Дыбыс – физиологиялық құбылыс. Дененің қызмет атқару міндетін
физиология дейміз – организм мүшесі. Бұл жағынан
қарасақ дыбыстың естілуі
сезімімізге әсер ететін құбылыс. Құлаққа естілмейтін де дыбыстар бар.
Жіңішке соль-sol’ сел-‘sol. Бұл
S (
с) сөз дегендегі
«С»-тан көп жіңішке.
Шувашта онан да жіңішкесі бар. Демек жіңішкеліктің белгілі бір мөлшері жоқ.
Жуан. Біздегі жуан дыбыстар орыстағы жуан дыбыстардан көрі жіңішкерек.
Бізде: S – – – ’S
Орыста: S – – – S
Детерминатив (бөлу).
Шек-ішек, сек-ісек, лөк-үлек, русь-орыс, рет-ірет,
ағыз-бағыз, лез-ілез. Мұнда сөз басындығы
і, б, р дыбыстары кейде түсіп қалады.
Осы әдет манғол, армян тілдерінде де бар екен.
Бұрын бір нәрсені не жаман, не
жақсыға санаса ол затты айтпастан одан бұрын басқа бір сөздерді айтатын болған.
Египеттің ескі жазуында патша атына қоршау қойылып жазылған. Орыстың патша
аттарын атағанда «Его Императорское Величество» деуі де осы дәстүрден туған.
Кейбір сөздердің бас әріппен жазылуы да осыған байланысты. Арабтардағы (үш
сөз арабша жазылған) альфламдар да осыдан шыққан. Әйелдердің ат атамаулары
да содан (атты ру басы қойған не көсемнің аты қойылған).
Шешекті қорасан деу де содан қалған.
Аға – іні дегендегі
а мен
і-лер де сол.
Бізде сөз басында
ар келуінің бір себебі
ры элементті сөздің аздығынан.
γ – грек
әрпі (гамма). Біздің
ғ-мыз шығар.
к ч х γ. Бұл белгілер
средненебные делінетін әріптерді көрсету үшін алынған.
Палатализация – (cмягчение) палатум дегеннен шыққан. Ол
қатты таңдай
деген сөз.
j, һ. Бұлар дауыстыдан бұрын келсе, түсіп қалады. Мысалы,
йадақ – аяқ,
һөкуз – өгіз.
Біз дыбыстардың барлығын (бар екендігін)
пайдаланғанымыз сияқты,
жоқтығын да пайдаланамыз (
тіл, ол, солай бара алмадым...).
Достарыңызбен бөлісу: 
