және жануарлар дүниесін зерттейтін зооллогия (zoon — жануар). Зоология озі кезегінде бip
жүктеу/скачать 3.9 Mb.
|
| Жогаргы жацсуйегтщ бет жагында — fades facialis — ipi кара малда бет ТOМneri — тuber facialis, жылкы мен шошкада бет кыры — crisтa facialis — болады. Оныц жогаргы жагында кезасты езектщ Тeciri
foraмen infraorbiтalis — кершедь Кезасты езектен курек және азу ТicТepre арналган тамырлар мен жуйкелер ететш альвеолярлык езектер — canalis alveolaris — тарайды. Жогаргы жаксуйепшн мурын куысына караган бетш мурын 6eмi facies nasalis — дейдь Бул бетте вентральды мурьш кеушж1р1 бекитш KeyuDKip кыры — crisтa concнalis — жатады. Жогаргы жаксуйегнпн бет және мурын беттерінің арасындагы куысты — жогаргы жаксуйек койнауы — sinus мaxillaris — деп атайды. Дорсальды және вентральды мурын кеу!лж1рлер1 (носовые раковины) — os concнae nasalis dorsalis eт venтralis — мурын куысынын шшде орналаскан ете жука пластинка тэр1здес nipiМfli суйектер. Дорсальды мурын кeyiлжipi мурын суйегінің торлы кырына, ал вентральды мурын кеушж1р1 жогаргы жаксуйеп кеуигяирінің кырына бeкiтiлгeн. Кеушж1р тутжше Тspi3fli ширатылган жука суйек пластинкалары- нан турады. Олардыц курылысьшын осылай болуы мурьш куысын ас- тарлайтын кшегейл1 кабыктьщ ауамен жанасу ауданын улгайтады. Соқаша суйек (сошник) — voмer — узынша келген, жебе Т9pi3fli так суйек. Ол алдыңғы ушымен мурын куысынын тубшдей кырга 44 -< жалгасады. Сокаша сүйектің дорсальды узынша сайы шемфшекп мурын пердеане ТipeK болады. Каудальды багытта сокаша суйек канатымен — ala voмeris — сынаша сүйектің денесше бекидк Ол мурьш куысынын шыгаберк Тeciri — хоана аркылы етш, оны тен ей белпске беледь Тумсык суйеп (резцовая кость) — os incisivuм — жогаргы жак- суйеинщ алдыңғы жагында орналаскан жуп суйек. Оныц денеа, аль- веолярлық мурын, тавдай eciНflbiepi, ерш және тавдай 6errepi бола- Ды. Тумсық суйегШц deneci — corpus ossia incisivi — уи жануарлары арасьшда жылкыда келемдц шошкада еы 6yfтipi кысьщкы, ipi кара және усак малдарда жогаргы курек -псгердщ болмауьша байланысты жалпак келедь Оныц ерш 6eмi — fades labialis — децес, ал тавдай бет1 ойыс болып келедк Тумсык суйегінің альвеолярльщ ecinduiepi — processus alveolans — жылкы мен шошкада узын болады. Он және сол жак альвеолярлык 0С1нДшер бір-бірiМeН езара байланысып, альвеолярлык дога — arcus alveolaris — тузед1. Альвеолярлык догада ipi кара және усак малдар- дан баска жануарларда курек Тicrepre арналган Тic уялары (альвеола- лары) болады. Курек тктер мен сойдак тштер аралыгындагы Тicci3 жиект4 — альвеолааралык жиек дейд1. Тумсык суйек денесшен каудальды багытта мурын eciНflici — processus nasal is — шыгып турады. Ол мурын куысынын Kipe6epic ТeciriН тузуге катысады. Тацдай ecindici — processus palaтinus — тумсык суйеп денесінің медиальды шетшен басталып, суйекп тавдайды тузуге катысады. Бет суйеп (скуловая кость) — os zygoмaтicus — бет бөлімінің 6yfiip капталын жасауга катысатын жуп суйек. Бет суйегшде лате- ральды және кезд^к беттер болады. Суйекин латеральды бетшде — facies laтeralis — ipi кара мал мен жылкыда улкен шайнау булшыкет1 бекитш бет кыры — crisтa facialis — кершедь Kesdiic бет — facies orbiтalis — квздщ вентральды жнегш жасауга катысады. Бет суйепнде самай суйегінің бет есшдшмен жалгасып, бет догасын — arcus facialis — тузетш самай eciНflici — processus тeмporalis — болады. Тандай cyfтeri (небная кость) — os palaтinuм — сынаша суйек пен жогаргы жаксуйегипн аралыгында орналаскан жуп суйек. Ол мурын куысынын шыгаберш Тeciri — хоананы жасауга катысады. Онын ТiK және горизонтальды пластинкалары болады. Тавдай суйегінің горизонтальды (квлбеу) пластинкасы — laмina нorizonтal — жогаргы жак суйегінің тавдай осшдгамен бірirin, мурын куысьшын арткы жиеи мен ауыз куысьшын тебесш тузед1. Суйект1н eKiНмi ТiK пластинкасы — laмina perpendicularis — хоана- ньщ 6yfiip кабыргасы мен сынаша сүйектің канатша ес1нд1с1мен косылып, канат-тавдай шункырын жасайды. Томенп жаксуйеп (нижняя челюсть) — мandibula — денеден және бутактан туратын жуп суйек. Он және сол жактагы ей аттас суйек жылкы мен шошкада бір-бірiМeН тутаса бірirin кетсе, ал ipi кара мал мен итте олар шем1ршек ткаш аркылы байланысады. Бул 45 eni сүйектің арасындагы кещспюп жакаралық кещстне — spaтiuм inтerмandibulare — деп атайды. жүктеу/скачать 3.9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|