Жоба php5, css, html және JavaScript тілдерін қолдана отырып құрылған, ал

25

кестелерге ақпаратты қосуға; 

ақпаратты өшіруге; 

ақпаратты модификациялауға; 

қажет ақпаратты алуға. 
Әрине, admin қолданушысы бар болудан басқа сәйкес құқықтарға ие болу 
керек. MySQL әрбір сұрауы үтірлі нүктемен аяқталуы тиіс. 
MySQL – бұл ылғи да компьютерде жұмыс істеп тұратын сервер-
программа. Клиенттік программалар (мысалға, сценари) оған арнайы 
сұрауларды сокет (демек, желілік құралдар арқылы)механизмі арқылы жіберіп 
отырады, ол оларды өңдеп нәтижесін сақтайды. Осыдан кейін, қайтадан 
клиенттің арнайы сұрауы бойынша бүкіл нәтиже немесе оның бір бөлігі қайта 
жіберілед. Неге ылғи тұтас нәтиже жіберілмейді? Өте қарапайым; мәселе 
мәліметтер жиынының нәтижесі өте үлкен болып, оны желі бойынша 
тасымалдауға көп уақыт кетіп.
Сокеттерді қолдану механизмі клиент–серверлік технологиясына 
ойластырылған, бұл жүйеде программалардан арнайы сұрауларды қабылдап 
және өңдейтін арнайы программа – MySQL – сервері қосылуы керек деген сөз. 
MySQL AB қолдануымен жасалған. MySQL AB – MySQL мәліметтер 
базасымен жұмыс жасайтын коммерциялық компания. MySQL – мәліметтер 
базасын ұйымдастырушы жүйе, ол реляциялық мәліметтер базаларымен жұмыс 
жасайды. Неліктен мен жобамда MySQL қолдандым? Себебі, MySQL – өте тез, 
сенімді және қолдануға жеңіл жүйе. MySQL үлкен мәліметтер базаларына 
негізделіп жасалғандықтан, көптеген жылдар бойы өз қуатын көрсетуде. Қазіргі 
кезде ол функцияларға бай және қолдануға қарапайым мәліметтер жүйесі. 
Қолдану, пайдалану қауіпсіздігі жоғары болғандықтан, MySQL жүйесін 
Интернетте көптеп қолдануда. MySQL техникалық өзгешілігіне келсек, ол 
клиент – серверлік жүйе және мульти – ағымдық SQL серверін қолдайды, 
көптеген клиенттік программалар мен библиотекаларды, административтік 
құралдар мен программалық интерфейстермен жұмыс жасайды. 
MySQL – интернеттегі МБЖБ (мәліметтер базасын жүйелік басқару). Ол 
ақпараттың үлкен көлемімен жұмыс жасауға араналмаған, бірақ оның көмегі 
улкен және кіші сайттарды жасау кезінде зор.
MySQL жұмыс жасау жылдамдығы жақсы, сенімді, иілгіш келеді. 
Онымен жұмыс жасау әдетте үлкен қиындықтарды тудырмайды. MySQL 
серверін қолдау автоматты түрде PHP жеткізушіне қосылады.
Бұрындары ақпаратты ұзақ сақтау үшін файлмен жұмыс жасайтынбыз, 
оларға бірнеше жол орналастырып әрі қарай жұмыс жасау үшін кейін алып 
тастайтынбыз. Web–қосымшалардың программалауында ақпаратты ұзақ сақтау 
тапсырмасы жиікездеседі: кірушілер санын есептеуіште санау, хабарламаларды 
форумде сақтау, сайттағы ақпарат құрамымен қашықтықтан басқару т.с.с. 
Файлмен жұмыстың мамандандырылған әдістері өте ауыр, көп уақыт пе 
жұмысты талап етеді, ақпарат енгізуге, оларды реттеуге, алуға аса назар бөлу 
керек. Бұл әрекеттердің барлығы Unixтің бір нұсқасы тұрған хост–провайдер 
серверінде жүреді. Яғни файлдарға қатынас жасау құқығы мен оларды 

