатын (депонеттелген) аккредитивтті ашқан кезде банк-эмитет орындаушы банкке аккредитивтің сомасына тең ақша сомасын оның билігіне беріп, ал ол өзінің міндеттемесінен әрекет ету. Мерзімінде осы ақшаны мүмкіндігінше аккредитив бойынша төлем жасау пайдаланатын жағдаймен келіседі. Қайтарып алынатын аккредитивті банк-эмитент бенефициармен аккредитивті алдын-ала келіспей-ақ жоюы немесе өзгертуі мүмкін. Қайтарып алынатын аккредитивті жағдайында барлық билікті өзгерту туралы жағдайды төлеуші тек банк-эмитент арқылы бенефициарға бере алады. Қайтпайтын аккредитивте банк-эмитенттің барлық жағдайын орындаған кезде аккредитив бойынша төлем жасауды қатаң түрде өз міндетіне алады. Қайтпайтын аккредитив бенефициардың келісімінсіз өзгеруге немесе жоюға жатпайды. Дәлелденген аккредитив – бұл банк-эмитент болып саналмайтын басқа орындаушы банктердің қоысмша кепілдігі бар болса ғана жүзеге асатын аккредитив. Трансферабелдік (аудармалы) аккредитив – бұл бенефициардың өзінен басқа бірнеше тұлғаның немесе аккредитивті толық немесе ішінара пайдаланатын мүмкіндігін қарастыратын аккредитив. Аккредитивті қолма-қол ақша түрінде төлеуге рұқсат етілмейді. Аккредитив есебінен төлеу үшін акцептелінген шоттар тізбесінде немесе тауарлы – көлік құжаттарында өкілеттік берілген тұлға акцепт жөнінде жазбаны береді. Бенефициар банкісі аккредитив бойынша қаржының дұрыс пайдаланылуын бақылайды, сол үшін аккредитив беруші оған аккредитив сомасына берілген көлемде делдалдық ақша төлейді. Аккредитив ұсынылған тапсырыста делдалдық ақшаның сомасы, жеке көрсетіледі. Бенефициар банкісі “атқарушы банк” аккредитивті төлеу кезінде жабдықтаушының аккредитив бойынша барлық шарттарын сақтағанын тексереді, сондай-ақ қолы мен мөрінің белгіленген үлгіге сай болуын тексеруге міндетті. Егер акредитивтің шарттарында уәкілетті алушының келісімі көзделген болса, онда акцептік жазбаның бар болуы және уәкілдің қолының ұсынылған үлгіге сғйкестігі тексеріледі. Аккредитивті қолма-қол ақша түрінде төлеуге рұқсат етілмейді. Аккредитив есебінен төлеу үшін, акцептелінген шоттар тізбесін немесе тауарлы-көлік құжаттарында өкілеттік берілген тұлға акцепті жөнінде жазбаны береді. Аккредитивтің мерзімінің өтуіне байланысты жабдықтаушыға өкімет көрсететін банктегі аккредитив жабылады. Аккредитив жабылғаны жөнінде атқарушы банк банк-эмитентті хабардар етеді. Егер аккредитив қысқа мерзімге берілген немесе ұзақ мерзімге берілген несиелер есебінің ұсынылған болса 3010 (601) “Банк несиелер” шотында, ал егер аккредитив есеп айырысу шотынан ұсынылған болса 1040 “Есеп айырысу шотындағы қолма-қол ақша” шотында аккредитивтің ашылуы мүмкін, ол кезде мына шоттар Дт – 1070 (421), Кт – 1040 (604). Жабдықтаушылар шотын төлеу Дт – 3310, Кт – 1070 (421), пайдаланылмаған аккредитивті тұтастай немесе бөлшектей кері қайтару 1040, 1050, 3010 шоттарының дебеттерінде және 1051 шоттың кредитінде көрсетіледі. Банктерге коммиссиондық төлемдері төленген кезде 7210 шоты дебеттелінеді де, 1040 шоты кредиттелінеді. 1070/2 “Чек кітапшаларындағы ақша қаражаттары” шоты бойынша есеп айырысу чек кітапшаларындағы чектер арқылы есепке алынады. Чек-бұл өзінің шот есебінен қаражатты алушының “чек ұстаушы” шотынан белгілі бір соманы аудару жөніндегі арнаулы қағазға толтырылған клиенттің өзіне қызмет көрсететін банкке берген жазбаша тапсырмасы. Чек кітапшасы бойынша депоненттелген сомасы берілген кезде Дт - 1070 (422), Кт - 1050 (431), 1060 (441), 3010 (601). Кітапшалардағы чектерге төлем жасалуы үшін чектер чек ұстаушылар арқылы банкке чек реестрімен ұсынылады. Чек кітапшаларын есеп беруге жабдықтаушыларға және басқа тұлғаларға беру кезінде 2160 “Басқа да дебиторлық қарыздар” шотының, “Өздеріне берілген чек кітапшалары бойынша есеп беретін тұлғалар” деп аталатын талдамалық шоты дебеттеліп, 3390 “Басқа кредиторлық қарыздар” шотының “Чек кітапшалары бойынша есеп беруші тұлғалармен есеп айырысу” деп аталатын талдамалық шоты кредиттелінеді. Төленген чектердің сомасына 3390 шоты дебеттеліп, 1071 шоты кредиттеледі. 1070 “Банктердегі арнайы шоттардағы қолма-қол қаражат”шотында айрықша сақтауды талап ететін қаражаттар есепке алынады. Бұлар үкіметтің жәрдемі ретінде алынған қаражат, жергілікті бюджеттен мақсатты қаржыландыру, мектепке дейінгі балалар мекемелерін қаржыландыру, мектепке дейінгі балалар мекемелерін қаржыландыратын кәсіподақ және шоттан күрделі қаржыны қаржыландыру шоғырландыратын және жұмсалатын қаражаттар. жүктеу/скачать 493 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|