ӨЗІНДІК ЖҰМЫСТЫ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЫ
Жалпы көлемі – 15 сагат
Бақылау түрі – реферат қорғау
Модуль 1
А. Байтұрсынұлы зерттеулерінде сөзжасам терминдерінің жасалуы.
Қ.Жұбанов еңбектерінде сөзжасам теориясының негізі қаланды.
Н.Саураньаев пен С. Аманжолов сөзжасам туралы.
Н.Оралбаева сөзжасам теориясын қалыптастырушы ғалым.
Модуль 2
Туынды сөздің құрылымы
Сөзжасамдық ұяның зерттелуі
Сөзжасамдық мағына
Сөзжасамдық тізбек
Сөзжасамдық саты
Сөзжасамдық қалып
Модуль 3
11. Фонетикалық сөзжасам
12. Семантикалық сөзжасам тәсілі
13. Синтетикалық сөзжасам тәсілі
14. Синтетикалық сөзжасам тәсілі арқылы жасалған негіз мағынасы
15. Аналитикалық сөзжасам тәсілі.
КУРС ЖҰМЫСЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
Туынды сөздің мағыналық құрылымы.
Туынды сөздің негіздемесі.
Сөзжасамдық ұяның ерекшелігі.
Сөзжасамдық мағына.
Конверсия мен синкретизм.
Заттық мағыналы туынды сөздердің сөзжасамдық мағынасы.
Тұрақты тіркестер - туынды сөз.
Сөз тудырушы жұрнақтардың мағынасы.
Туынды сөз парадигмасы.
Туынды сөздердің синтагматикасы.
Сөзжасамдық тізбек.
Сөзжасамдық ұяның семантикалық құрылымы.
Семантикалық сөзжасам тәсілі.
Сөзжасамдық жұп.
Транспозиция құбылысы.
Есімдену.
Етістіктену.
Заттану.
Аналитикалық сөзжасам тәсілідің түрлері.
Фонетикалық сөзжасам тәсілідің ерекшелігі.
Өзіндік жұмыс тақырыптары мен бақылау түрлері
№ Тапсырма
|
Орындалу мерзімі
|
Бағалау
|
Бақылау түрі
|
Сөзжасамның негізі теориялық ұғымдары. Сөзжасамдық ұғымдардың зерттелуі
Сөзжасамдық тізбек.
Сөзжасамдық мағына.
Сөзжасамдық ұя.
Сөзжасамдық қалып, сөзжасамдық үлгі т.б. талданады.
Сөзжасам және уәждеме. Нақты тілдік деректер негізінде атаулардың негізділігі талданады. Тілдік деректерге туынды сөздер, фразалық тіркестер алынады.
Сөзжасамның фонетикалық тәсілі. Фонетикалық қалыптар мысалдармен талданады
Сөзжасамның синтетикалық тәсілі.
Есім сөздердің сөз тудырышы жұрнақтары, олардың мағыналары мен тұлғалық сипаты номинативтік аспектіден сараланады.
Сөзжасамның синтетикалық тәсілі. Етістік негіз сөздерді туғызушы жұрнақтар.
Туынды сөз мағынасын жасаудағы жұрнақтың ролі талданады. Тізбек жасалады. Сөзжасамдық мағына сараланады
Сөзжасамның семантикалық тәсілі. Тілдік материалдар негізінде сөз мағыналары сараланады.
Қазақ тілінің түсіндірме сөздігін пайдалану арқылы конверсия жүйесі зерделенеді.
Семантикалық сөзжасамдық тәсілдің ерекшелігі.
Транспозиция құбылысы.
Сөз мағынасының дамуы мен омонимдік құбылыстардың пайда болу жолдары.
Сөзжасамның аналитикалық тәсілі. Есім сөз таптарының негізінде жасалған, біріккен сөздің мағыналық құрылымы номинативтік аспектіден талданады
Қос сөздердің мағыналық құрылымы номинативтік аспектіден талданады
Сөзжасамның аналитикалық тәсілі. Етістік негізді күрделі сөздердің сөзжасамдық мағыналары сараланады.
ҚТТС арқылы күрделі туынды сөздердің мағынасы айқындалады. Күрделі етістік – сөзжасамдық аспектіден зерделенеді
Сөзжасам үлгілері мен қалыптарын сөздіктерді пайдалану арқылы жасау. Сөзжасам үлгілерінің өнімділігі мен құнарлылығын айқындау.
Сөзжасамдық парадигма мен синтагма. Сөзжасамдық тарамды мысалдар арқылы көрсету. Сөзжасамдық синтагманы тілдік деректермен көрсету.
Атау теориясы туралы. Атау теориясының тіл білімінде зерттелуі. Атау: зат – ұғым – таңба бірлігі.
24. Атау теориясы мен таным. Ұлттық таным негізінде қалыптасқан атаулар мен олардың негіздемесі. Таңбаның, ұғымның универсальдық сипаты туралы.
|
1-3 апта
1-3 апта
1-3 апта
1-3 апта
1-7 апта
1-7 апта
1-7 апта
7-15 апта
7-15 апта
7-15 апта
7-15 апта
7-15 апта
7-15 апта
7-15 апта
7-15 апта
|
6 балл
|
коллоквиум
Реферат
Реферат
Реферат
коллоквиум
коллоквиум
Реферат
коллоквиум
Реферат
коллоквиум
коллоквиум
Реферат
коллоквиум
Реферат
Реферат
|
“Қазақ тілінің сөзжасамы” пәні бойынша
ТЕСТ
1. Қазақ тілі сөзжасамның зерттеу нысанын көрсетіңіз.
1. сөз
2. морфема
3. туынды сөз
4. дыбыс
5. сөз тіркесі
2. Қазақ тілі сөзжасамын зерттеген ғалымдар.
1. Қ.Жұбанов, Б.Сағындықұлы.
2. А.Байтұрсынов, Ж.Аймауытов
3. А.Байтұрсынұлы, М.Жұмабаев
4. Н.Оралбаева, С.Исаев
5. К.Құсайын, Ә.Қайдар
3. Қазақ тілінде неше сөзжасамдық тәсіл бар?
1. 4
2. 5
3. 6
4. 7
5. 8
4. Орта ғасырда сөзжасамды қандай ғалым зерттеген?
1. Қашқари.
2. Яссауи.
3. Дулати.
4. Жалаири.
5. Жоғарыдағылардың бәрі.
5.Қазақ тіл білімінде сөзжасам қай кезден зерттеле бастады?
1. ХХ ғасырдың басында.
2. 50-жылдары.
3. 60-жылдары.
4. 70-жылдары.
5. 80-жылдары
6. Сөзжасам деген терминді алғаш ұсынған ғалым?
1. Оралбаева Н.
2. Сыздық Р.
3. Салқынбай А.Б.
4. Жампейісов Е.
5. Қайдар Ә.Т.
7. Сөзжасам нені зерттейді?
1. Сөздің мағынасын зерттейді;
2. Заттың түрін, түсін, пішінін, көлемін, сынын зерттейді;
3. Сөздің құрамын зерттейді;
4. Сөздің ауыспалы мағынасын зерттейді.
5. Туынды сөздің мағынасын зерттейді.
8. Сөзжасам дегеніміз не?
1. Жаңа мағыналы туынды сөздердің қалыптасуы мен мағыналық дамуын, жасалу тәсілдерін зерттейтін тіл білімінің бір саласы.
2. Қосымша жалғанған сөздерді зерттейтін тіл білімінің бір саласы.
3. Сөздердің тұлғалық сипатын қарастыратын тіл білімінің бір саласы.
4. Екі сөзден құралған тұлғаларды зерттейтін тіл білімінің бір саласы.
5. Сөздердің мағыналық құрылымын зерттейтін тіл білімінің бір саласы.
9. Сөзжасамдық ұя дегеніміз не?
1. Белгілі сөздердің семантикалық жиынтығы;
2. Қосымша жалғанған сөздердің ұясы;
3. Түбір сөздердің жиынтығы;
4. Сөздердің тізбегінен құралған атаулар.
5. Белгілі тәсіл арқылы жасалған түбірлес туынды сөздердің тізбегінен құралатын сөздердің жиынтық құрылымы.
10. Сөзжасамдық тізбекті көрсетіңіз.
