Байболатов Бекзат
Ө.А.Жолдасбеков атындағы
экономика және құқық академиясы
студенті
Алпысбаева Қалия
Шұбартауда 1905 жылы өмірге келіп, Талдықорған облысы, Қаратал ауданы, Ақжар ауылында 1991 жылы дүние салған Алпысбаева Қалияның 1931-33 жылдардағы ашаршылық кезіндегі басынан өткен оқиғалардан үзінді.
- Біздің ел – Арғын, оның ішінде Жалаң деген ру. Күйеуім екі ағайынды еді, ағасы - емші де, менің күйеуім - шаруа баққан момын адам болатұғын. Орташа тұрмысымыз бар еді. Елге келген зобалаң бізді де айналып өтпеді, біздің де малымызды алып, ортаға салды.
Елді аштық жайлағанда, малдан басқа күн көріс жоқ болғандықтан, ішерге тамақ болмай, ел аштан өле бастады. Менің күйеуім және бес бірдей балам аштан өлді, бір үйден өзім ғана тірі қалдым.
Ашыққан ел жөн жоққа боси бастады. Қайнағам «Қалия, мына кетіп бара жатқан елмен, Бөрліге бар, сол жерге орнық, тірі болсам артыңнан мен де барамын», деді. Содан бір топ адам жаяу-жалпы жүріп келеміз, жүрген сайын соңымыз азайып келеді... Сөйтіп Балқаш көліне де жеттік, сол жерден қайық жалдап, күндіз көл шетімен жүзіп, кешке жағаға шығып қонамыз. Олай жасаған себебіміз: жаяу жүруге шамамыз жоқ.
Бір күні кешке дауыл соқты. Сол кезде қайықтағы жүктерімізді суға лақтырып, қайықшымыз бізді тастап, қашып кетті. Енді тағы жаяу жолға шықтық, ішерге тамақ жоқ. Біреудің туырлығын күніне бір қасық бидай үшін үш күн арқаладым. Ол кезде тепсе, темір үзетін жиырма бестегі жасым еді ғой. Әбден ашығып, шаршап, шалдығып келе жатсақ, алдымыздан көк ат мінген кісі шықты. Өңкей аш адам әлгіні қуалап жүріп, ұстап алдық. Ол кісі, кейінірек білдім: «Жаңа тілеу» ауылының бастығы екен, атты тастап, «шыбын жанымды қиыңдаршы!» деп қашып кетті. Әлгі көк атты сойып, етін жеп, әл жинадық. Сөйтіп жүріп, Бөрліге де жеттік-ау, әйтеуір.
Ол жерде орыстар тұрады екен, олар бау-бақша егеді екен. Үй-күйлері жоқ босыған адамдар бақшаға түсеміз. Бұрын көрмеген қиярды отқа көмеміз, қияр пыш етеді де, отымыз сөніп қалады. Асқабақты шикідей жейміз. Қара сораны баулап кептіру үшін бір-біріне сүйеп қояды екен, түнде суыққа тонған біз оны жағып жылынамыз. Сол үшін орыстардан талай ұрыс та естідік, таяқ та жедік, талай рет төбелестік те. Әйтеуір, осылайша күн көріп, жанымыз аман қалды...
Жазып алған
Бесікбаева Әлия
Ө.А.Жолдасбеков атындағы
экономика және құқық академиясы
студенті
Достарыңызбен бөлісу: |