Айналым құралдарының құрамы мен құрылымын талдау «Оңтүстік Жарық Транзит» ЖШС
мың тг
№
|
Көрсеткіштер
|
2005 жыл
|
2006 жыл
|
Ауытқуы
|
сомасы
|
|
сомасы
|
|
сомасы
|
|
1
|
Қысқа мерзімді активтердің барлығы
|
14209519
|
100
|
1195433
|
100
|
-13014086
|
-
|
2
|
Ақша қаражаттары
|
28343
|
0,2
|
75820
|
6,4
|
47477
|
6,2
|
3
|
Дебиторлық берешек
|
13886833
|
97,7
|
863282
|
72,2
|
-13023551
|
-25,5
|
4
|
Қорлар
|
294342
|
2,1
|
256332
|
21,4
|
-38010
|
19,3
|
«Оңтүстік Жарық Транзит» ЖШС-нің айналым құралдарының құрамы мен құрылымын талдау бұл қысқа мерзімді активтердің барлық үлесіне құрамы мен құрылымы жағынан ақша қаражаттары өткен жылмен салыстырғанда 6,2 пайызға жоғарлады. 2005 жылы 0,2 пайызға, дебиторлық берешек 2005 жылы 97,7 пайыз, 2006 жылы 72,2 пайыздық үлес қосқанын көріп отырмыз. Қысқа мерзімді активтер үлесін анықтау маңызды: Қысқа мерзімді активтер құнының кәсіпорынның барлық мүлкінің құнына қатынасымен анықталатын кәсіпорын активтерінің іске тартылу (мобильді) коэффициентінің өсуі. Ол қарызды өьеуге арналған қаражат үлесін сипаттайды. Коэффициент мағынасы артқан сайын кәсіпорынның үздіксіз жұмысты қамту және кредиторлармен есеп айырысу мүмкіндігі де арта түседі. Қаржы тұрғысынан алғанда оның өсуі актив құрылымындағы жағымды өзгеріс болып табылады. Яғни, мүлік әлдеқайда мобильді болады, бұл оның айналымдылығының жылдамдығын және оны пайдалану тиімділігінің өскендігін көрсетеді.
Кәсіпорын активтерін тартудың тиімділігін сипаттайтын келесі көрсеткіш болып мобильді және иммобильді қаражаттар қатынасының коэффициенті.
Мобильді қаражаттар сомасының азаюы және айналым қаражаттарының мобильдік коэффициентінің жылдам төмендеуі кәсіпорынның төлеу қабілетінің нашарлығын сипаттайды деп айтуға болар еді. Алайда нарық жағдайында айналым қаражатының төмен мобильдігі әрдайым теріс бағаланбайтындығын да ескерген жөн. Есеп айырысу шотында қаражаттар қалдығының аздаған сомасының бар болуы немесе олардың болмауы әлі де болса кәсіпорынның төлем қабілетсіздігін көрсетпейді.
Қорлардың бар болуы, дебиторлық борыштың әсіресе, оның мәнді бөлігінің үкен мөлшерде болуы айналым қаражаттарының айнымалдылығының бәсеңдеуіне әкеліп соқтырады және кәсіпорынның қаржылық жағдайына кері әсерін тигізеді.
Кесте – 6
Достарыңызбен бөлісу: |