554
Ыктимал экологиялық қауіпті химиялык, радиоактивті және
биологиялық заттарды өндіру,
тасымалдау, сактау, көму, пайдалану немесе өзге де жұмыс істеу тәртібі арнаулы құқықтық-
нормативтік актілермен реттеледі. Ягни Қылмыстық кодекстің 325-бабында
көрсетілген норма
бланкеттік болып табылады.
Осы көрсетілген жұмыстарды жүргізу кезінде экологиялыкталаптарды бұзу әрекеттері
адамның денсаулығына немесе қоршаган ортага айтарлықтай залал келтіру немесе кел- тіру қаупін
төндіруі қажет.
Тонген қауіпке қоршаган ортанын сапасының, табигат объектілерінін жагдайларынын улануға,
ластануға байланысты тым нашарлап кетуі; экологиялык
зиянданудан
жануарлардың жаипай өлім-
жітімге ұшырауына экеліп согуы: адамның денсаулыгына немесе қоршаган
ортага нақты елеулі
зиян келтіру мүмкіндігі төнуі жатады. Зиян келтіру қаупінің болганын немесе болмаганын тергеу,
сот органдары істің нақты жагдайларына байланысты анықтайды.
555
Қылмыстык кұкык бұзушылык кұрамы материалдык. Ол диспозицияда тізбектелген іс-
эрекеттердің бірін істеген жэне зардап орын алған уакыттан бастап аякталған деп та- былады.
Қылмыстық құкык бұзушылық субъективтік жағынан тікелей касақаналықпен істе- леді.
Ықтимал экологиялык кауіпті заттармен жұмыс істеу тэртібін бұзудың коғамға кауіптілігін сезеді
жэне соны істеуді тілейді.
Қылмыстық кұкык бұзушылықтың субъектісі арнаулы -
ыктимал экологиялык кауіпті
химиялық, радиоактивті жэне биологиялық заттарды ондіру мен пайдалану ережесін сақтауға
міндетті 16-ға толған адам.
Қылмыстық кодекстің 325-бабының 2-тармағында қоршаған
коршаған ортаға ірі залал
келтірген не келтіру катерін туғызған, сол сияқты төтенше экологиялық ахуал аумағында жасалған
дэл сол іс-әрекеттер үшін жауаптылык көзделген.
Бұл кылмыс кұрамы материалдық. Қылмыстық жауаптылык занда көрсетілген зардаптардың
біреуінің болса да орын алған уақытынан немесе ондай зардап болмаса да, бірақ іс-әрекет төтенше
экологиялық жағдай аумағында жасалса аяқталған деп таныла- ды.
Қазакстан Республикасының коршаган табиғи ортаны коргау туралы:
тұрғындарды төтенше
оқиғалардан қорғау жөніндегі жэне басқа заңдарға сәйкес Республиканың кей- бір аумақтары,
объектілері шаруашылык немесе баска қызметтерді дұрыс жүргізбеу
эрекеттерімен коршаған
ортаға, тұргындардың өміріне, өсімдіктер мен жануарлардың өмір сүруіне тұракты теріс әсер ететін
елеулі жағдайларға байланысты кала, аудан, жеке объект төтенше экологиялык жағдай аумағы деп
жариялануы мүмкін.
Қылмыстық кодекстің 325-бабының 3-тармағында: осы баптың бірінші немесе екінші
бөліктерінде көзделген, коршаған ортаға аса ірі залал келтіруге не адам өліміне әкеп не адамдардың
жаппай сырқаттануына әкеп соккан әрекеттер үшін жауаптылық көзделген.
Жаппай сырқаттануда көп адамдар уақытша
еңбек қабілетінен айырылып, қатардан шығып
қалады. Сыркаттың тікелей себебі - экологиялык қауіпті заттарды ондіру, пайда- лану ережелерінің
бұзылуынан болып табылады.
Достарыңызбен бөлісу: