және жануарлар дүниесін зерттейтін зооллогия (zoon — жануар). Зоология озі кезегінде бip



бет29/91
Дата30.11.2022
өлшемі3.9 Mb.
#466156
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   91
МОРФ КИТАПП

Тастық бвл1к — pars peтrosuм — самай сүйектің дорсомедиальды жагында орналасады. Қабыршактык және дабылдык белжтер оны сыртьгаан каптап жатады. Тастык бел1ктщ ем1зжше есшдкп — processus мasтoideus — дабылдык бел1к пен шуйде суйегінің мойын- дырык eciНflici аралыгынан квршед!. Ол acipece жылкыда жаксы жетшген.
Тастык бел1кт1н медиальды бетшде iмxi есту жолына — мeaтus acusтicus inтernus — апаратын iinici есту жолы — porus acusтicus inтernus — айкын байкалады. Онын жогаргы жагында мишык шучкыры — fossa cerebelli — 6biiНefli.
IuiKi есту жолынын iмiНfle eKi ТeciKТi квруге болады. Олардыц ал- дьщгысы VII жуп бет жуйкес1 втетш взекке, ал арткысы VIII жуп те- пе-тевд1к-ес1ту жуйкес1 втетш взекке апарады. Бет взеп — canalis facialis — б1зше-ем1зжше Тeciri аркылы сыртка ашылады. Бет взег1шн iiuKi куысынан дабылдык жел1 взекшес1 — canaliculus cнordae тyмpani — басталады.
IuiKi есту жолынан каудальды багытта eKi теак ажырайды. Олар­дыц жогаргысы — Kipe6epicТiK су кубырыныц сырткы Тeciri — aperтura exтerna aquaducтus vecтibuli — де, ал теменпа — улу взекшесййн сырткы Тeciri — aperтura exтerna canaliculus cocнleae.
Тастык белштщ iuiKi 6eri жогарыдан темен карай втет1н тастык белж кыры — crisтa parтis peтrosae — аркылы ортацгы және арткы бассуйек шункырынын кабыргаларын жасауга катысатын eKi бетке — (ростральды және милык) бвл1нед1.
Твбеаралық суйек (межтеменная кость) — os inтerparieтale — тек жас твлдерде жаксы бшшедь все келе бул суйек шуйде және твбеа­ралык суйектер1мен тутасып кетед1. Жылкы мен итте суйект1н милык бет1нен ми сауытынын куысьша карай желш1к eciНfli — processus тenтoricus — iuiKe Kipin турады.
Тебе суйеп (теменная кость) — os parieтale — niuibri жалпак келген жуп суйек. Онын алдынгы жиеп мавдай, каудальды жиеп — твбеаралык және шуйде, ал латеральды жиеп самай суйектермен шектеседь Тебе cyfтeri самай шункырын жасауга катысады. Ipi кара малда мавдай суйегінің муЙ13 eciНAuiepiНin кушт1 жетшп, артка карай ыгысуына байланысты тебе суйек шуйде кабыршагынын жел- 40 кел1к бетше карай ыгыстыры- лып, желке пластинкасы — planuм nucнale — деп аталады.
Мандай суйеп (лобная кость)

  • os fronтale — ми сауытыньщ тебесш курайтын жуп суйек. Ол мавдай кабыршагы, кездж және мурын белжтершен турады. Мавдай cyfтeri алдыңғы жагымен — мурын, кезжасы, латеральды бушрлер1мен

  • тачдай, сына Тapi3fli, самай, ал- дьщгы медиовентральды шетомен — торлы, ал каудальды жагымен тебе, тебеаралык суйектермен шектесед1 (17-сурет).

Мандай қабыршагы — squaмa fronтalis — мандай суйегінің ен жалпак белт. Онын мурын жиеп жыщыда ушюрлешп мурын, ал баска уй жануарларында мурын және кезжасы суйектер! ара- лыктарына Kipin турады.
Ipi қара малдыц мандай кабыршагында жаксы жетш- ген мушз eciНflinepi — processus cornualis — болады. Олардыц niмiм мал тукымына байланысты. Он және сол мушз еанд1лер1 езара муМзаралык денеспен — processus cornualis — жалгасады. Мушз eciНflici eKi бел1ктен турады. Оныц жщшпсерш, кабыршакка бекитш жерш мойны — coluм processus conualis, ал калган будырлы белиш — тэж1 — corona processus conualis — деп атайды.
Он және сол мандай кабыршактары бір-бірiМeН сагиттальды жи- ектер — мargo sagiттalis — аркылы байланысып, мавдай -ririciН тузедь Онын iniKi бетшен мандай кырын — crisтa fronтalis — керуге болады. Ол ростральды багытта этеш айдарына жалгасады.
Мавдай кабыршагынын латеральды багытта бет есшдю — processus zygoмaтicus — шыгады. Ол кабыршактын латеральды жиеин кезджусп және тебе белжтерше бeлeдi.
Кабыршактын кезджусп жиепнде — мargo supraorbiтalis — кезджуси Тeciri — foraмen supraorbiтalis — болады. Бул ТeciK жылкыда бет есщдгсінің шыгатын жер1нде орналасады. Ipi кара малда катарынан жаткан eKi ТeciKТi керуге болады. Булар аркылы тамырлар мен жуйкелер етедь Ал, тебе жиеп — мargo parieтalis — самай сы- зыгымен жалгасып кетед1.
Мавдай кабыршагынын e3i сырткы және iuiKi суйек пластинкала- рынан куралган. Осы eKi пластинкалардыц аралыгында мавдай койнауы — sinus fronтalis — жатады. Крйнау iмKi жагынан сагитталь­ды және кептеген келденен суйектж перделермен белжтерге белшедь


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   91




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет