Желдибаева райгуль сериковна
жүктеу/скачать 6.17 Mb. Pdf көрінісі
|
| 4. Толеранттылық құзырет блогының эмпатия дағдысы бойынша
эксперименттің жұмыс нәтижелері Эксперименттен кейінгі сауалнаманың нәтижелерін растау факторлық талдауы сауалнаманың үш өлшемді құрылымының сәйкестігін растады: барлық нүктелер сауалнама құрылымының кейінгі моделінің диаграммасында көрсетілген тиісті факторларға жеткілікті жүктемелерге ие болды (37-сурет). Сурет 37 – «Everyday Multicultural Competencies/ethnocultural Empathy Revised Scale» сауалнамасы құрылымының эксперименттен кейінгі моделі Факторларға (дөңгелектер) пункттердің факторлық жүктемелері (тіктөртбұрыштар) бағыттаушылардың ортасында көрсетілген. Модельдің жарамдылық индекстерінің барлығы бірдей қанағаттанарлық емес (χ2 (32) = 55,854 (p = 0,006); RMSEA = 0,091 (0,049 - 0,130); CFI = 0,852; TLI = 1,122; SRMR = 0,073), алайда жалпы коэффициент α (0,777 (0,701 - 0,840)), жартылай бөліну коэффициенті (0,784 (0,671-0,858)) және корреляцияланған тармақтардың орташа көрсеткіші (0,33) сауалнаманың ішкі сәйкестігін көрсетеді. Эксперименттік әсер ету аяқталғаннан кейін жүргізілген сауалнама нәтижелері 37-кестеде келтірілген. Кесте 37 – «Everyday Multicultural Competencies/Revised Scale of Ethnocultural Empathy» эмпатия дағдысының деңгейінің диагностикасы Факторлар µ (σ) бақылау тобы (n = 45) эксперименттік топ (n = 45) 1 2 3 I. Мәдени ашықтық 1,69 (0,81) 5,94 (0,78) Мен әртүрлі мәдениет өкілдерімен қарым-қатынаста болу мүмкіндігі бар ұйымда жұмыс істегім келеді. 1,64 (0,83) 5,98 (0,78) 149 37-кестенің жалғасы 1 2 3 Мен университеттің түрлі мәдени іс-шараларына қатысуға мүдделімін. 3,78 (0,70) 3,96 (0,74) Менің елімнің тұрғындарының көпшілігіне басқа елдер дің мәдениеті туралы көбірек білу пайдалы болар еді. 1,64 (0,88) 5,89 (0,83) Мен тәуекелдерді түсінемін және өз әрекеттерім үшін жауапкершілікті өз мойныма аламын 5,07 (0,94) 6,42 (1,01) II. Өзара әрекеттесу 1,66 (0,85) 5,81 (0,74) Мен оқу үрдісі немесе топтық жобалар аясында басқа мәдениет өкілдерімен өзара әрекеттесуге қарсы емеспін. 1,62 (0,83) 1,71 (0,79) Өзге мәдениет өкілдерімен қарым-қатынасқа түсу мен үшін ыңғайсыздық тудырады. 3,73 (0,94) 5,84 (0,74) Мен басқа нәсілдегі адамдардан қорқамын. 3,67 (0,85) 5,82 (0,78) Менің мәдениетімнен тыс мәдениет өкілдерімен берік достық қарым-қатынасым болуы мүмкін екеніне күмән келтіремін. 1,60 (0,81) 5,87 (0,66) III. Эмпатия 3,71 (0,70) 5,79 (0,78) Маған өзімнен басқа нәсілдік немесе этникалық адам болу қандай болатынын түсіну оңай. 6,00 (0,67) 4,09 (0,76) Маған нәсілдік немесе этникалық жағынан өзгеше адамның орнына өзімді қою қиын. 1,58 (0,72) 1,69 (0,67) Адамдар өздерінің нәсілдік немесе этникалық шығу тегіне байланысты қиындықтарға тап болуы мені алаңдатады. 3,56 (0,62) 1,58 (0,81) Ескерту – Қорытынды эксперимент Әрбір респонденттің сауалнама нәтижелері үшін орташа арифметикалық мән есептелді: ол төмен (1-2 балл), орташа (3-4 балл) және жоғары (5-6 балл) деп түсіндірілді. 16-суретте студенттердің зерттеудің бастапқы және қорытынды кезеңдерінде белгіленген көрсеткіш деңгейі көрсетілген. Әр фактор бойынша топтар арасындағы айырмашылықтар 38-суретте көрсетілген. Қисық аймақ сандық деректердің таралу тығыздығын көрсетеді. Қара сегмент орташа (орталық маркер) және стандартты ауытқуды (бүйірлік маркерлер) көрсетеді. Тікбұрышты жақшалардың үстінде P мәндері орналасқан (екі таңбалы t-тест). 150 Сурет 38 – Эксперименттен кейінгі «Everyday Multicultural Competencies/Revised Scale of Ethnocultural Empathy» сауалнамасының шкаласы бойынша мәндер Төмендегі 38-кестеде анықтаушы және қорытынды эксперимент кезеңіндегі эмпатия дағдысын диагностикалау бойынша алынған нәтижелердің деңгей бойынша жіктелуі мен топтар арасындағы айырмашылық көрсетілген. Кесте 38 – Эмпатия дағдысын диагностикалау бойынша алынған нәтижелердің деңгей бойынша жіктелуі мен топтар арасындағы айырмашылық Фактор Дең гейлер Бастапқы тексеру Сандық/пайыздық Қорытынды тексеру Сандық/пайыздық бақылау тобы экспери менттік топ айырма шылық, % бақылау тобы экспери менттік топ айырмашы лық, % Эмпатия Төмен 23/51% 21/47% 4 247/53 % 13/29% 24 Орта 17/38% 15/33% 5 18/40% 7/16% 24 Жоғары 5/11% 9/20% 9 3/7% 25/55% 48 Берілген бастапқы және қорытынды тексеру нәтижелеріне сәйкес, бастапқы тексеруден кейін БТ мен ЭТ арасындағы деңгей бойынша айырмашылық айтарлықтай емес екені байқалды. Дегенмен, қорытынды тексеру нәтижелеріне сүйенсек, деңгейлердегі өзгешелік бірден көзге түседі, әсіресе, БТ мен ЭТ арасындағы жоғары деңгейдегі айырмашылық бастапқы тексерумен салыстырғанда 39%-ға өскен. Бұл көрсеткіш қалыптастырушы эксперименттің тиімділігін және нәтижелілігін толықтай растайды. Ал қалған екі деңгей бойынша айырмашылық бірдей 24%-ды құрады. Әр деңгей бойынша өзгеріс векторлары келесі 39-суретте көрсетілген. 151 а ә а – бақылау тобы; ә – эксперименттік топ Сурет 39 – Эксперимент басталғанға дейін (әрбір суреттің сол секциясы) және одан кейін (оң секция) бақылау және эксперименттік топтарының эмпатия дағдысының деңгейі Осылайша, эксперименттік топ қатысушылары өздерінің эмпатия деңгейін бақылау тобындағы респонденттерге қарағанда үш фактор бойынша да (мәдени ашықтық, өзара әрекеттесу, эмпатия ) шкаласы бойынша статистикалық тұрғыдан жоғары (P <0,01) бағалады. жүктеу/скачать 6.17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|