Исахметов Т.И., Жаздыкбаева Д.П. жылқы базарларын тексерді, жауынгерлерге тексеру жұргізді
жэне басқа да қызметтерді атқарды.
Чжу Юаньчжан 1367 жылдың өзінде-ақ цензорат және
орталык үкімет шенеуніктеріне қарапайым жэне қатаң заңдарды
белгілеу қүқыгына нүсқау берді. Олардың қатарына күшіне
енген заңдарды қүрастыру үшін, құқықты жақсы білетін
ғалымдар іріктеп алынды. М ұқият тексерулер мен талқылаулар
жүргізудің нәтижесінде « ¥ л ы Мин заңдары» құрастырылды, ол
осыны жасау кезіндегі отыз жылдық жұмыс уақытында төрт-бес
рет өзгеріп, қысқартылып отырған болатын. Ол қытай үкіметі
тарихындағы маңызды заңдар жинагы болып табылады. Заң
жинағын құрастыру жұмысын аяқгағаннан кейін Чжу Юаньчжан
шенеуніктерге оның халық өміріне қатысты бөлімдерін ауызекі
тілге аударуды бұйырды. Аудармасы «сөзбе-сөз түсіндірмесі»
деп аталды жэне барлық облыстар мен уездерге таратылып
жіберілді. Бұет^ң барлығы қарапайым адамдардың заңды
түсінуі жэне орындауы үшін жасалып отырды. Оның заңдар
мен жарлықтары аса күрделі болды және мұрағат материалдары
таудай үйіліп жатты. Ш енеуніктер іс жүргізуді жасанды түрде
өсіріп айтып, асыра пайдаланды, оларды анықтау мүмкін емес
болатын. Оның үстіне кеңселердегі жұмыс пен қазыналық
қағаздарды толтыру арнайы білімді талап ететін, өйткені. ресми
қүжаттарды құрастыру ережелеріның ұсақ-түйек жұмысы тым
көп еді. Мөрге иелік ететін шенеунік (аға шенеунік), белғілі
бір мерзімге тағайындалды. Ол іс жүргізуді жаңа-жаңа түсіне
бастаған кезде оны басқа жерге ауыстырып жіберіп отырды,
ал кеңседегілер, эдеттегідей бір орнында өмір бойы қызмет
етті. Соның нәтижесінде, іс жүзінде мемлекет пен халықты
басқаратын шенеуніктер емес, кеңсе мүшелері болып шықты.
1982 жьшы
Халық өкілдерінің бүкілқытайлық жиналысы
(ХӨБЖ) Қьггайдың жаңа Констиіуцияс ын жариялады, ол
үкіметтен аудиторлық әкімшілік құруды талап етті. 1983 жылдың
қыркүйегінде 3 мыңнан астам аудиторлык үйым тіркелді, оларда
30 мыңнан астам штат мүшесі болды. Осылайша, Конституция
аудиторлық экімшілікгің тәуелсіздігіне кепілдік бер&ці.
40