И. А. Зимняя педагогикалық психология
жеке даралық тәжірибені игеруі
жүктеу/скачать 2.21 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Оқытудың мазмұны мен бағдарламасы
| жеке даралық тәжірибені игеруі
§1. Оқыту бірлігінің екіжақтылығы - білім беру процесіндегі оқу Оқыту: жалпы сипаттама Педагогикалық психологияда, педагогикада, жалпы дидактикада міндетті тҥрде білім беру процесінің екі, ӛзара байланысты жақтары ажыратылады: оқытушы, тәрбиелеуші және ҥйретуге жарамдылық, яғни педагогтың қатысуымен жҥзеге асырылатын оқыту (teaching) және сӛздің ең жалпы мағынасында ҥйрету (learning) немесе нақтырақ айтқанда, оқушының қатысумен жҥзеге асырылатын оқу. Оқыту осы терминнің ең жиі пайдаланылатын мағынасында отбасы, мектеп, жоғары оқу орны, қауымдастықтың арнайы ҧйымдастырылған жағдайында қоғамдық-тарихи, әлеуметтік тәжірибені басқа адамға (адамдарға) мақсатты бағытталған, біртіндеп беруді (трансляция) білдіреді. Оқушының позициясынан оның осы тәжірибені «ҥйретуге жарамдылық» терминінде қабылдап алу қабілеттілігі жиі байқалады және осы процестің нәтижесі «ҥйретілген» терминінде. Оқытушы позициясын алып тҧрған адам – педагог. Оқытудың әрекеті – бҧл оқытушының әрекеті, оқыту әрекеті - педагогикалық әрекет. Осы әрекетті қарастырғанда бірқатар сҧрақтар туады: оқытудың мазмҧны не болып табылады, оқыту бағдарламасы, оның мазмҧны мен әдістері қандай ара қатынаста; оқытуда оның негізгі мақсаты - оқушы тҧлғасының дамуы қалай жҥзеге асырылады; дамыту, оқыту, тәрбие беру қалай бірігеді. Л.С. Выготскийге сәйкес, психологиялық проблема баланың дамуы тҧрғысынан оқу пәндерінің ішкі қҧрылымын белгілеу және осы қҧрылымды мектептегі оқытудың әдістерімен бірге ӛзгертуде тҧр. Оқытудың мазмұны мен бағдарламасы Қойылған сҧрақтарға жауап кӛзі В.В. Давыдовтың тҧжырымдаған келесі ережелері болып табылады [63, 163б.]: - оқу-тәрбие беру процесі ...оқу пәндері жҥйесінің мазмҧнын меңгеру негізінде жҥзеге асырылады; - әрбір оқу пәні қоғамдық сананың (ғылымның, ӛнердің, адамгершіліктің, қҧқықтың) кез-келген «жоғары» формасының меңгеру ӛзіндік бейнеленуі болып келеді; 89 - оқу пәнінің ӛзегі оның бағдарламасы болып табылады, яғни меңгеруге арналған білім мен біліктердің жҥйелі және тӛменннен жоғары баяндалуы; - оқу пәнінің мазмҧнын кӛрсететін бағдарлама ... оның білім берудегі әдістерін, дидактикалық қҧралдардың сипатын, оқу мерзімін анықтайды..., ҧсынылған материалды меңгеру барысында оқушыларда қалыптасатын ойлану тҥрін жобалайды; - оқу пәндерінің мазмҧнын оқу әрекетінің ерекшеліктері мен қҧрылымына сәйкес әзірлеу қажет [63, 163 б.]. жүктеу/скачать 2.21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|