32.Таза дақыл идентификациялық негізінде қандай белгілер орналастырылады, көрсетіңіз.
Таза дақыл - бір ғана жасушаның немесе клонның ұрпағы деп сипаттама беруге болады.Микроағзалардың таза дақылдарықатты қоректік ортаның бетінде немесе өте сирек жағдайда орта ішінде бөліп алады. Таза дақылдарды бөліп алу - бір ғана жасушаны жасушалар популяциясына бөліп алудан басталады. Таза дақылдарды бөліп алудың негізгі этаптары:
I этап (нативті матернал). Тығыз қоректік ортаға егу (колония алу немесе жиынтықты дақылды алу).
II этап (изолирленген колония). Колонияларды бақылау, талдау (бактерияның культуралдық қасиеті).
Микроскопиялықталдау жүргізу (морфологиялық ерекшеліктері ). Таза дақылға арналған бояулы агарлы ортаға себу.
• III этап (таза дақыл). Бактерия культурасын культуралық, морфологиялық,биохимиялық және т.б. қасиеттері бойынша идентификациялау.
33.Таза дақыл белгілеу үшін қандай қоректік орта ұсынылады көрсетіңіз.
Өндірістік жағдайда таза дақылдарды сериялы сұйылтудың мәні белгілі бір түрге жататын микроорганизмдердің санын біртіндеп көбейтуден тұрады. Әдетте бұл нәтижеге бірнеше
сатыда ғана қол жеткізеді. Таза дақылдарды зертханалық сатыда сұйылту, микроорганизмдердің жинағын стерильді қоректік ортаға себумен жүзеге асырылады.Таза дақылдарды сұйылтудың цехты сатысы стерильді субстратқа өтуден және көлемінің ұлғаюымен қатар жүретін бірнеше қайта себу реттілігінен тұрады. Әр өндіріске таза дақылдардысұйылтудың өзіндік сызбалары жасалады. Көптеген өндіріс орындарында таза дақылдарды сұйылтуға арналған аппараттар бар. Мысалы, ашыткы биомассасын алу үшін Грейнер аппаратың қолданады. Бұл аппарат ашытуға қажетті 2 стерилизатордан (үлкен және кіші) және 2 цилиндрден тұрады. Кіші стерилизатор стерильді суслоны жасауға арналған. Олар суслоны қыздыратын әрі суытатын орамтүтіктермен және ауаны тазартатын фильтрлермен, бақылау-өлшеу аппаратурасымен жабдыкталған.
34.Қоректік орта бетіндегі микробтық дақылдардың өсу сипатын көрсетіңіз.
Мысалы, Сібір жа- расы қоздырғышы факультативті анаэробтарға жатады. Олар оттегі мол ортада да және анаэробтық жағдайда да бірқалыпты өсе алатын қасиетке иеленген.
Микроб қоректік орта таңдамай- ды, әмбебап қоректік орталарда (ЕПА, ЕПС, ЕПЖ, картоп, сүт) жақсы
өседі. Одан басқа түрлі өсімдіктердің субстраттарынан (сабан, шөп, бұр- шақ экстракты, соя, қызылша, сәбіз) даярланған тұнбаларда да жақсы өсе алады. ЕПА-да 35-37 °С, сорпада 32-33 °С-та жақсы өседі. 12 °С-тан төменгі және 42 °С-тан жоғарғы тем- пературада өспейді. Қолайлы рН – 7,2-7,6.
Себінді жасаған соң 17-24 сағаттан кейін ЕПА беткейінде сұрғылт ақ- шыл түсті, қар бүршігіне ұқсас кел- ген ұсақ түйіршікті, диаметрі 2-5 мм- ден аспайтын, кедір-бұдырлы (R-пі- шінді) колониялар түзіледі. Колонияларының шеті тарамдалған жіпшелер (медузаға ұқсас) тәріздес болып келеді
Қан сарысуы қосылған агарда және жылқының ұйыған қан сарысуында қоздырғыш беткейі тегіс, мөлдірлеу (S-пішінді) колониялар, сонымен қатар кілегейлі (мукоид- ты), созылыңқы келген (М-пішінді), капсулалы таяқшалардан тұратын колонияларды түзеді. Капсуласыз ми- кробтар мұндай қоректік орталарда кедір-бұдырлы R-пішінді колониялар- ды қалыптастырады. ЕПС мен басқа сұйық қоректік орталарда сібір жа- расы бацилласы 16-24 сағаттан кейін шыны түтік түбінде ақ түсті, мақта тәрізді борпылдақ тұнба түзеді, ал қоректік орта мөлдір күйінде қалады, сорпаны шайқағанда орта лайланбай, тұнба ұсақ үлпекке айналады. Шаншу арқылы себінді жасалған ЕПЖ-де 2-5 тәулікте жан жағына нәзік жіпшелер тәрізді тарамдалған өскіндері бар сарғылт ақ түсті өзекше пайда бо- лады
Достарыңызбен бөлісу: |