К. У. Сулейманова Жануарлардың инвазиялық аурулары



Pdf көрінісі
бет54/199
Дата05.12.2023
өлшемі5.37 Mb.
#485597
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   199
zhanuarlardy invaziyaly aurulary3

Жүйке жүйесi сколекске орналасқан бірнеше түйіншектерден басталады. 
Оның көлденең ұзын талшықтары бунақ денесiнен өтіп, өз - ара көлденең 
тармақшалармен жалғасады. 
Таспа құрттардың асқорыту ағзалары болмайды, олар өз иесі iшегiндегi 
асты бүкiл денесiмен сору арқылы қоректенедi. Тыныс алу, қан айналу 
жүйелерi де болмайды. Несеп шығару жолдарының құрылымы сорғыш 
құрттарға ұқсас. 
Жыныс мүшелерi. Еркектік ағзалары бiр немесе бiрнеше, тiптi көптеген 
ұсақ еннен (аталық бездерден) тұрады. Олардан ен түтiктерi басталып, бара-
бара бiр-бiрiмен қосылып, соңында дара кең түтiкке айналып, жыныс тесiгiмен 
аяқталады және клиникалықынан жыныстық сауытпен қоршалады. Аналық 
мүшелерi тұқымдық аналық безден (көбiнесе бiреу ғана), тұқымдық түтiктен, 
тұқым қабылдағыш, уыздық, Мелис денешiгi, оотип, қынап және жабық 
жатырдан тұрады. Аналық және аталық жыныс тесiктерi әр бунақтың бүйiрiнен 
ашылады. Шынжыр құрттардың жұмыртқалары бiркелкi, сондықтан бұлардың 
түрлерiн ажырату өте қиын. Жетiлген жұмыртқалардың бiтiмi сопақ, дөңгелек 
не шар тәрiздi болады, клиникалыққы қабығы жұқа, нәзiк, iшiнде ұрығы 
12 сурет. Шынжырлы (А) және баулы (Ә) таспа құрттардың құрылысы: 1 – 
еркек жыныс тесiгi, 2-жыныс сауыты, 3-ұрық түтiгi, 4-ұрық түтiкшелерi, 5-
ендер, 6-бәтек, 7-қынап, 8-ұрық қабылдағыш, 9-Мелис денешесi, 10-уыздық, 
11-тұқымдықтар, 12,13 – жатыр. 


66 
(онкосферасы) айқын көрiнедi. Онкосфера дегенiмiз алты iлмешектi ұрық. Ол 
қалың қабықшамен қоршалған, ал клиникалықын тарамдалған тағы бiр қабат
эмбриофор қоршап тұрады. Онкосфера көбiнесе түссiз немесе сары, 
сарғышқоңыр түстi келедi.
Таспа құрттардың барлығы биогельминттер. Яғни олар ақтық және 
аралық иелерiнiң қатысуымен өсiп-өнiп отырады. Аралық иелерi денесiндегi 
балаңқұрттардың ларвалдық сатыларын ларвоцисталар деп атайды. Олар iшкi 
құрылысының ерекшелiктерiне қарай бiрнеше түрге бөлiнедi.
Цистицерк (сycticercus) iшi сұйыққа толған, клиникалықы қалың дәнекер 
тоқыма қабықпен (қапшық) қапталған көпiршiк. Бұның көлемi, пiшiнi, аталуы 
цестода түрiне, жасына, организмде орналасқан орнына байланысты. 
Көпiршiктiң iшкi герменативтi қабығына бiр немесе бірнеше сколекс (қарулы 
не қарусыз) орналасуы мүмкін.
Ценур көпiршiгi - мұның iшкi қабығында бiрнеше (ондаған, жүздеген) 
сколекстер болады және олар топ-тобымен оқшауланып тұрады. Ларвоцисталар 
әдетте сүтқоректiлер ағзаларына орналасады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   199




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет