Жалпы тарих және әгп кафедрасы саясаттану пәнінен дәрістер
жүктеу/скачать 0.82 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жалпы адамзаттық құндылықтар
- Жаңарған консерватизм
- Жаңарған либерализм
- Жаңаша саяси ойлау
| Еуроцентризм — ғылым, білім, мәдениет, әдебиет, өнер және т.б. нағыз жетістіктері тек Еуропада ғана дамыды деп дәлелдеуге тырысатын ғылыми тұжырым.
Егемендік — мемлекеттің, халықтың, ұлттың, адамның саяси тәуелсіздігі. Мемлекетгік егемендік деп шетелдің араласуына жол бермейтін мемлекеттің ішкі және сыртқы істері мен қатынастарындағы саяси тәуелсіздігі және елді басқаруда, шешімдер қабылдауда, жоғарғы билік жүргізудегі еркіндігін айтады. Егемендіктің саяси, экономикалық, құқықтық жақтары болады. Жалпы адамзаттық құндылықтар — бүкіл адамзаттың рухани тәжірибесінен туған адамгершілік қазыналар. Олар адамдардың адамгершілік туралы ой-пікірлерін білдіреді. Жаңарған колониализм (неоколониализм) — бұрынғы отаршы елдердің тәуелсіздігін алған мемлекеттерді экономикалық, саяси, әскери, мәдени, идеологиялық және т.с.с. әдіс-тәсілдерді шебер пайдалану арқылы өз ықпалында ұстау, ісіне араласу, қысым жасау саясаты. Жаңарған консерватизм (неконсерватизм) — бұрынғы қалыптасқан дәстүрлі қазыналар мен арман-мұраттарды сақтап, оларды өмірдің бүгінгі талабына сай жаңғыртуға тырысқан Батыс са-ясаттану ғылымындағы ағым. Ол біздін ғасырымыздың 70 жылдарының екінші жартысында пайда болған. Белсенді өкілдері: Д. Белл, И.Кристонн, С. Липсет және т.б. Жаңарған либерализм (неолиберализм) — дәстүрлі либерализмнің қағидаларын сақтап, оларды XX ғасырдың жаңа талаптарына сай өзгертуші идеялық-саяси ағым. Мысалы, бұрынғы либерализм мемлекет экономикаға араласпасын дейтін. Қазір әлеуметтік-экономикалық және т.б. мәселелердің кейбір жерлерін мемлекеттің реттегенін жөн кереді. Мемлекеттің бюрократиялануына, адамның жеке өміріне араласуына жөне т.с.с. қарсы шығады. Жаңаша саяси ойлау—КСРО мен СОКП басшыларының жалпы адамзаттық мұраттар мен кұндылықтарды басшылықка алып, бұрынғы "қырғи қабақ соғыс" қалпынан бас тартуы. 80жылдардың ортасында оған себеп болғандар: 1) ядролық-космостық дәуірде мемлекеттер, блоктар арасында әскери қақтығыстың болмау керектігін түсіну; 2) ғаламдық мәселелердің манызды орын алуы және т.б. "Жасылдар" - айналадағы ортаны қорғап, жер бетінде тіршілікті сақтау үшін күресетін халықаралық сипаты бар экологиялық қозғалыс. 70 жылдардың екінші жартысында ол қозғалыстардан партиялар пайда болды. Ондай партиялар қазір барлық елдерде дерлік бар. "Жасылдардың" экологиялық қозғалысы бүгінгі танда маңызды рөл атқарады және бірталай табыстарға жетті, Мысалы, олар 1978 жылы Австралияда, Германия Федеративтік Республикасында атом электр станцияларын салуға тыйым салдырды. жүктеу/скачать 0.82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|