Бердиярова Әлия,
Ө.А.Жолдасбеков атындағы
экономика және құқық академиясының
1-курс студенті
Айнаева Жәми
Жанадилова Күләш апай былай деп сыр шертеді:
- Бұл әңгіме Ашаршылықтың бірде-бір куәсі болған менің шешемнің апасы Айнаева Жәми апаның басынан өткен оқиғасы болмақ.
Жәми апаның туған жылдары белгісіз, өйткені ол жылдары қарапайым халық әріп танымаған дейді. Ол кісінің жанұясында бір бастарына жетерлік малы арқасында дәулетті болған. Олар қазіргі Райымбек ауданына қарасты Шыбышы тауында тұрған.
Сол ашаршылық жылдарында атамыз өте пысық адам болғандықтан, өз балаларын еш ашықтырмай, ашаршылықтан аман-есен алып шыққан екен. Менің шешем 5-6 жас шамасында болған екен. Жәми апамен бірге аштықтан іштері кеуіп ісіп, қырылып қалған адамдарды көрген. Оларды арбаға бір-бірден тиеп алып, бір шұңқырға апарып төккендерін де көрген. Бірақ кішкентай болғандықтан, олар оны түсіне қоймапты. Ал Жәми апасы оларды тысқа шығуға рұқсат етпей, үйде қамап отырғызыпты.
Бұл кісілердің малдары болғандықтан, олар басқаларға да көмектесіпті, бірақ барлық ауылдың тірі қалуына көмектесе алмаған. Сондайлардың бірі апаларымыздың көршісі болған. Оны өз балалары тастап кетіп қалғандықтан, ол өлгелі жатқанда апаларым оны үйіне алып келіп, тірі алып қалған екен.
Аштықтан әбден қалжыраған ел бірінің етін бірі жеген, бірақ бұл да оларға ас болмаған. Өлік сасыған далаға адам етімен қоректенген құтырған қасқырлар да қаптап кетіпті. Содан кейін апамдар басқа таудың арасына көшіп кеткен екен.
Сол жерде атамыз таудың бір қуысында азын-аулақ малдарын жайып, өлместің күнін көрген. Әрине ол кезде шөп те тапшы болған, бірақ атам өзінің шеберлігінің арқасында сол малдарымен күнелткен. Осындай қиын күндердің бірінде апам жақын маңда белгісіз біреулердің жүргендігін естіп, астың барлығын жер астына тығып, үйдегі екі баласы мен әлі де әлін жинай алмай жүрген көршінің бетіне күл жағып, оларды сабанға орап, өлгелі жатқан адам кейпіне салып қойған екен. Жаңағы белгісіз адамдар жер үйге кіріп келгенде, апам өзін өлтіретінін біліп қорқады. Бұлар апамнан басқа бір тілде бірдеңе сұрайды. Ал апам болса қорқыныштан ештеңе жауап бере алмапты. Белгісіз адамдар жаңағы балалар мен көрші кісіні көргенде оларды аяп, біраз тамақтарын қалдырып, үйден үндемей шығып кетсе керек...
- Мұндай қиыншылықтар ендігі өмірімізге кедергі келтірмесе деп тілеймін. Келесі ұрпағы үшін күрескен ата-бабаларымыздың есімі мен олардың көрген қиыншылықтары да әрқашан жадымызда жаттаулы, оларды әр кез құрметтеп, қадір тұтамыз, - деп аяқтады әңгімесін Күләш апай.
Жазып алған
Достарыңызбен бөлісу: |