1. оқырман, оқырманға
2. оқы, оқырман, оқырманның
3. оқу, оқушы, оқушылық
4. оқы, оқу, оқумен
5. оқы, оқу, оқырман
11. Сөзжасамдық тізбекті көрсетіңіз.
1. бала, балалық, балалықпен
2. бала, балалық, балалықты
3. бала, балалық, балалықтай
4. бала, балалық, балалықтың
5. бал, балалық, балалыққа
12. Сөзжасамдық тізбек дегеніміз не?
1. Түбірлес туынды сөздердің тобынан құралатын сөзжасамдық ұя бірлігі.
2. Түбір сөздерден құралатын сөзжасамдық ұя бірлігі.
3. Қосарланған сөздерден құралатын сөзжасамдық ұя бірлігі.
4. Біріккен сөздерден құралатын сөзжасамдық ұя бірлігі.
5. Негіз сөздерден құралатын сөзжасамдық ұя бірлігі.
13. Сөзжасамдық жұпта неше мүше болады?
1. 5
2. 2
3. 3
4. 1
5. 4
14. Сөзжасамдық жұп деген не?
1. Сөзжасамдық ұядағы негіздеуші бен негізделетін сөз;
2. Сөзжасамдық ұядағы барлық сөздер
3. Сөзжасамдық ұядағы туынды сөздер
4. Сөзжасамдық ұядағы негіз сөз
5. Сөзжасамдық ұядағы түбір сөз
15. Сөзжасамдық мағына дегеніміз не?
1. Түбір сөз бен қосымшаның мағынасы.
2. Біріккен сөздердің мағынасы сөзжасамдық мағына болады.
3. Туынды сөздің жасалуына байланысты пайда болған екіншілік мағына
4. Қос сөздің жасалуына байланысты пайда болған екіншілік мағына
5. Қысқарған сөздің жасалуына байланысты пайда болған екіншілік мағына
16. Сөзжасамдық тип дегеніміз не?
1. Сөзжасамдық тип деп бірнеше сөз табынан жасалған ұқсас мағыналы туынды сөздердің жасалуын айтамыз.
2. Сөзжасамдық тип деп әртүрлі сөз табынан жасалған ұқсас мағыналы туынды сөздердің жасалуын айтамыз.
3. Сөзжасамдық тип деп бір сөз табынан қосарлану арқылы жасалған ұқсас мағыналы туынды сөздердің жасалуын айтамыз.
4. Сөзжасамдық тип деп бір сөз табынан бірігу арқылы жасалған ұқсас мағыналы туынды сөздердің жасалуын айтамыз.
5. Сөзжасамдық тип деп бір сөз табынан белгілі бір жұрнақ арқылы жасалған ұқсас мағыналы туынды сөздердің жасалуын айтамыз.
17. Мына туынды сөздер қандай сөзжасамдық тәсіл арқылы жасалған? Адамгершілік, кісілік, келбетті.
1. аналитикалық
2. синтетикалық
3. семантикалық
4. фонетикалық
5. жоғарыдағының бәрі.
18. Мына туынды сөздер қандай сөзжасамдық тәсіл арқылы жасалған? Кезек-кезек, жеміс-жидек, барлығы, әдемі
1. аналитикалық
2. синтетикалық
3. семантикалық
4. фонетикалық
5. ешқайсысы емес.
19. Мына туынды сөздер қандай сөзжасамдық тәсіл арқылы жасалған? Қарақат, қаракөз, ақбөкен, ақгүл
1. аналитикалық
2. синтетикалық
3. семантикалық
4. фонетикалық
5. жоғарыдағының бәрі.
20. Мына туынды сөздер қандай сөзжасамдық тәсіл арқылы жасалған? Қас пен көздің арасында, көз салу, ой салу
1. аналитикалық
2. синтетикалық
3. семантикалық
4. фонетикалық
5. жоғарыдағының бәрі.
21. Мына туынды сөздер қандай сөзжасамдық тәсіл арқылы жасалған? Жүрек жұтқан, су жүрек, қолы қысқа, қолы ұзын
1. аналитикалық
2. синтетикалық
3. семантикалық
4. фонетикалық
5. жоғарыдағының бәрі.
22. Мына туынды сөздер қандай сөзжасамдық тәсіл арқылы жасалған?
Достарыңызбен бөлісу: |