Кодексіне түсіндірме жалпы және Ерекше бөліктер алматы «жеті жарғЫ» 2015
а п. Аяқталған қылмыстық қуқық бузушылық
жүктеу/скачать 7.26 Mb. Pdf көрінісі
|
| 6 а п. Аяқталған қылмыстық қуқық бузушылық
Егер адам жасаган іс-әрекетте осы Кодекстің Ерекше бөлігінде көзделген қуқық бұзушылық қурамының барлық белгілері болса, қылмыстық қуқық бузушылық аяқталган деп танылады. Кінәлінің істеген іс-әрекетінде қылмыстық занда көрсетілген қылмыстық қүкык бұзушылық белгілері болса, ондай іс-әрекетті аяқталған қылмыстык кұқык бұзушылык деп айтамыз (25-бап). Қылмыстык заңның көрсетілген қылмыстық құкық бұзушылык кұрамының ерекшеліктеріне байланысты аяқталган қылмыстык құқық бұзушылык бір түрлі емес, әр түрлі болуы мүмкін, оның эр түрлі болуы қылмыстык кұқық бұзушылықтың құрамының құрылысының түрліше болуына тікелей байланысты болады. Осыған байла- нысты кайсыбір қылмыстық кұкық бұзушылык аяқталуы қылмыстың объектісіне зиян келтіруге байланысты болып, ал басқа бір қылмыстық құқык бұзушылықтың аякталуы сол қылмыстық кұқық бұзушылык объектісіне зиян келтіру каупін туғызған жағдайда- ақ жүзеге асады. Қылмыстык заң осы аталған жағдайлардың орын алған уақытынан ба- стап қылмыстық кұқық бұзушылык құрамының аяқталғанын білдіреді. Сол себепті де кылмыстык құқық бұзушылыктың аяқталуы барлық уақытта да белгілі бір қылмыстык құқық бұзушылық құрамының ерекшелігімен тығыз байланысты болады. Қылмыстық заңда белгіленген материалдык кылмыстык құқык бұзушылык құрамының аяқталуы үшін осы құрамда көрсетілген қылмыстың зардабы болуы қажет. Мысалы, 371-баптағы лауазымды салғырттықты айтамыз. Осы кылмыс аяқталды деу үшін субъектінің әрекетімен мемлекеттік мүддеге немесе азаматтардың заңды құкыктары мен мүддесіне елеулі түрдегі бұзу орын алуы керек. Әрі осындағы істелген іс-әрекет пен келтірілген зиянның арасында себепті байланыстың болуы шарт. Кейбір қылмыстардың диспозициясында кылмыстық кұқык бұзушылықтың мүмкін болатын бірнеше зардаптарының түрін көрсетеді (Мысалы: ҚК-нің 106-бабы). Мұндай кылмыс аякталды деу үшін осы бапта көрсетілген бір зардаптың болуы жеткілікті. Қылмыстык кодексте зардабы болмайтын формальды кылмыс құрамдары да бар. Мұндай қылмыстың аяқталуы кінэлінің заңда көрсетілген іс-әрекетті жасауымен тұжырымдалады (мысалы, 369-бап, 378-бап, т. б.). Кейбір жағдайларда қылмыстық құкық бұзушылықты істеудің даярлық сатысында- ақ аяқталған қылмыстык құқык бұзушылық кұрамдарына жол беріледі. Мысалы, кінәлі адам кісіні атып өлтіру 104 үшін, заңсыз атылатын қару сатып алады. Мұндай ретте оның әрекетінде кісі өлтіруге даярланғандық — 99-бап жэне ҚК-нің 287-бабында көрсетілген қаруды, оқ-дэріні жэне жарылгыш заттарды заңсыз алып жүру, сақтау, алу, жасау жэне өткізу сияқты аяқталған қылмыстың құрамы бар. 26- жүктеу/скачать 7.26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|