181
№6 Тақырып. Бас және жұлын миының аневризмалары
Бас миының аневризмалары. Артериялық аневризмалар.
Артериялық аневризмалар жөнінде деректер 250 жыл бұрын
пайда болған. 1761 жылы Морганьи
тіліп жару барысында екі
артқы дәнекер артериялардың аневризмаларын анықтаған. Ал 1778
жылы
Биуми
патологоанатомиялық
зерттеу
барысында
аневризмалар бассүйегі іші қан кетулер себебі болатындығын
анықтаған. Мидың артериялық
аневризмалардың мәселелерін
зерттеу, әсіресе соңғы 20 жылда жақсы дәрежеде болған, бұл
клиникалық практикаға церебральды
ангиография енгізілуімен
негізделеді. Церебральды ангиография отаға дейінгі диагностика-
ны және мидың аневризмасын хирургиялық емдеуінің жақсы
дамуына жағдай жасады. Ми
артерияларының көптеген
аневризмаларының түрі тамырдың мойнымен байланысқан шағын
жұқа қабырғалы қалта тәріздес (көлемі 1-2 см) аневризмалар.
Аневризмалар сирек жағдайда ірі сфералық құрылым тәріздес
болады. Қабырғалары қан тамырлардың
барлық қабырғаларынан
құралған аневризмалар жайылмалы кеңеюіне сәйкес (мысалы,
вертебальды
және
базиллярлық
артериялық
8-тәріздес
аневризмалары).
Мидың патологоанатомиялық зерттеу кезінде көбінесе орта
шамамен
0,5-1% өлгендер болып табылады. Аневризмалар
негізінен артериялық анастомозданған
және олардың бұтақтарға
бөлінген жерлерінде орналасады (алдыңғы жалғаушы артерия
аймағында, артық жалғаушы
артериясының Ішкі ұйқы
артерияларынан бөлінген жерде жиі артериялық қабырғаның
бұлшық еті қабатының туа біткен ақаулары болады). 80-85%
жағдайларда аневризмалар ішкі ұйқы артериялары
және олардың
бұтақтары жүйесінде және 15% жағдайда вертебралды-базиллярлы
жүйеде орналасады (омыртқалық негізі артық ми және мишық
артериялары), шамамен 20% жағдайда аневризмалар көп болады.