______ ____________Ауыл шаруашылығы ғылымдары
136
«Ш.Уәлиханов атындағы Кӛкшетау университеті» КеАҚ, Кӛкшетау қ., Абай кӛш., 76, 020000,
Қазақстан,
kushenov.baurzhan@mail.ru
,
Шегенов С.Т., ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты,
http://orcid.org/0000-0001-7158-
0661
,
«Ш.Уәлиханов атындағы Кӛкшетау университеті» КеАҚ, Кӛкшетау қ., Абай кӛш., 76, 020000,
Қазақстан,
serikshegenov2222@gmail.com
Бельгибаева А.С., экономика ғылымдарының кандидаты,
http://orcid.org/0000-0001-5583-0624
,
«Ш.Уәлиханов атындағы Кӛкшетау университеті» КеАҚ, Кӛкшетау қ., Абай кӛш., 76, 020000,
Қазақстан,
anargul.belgibayeva@mail.ru
Nurgaziev R.E., candidate of Agricultural Sciences, the main author,
http://orcid.org/0000-0001-
6582-6354
NJSC «Sh. Ualikhanov Kokshetau University», Kokshetau s., st. Abay 76, 020000, Kazakhstan,
nurrashit@mail.ru
Kushen B.M., doctor of Agricultural Sciences,
http://orcid.org/0000-0002-9093-6413
NJSC «Sh. Ualikhanov Kokshetau University», Kokshetau s., st. Abay 76, 020000, Kazakhstan,
kushenov.baurzhan@mail.ru
,
Shegenov S.T., candidate of Agricultural Sciences, ,
http://orcid.org/0000-0001-7158-0661
NJSC «Sh. Ualikhanov Kokshetau University», Kokshetau s., st. Abay 76, 020000, Kazakhstan,
serikshegenov2222@gmail.com
Belgibayeva A.S., candidate of Economic Sciences,
http://orcid.org/0000-0001-5583-0624
NJSC «Sh. Ualikhanov Kokshetau University», Kokshetau s., st. Abay 76, 020000, Kazakhstan,
anargul.belgibayeva@mail.ru
,
СОЛТҤСТІК ҚАЗАҚСТАНДА МАЛ АЗЫҒЫН ӚНДІРУДІ ЖЕТІЛДІРУ
EXCELLENCE IN FEED PRODUCTION IN NORTHERN KAZAKHSTAN
Аннотация
Мақалада Қазақстанның солтҥстігінде мал азығы ӛндірісі базасының әлеуеті егістік
жерлердегі ауыспалы егіс жҥйесі табиғи шабындық алқаптарын пайдаланумен байланысты
болса, толығымен іске асырылуы мҥмкін екендігі айтылған. Мҧндай интеграцияның жҥзеге асу
негізі - мал азықтық дақылдарының егістік жерлердегі және шабындықтардағы егістері және су
жайылатын жерлердегі жайылым айналымы кіретін мал азығы (жайылым) конвейері болып
табылады, онда мал азығын ӛндіру процесінің барлық буыны, егіс алқаптарын жоспарлаудан,
егу кҥндерінен және дақылдарды пайдаланудан бастап мал азығын дайындау және сҥрлеу
технологияларына дейін біртҧтас кешенде бір-бірімен байланысты болып, әр дақыл оңтайлы
фазада жиналып, технологиялық қасиеттеріне сәйкес нақты мал азығын дайындау ҥшін
қолданылуы мҥмкін. Сонымен қатар, дақылдарды ӛсіру мал азығын дайындауға жеткілікті
тҥрде байланысты болмаған кезде технологиялық процесстегі сәйкессіздік жойылады.
Интенсивті мал азығын ӛндіру жҥйесінің элементтерінің бірі - ӛнімділігі жоғары мал азықтық
дақылдардың ассортиментін кеңейту, шығыс ешкі шӛбі, Забайкал тараны, ноқат астрагалы,
бояғыш вайда, жералмҧрт, жер кҥнбағысы сияқты дәстҥрлі емес азықтық ӛсімдіктерді
пайдалану болып табылады. Бҥкіл вегетациялық кезеңдегі жақсы мал азықтық кӛрсеткіштері,
шӛп, пішендеме, сҥрлем, тҥйіршіктер, брикет дайындау ҥшін технологиялық жарамдылығы осы
дақылдардан дайындалған мал азығын қойлармен және ірі қарамен (78-90%) жақсы желінетін
қылады.
Достарыңызбен бөлісу: |