26
орналастыру жайлы ұмытпаған дұрыс. Сонда кодтар көлемі үлкейіп программа 
кезінде қате жасау ықтималдығы жоғары болады.
Осы мәселелердің барлығын мәліметтер базасы шешеді. Мәліметтер 
базасы ақпараттың қауіпсіздігі мен оның реттелуіне жауап береді, бір жолдың 
көмегімен ақпаратты алып, орналастыруға мүмкіндік береді. Мәліметтер 
базасын қолданатын код әлдеқайда ықшам келеді, әрі түзетуге мүмкіндік 
береді. Жылдамдық жайлы да ұмытпаған дұрыс – мәліметтер базасынан 
ақпаратты іріктеп алу файлдан іріктеп алғанға қарағанда жылдамырақ жүреді. 
Ақпаратты сақтау үшін мәліметтер базасын (MySQL) қолданатын 
РНРдегі қосымша файлдарға негізделіп жасалған қосымшаларға қарағанда 
әрдайым жылдамырақ жұмыс жасай алады. Себебі, мәліметтер базасы С++ 
тілінде жасалған, ал РНРде жазылған программаны қатты дискіде мәліметтер 
базасынан жылдамырақ жасайтын етіп жазу мүмкін емес, өйткені РНР тілінде 
жазылған программалар С++ тағы программа қарағанда баяуырақ келеді, себебі 
РНР интерпретатор, ал С++ компилятор. 
Осылайша, мәліметтер базасы қатты дискімен жасалатын жұмысты өз 
мойнына алып тиімді жұмыс істейді.
MySQL жүйесіне кіру үшін өзіңіздің командалық жолдар интерфейсіне 
келесі жолды енгізіңіз: 
> mysql –h hostname –u username –p 
Командалық жауап жүйенің әртүрлілігіне байланысты әртүрлі болып 
келеді. 
MySQL командасы MySQL мониторын жүктейді. Бұл MySQL серверімен 
байланыс орнататын командалық жолдың клиенті: 

h кілті хостты білдіреді. Хост – MySQL сервері орнатылған компьютер. 
MySQL сервері орнатылған машинаға бұл кілтті жазсаң, hostname параметрін 
жазбауға да болады. Басқа жағдайларда hostname параметрін сервер орнатылған 
компьютердің атымен ауыстыру керек; 

u параметріне қолданушының атын жазу керек. Егер қолданушының 
аты көрсетілмесе, онда үнсіздікпен сіздің операциялық жүйеге кірген атпен 
беріледі. 
Егер MySQL сіздің компьютеріңізде немесе серверде орнатылса, жүйеге 
root деген атпен кіріп, өзіңіздің мәліметтер базаңызды жасау керек. Егер 
орнатылу бірінші рет жүзеге асырылып отырса, онда root жүйеге кіре алатын 
жалғыз қолданушы болады. 
Егер MySQL администратордың компьютерінде қолданылса, өзіңіздің 
берілген қолданушы атымен кіріңіз; 

p кілті серверге сіз парольбен қосылуды қалайтыңызды көрсетеді. Егер 
сіз кіріп жатқан қолданушы атына пароль керек болмаса, пароьды 
қолданбасаңаз да болады. 
Егер сіз жүйеге root атымен кіретін болсаңыз, тезірек пароль жасауыңыз 
дұрыс. Парольсіз root қолданушысына жүйе қауіпсіз емес. 

27
Жолға парольді енгізу міндетті емес. MySQL оны өзі сұрайды: 
Enter password: ****
Welcome to the MySQL monitor. Commands end with ; or \g. 
Your MySQL connection id is 9 to server version: 3.22.34–
shareware–debug 
Type ' help' for help. 
mysql> 
Егер мұндай жауап шықпаса, mysql_install_db жолы дұрыс орындалуын 
тексеріңіз. 
MySQL мәліметтер базасының жүйесі әртүрлі мәліметтер база түрлерін 
қолдауы мүмкін. Әдетте бір қосымшаға бір мәліметтер базасы қолданылады.
MySQL командалық жолына келесі жолды енгізіңіз:
mysql> create database dbname; 
Dbname орнына мәліметтер базасының атын жазу керек. Жауап мынандай 
түрде берілуі керек: 
Query OK, I row affected (0.06 sec) 
Егер бұндай жауап берілмесе, онда жолдың синтаксисінде қате бар.
Жол соңына “;” белгісі қойылса, ол жолдың аяқталғанын және оны 
жүктеу керектігін білдіреді. 
MySQL жүйесі көп қолданушыларға арналған, root қолданышысы 
қауіпсіздік мәселесі бойынша администрациялық мақсаттарда ғана қолданылуы 
керек. Жүйедегі әрбір қолданушының аты мен паролі болуы керек. Олар басқа 
парльдерден бөлек болуы тиіс. MySQL–дің ең жақсы қасиеттерінің бірі деп 
күрделі жеңілдіктер жүйесінде болып табылады. 
Жеңілдік – қолданушының белгілі бір объектіге, белгілі бір операцияны 
орындау мүмкіндігі 1.2–кестеде көрсет. Бұл концепция файлдарға қол жеткізу 
мүмкіндіктеріне өте ұқсайды. MySQL–ге қосылған кезде қолданушыға оның не 
істеуге мүмкіндігі бар екендігін білдіретін рұқсат беріледі. 
GRANT командасы арқылы қолданушыларды енгізуге және оларға құқық 
беруге болады.
GRANT privileges [columns] 
ON item 
TO user_name [IDENTIFIED BY 'password' ] 
[WITH GRANT OPTION] 
REVOKE – ол құқықты алып тастауға арналған команда. 
К е с т е 1.2 – Қолданушыларға арналған жеңілдіктер
Жеңілдіктер Қолданылу өрісі Сипаттамасы 
SELECT 
Кестеге, бағанға Жолдарды таңдауға мүмкіндік береді. 

28

жүктеу/скачать 3.75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: