443-
6 а п. Әскери қызметті атқарудан жалтару немесе бас тарту
1.
Әскери қызметшінің аурумын деп жалган сылтаурату немесе өзіне қандай да бір
болмасын зақым келтіру (дене мүшесін зақымдау) не денсаулыгына өзее де зиян келтіру
немесе жалган құжат жасау немесе өзгеше алдау жолымен әскери қызмет міндеттерін
орындаудан жалтаруы, сол сияқты әскери қызметті атқарудан бас тартуы
-
бес жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппул салуга не сол мөлшерде
түзеу жүмыстарына не тоқсан тәулікке дейінгі мерзімге қамаққа алуга жазаланады.
2.
Үрыс жагдайында немесе төтенше жагдай кезінде жасалган дәл сол іс-әрекеттер -
он жылдан жиырма жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгынан айыруга не өмір бойына
бас бостандыгынан айыруга жазаланады.
3.
Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген, согыс уақытында жасалган іс-әрекеттер
-
он жылдан жиырма жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгынан айыруга не өмір бойына
бас бостандыгынан айыруга не өлім жазасына жазаланады.
Қылмыстық кұкық бұзушылық объективтік жағынан әскери қызметшінің ауруды сылтау ету
немесе өзіне қандай да бір болмасын закым келтіру (дене мүшесін зақымдау), не денсаулыгына өзге
зиян келтіру немесе жалған құжат жасау немесе өзгеше алдау жо- лымен әскери кызмет міндеттерін
атқарудан жалтаруы аркылы сипатталады.
Ауруды сылтау етуге өгірік соқыр, керең, мылқау болып көрінулер арқылы әскер қызметі
міндетін өткеруден жалтарады. Өзінің әскери қызметті міндетін өтеуден жалта- ру мақсатымен дене
мүшесін зақымдауға кез келген затпен, құралмен, карумен немесе улы, зэрлі нәрселерді колдану
аркылы өзіне-өзі немесе біреу аркылы закым келтіруді айтамыз.
Жалған құжат жасауға - әскери қызметті немесе міндетті өтеуден босатуға не- гіз боларлық өзі
немесе басқа біреу арқылы дайындалған шындыкка сай келмейтін құжаттарды жасау жатады.
Өзгеше алдауға - әскери қызметті өтеу мерзімін қысқарту үшін жоғары білімі туралы жалған
құжат көрсету, әскери қызметтен жалтару мақсатымен лауазымды адамды сатып алып, өзіне
қолайлы іс-әрекеттер істеткізу т.с.с. жатады.
Қылмыстық кодекстің 443-бабының І-тармағы бойынша қылмыстық жауаптылық әскери
қызметшінің дене мүшесіне зақым келтіру жолымен немесе өзге тәсілмен эскери кызметтен
уақытша жалтарғаны (қарауыл қызметін атқарудан, әскери кезекшіліктен, қауіпті эскери операцияға
катысудан, алыс іссапарға барудан) үшін туындайды. Баптың бүл бөлімі боііыиша қылмыстық
құқык бұзушылық субъектісі болып шақыру бойын- ша немесе келісімшарт бойынша әскери кызмет
өткеріп жүргендер танылады. Егер осы корсегілген адамдар эскери кызмет міндеттерін атқарудан
толық босану мақсатында жогарыда корсетілген әрекеттерді - ауруды сылтау ету, өзге де алдау
жолымен жасалса, онда олардың іс-әрекеітері Қылмыстық кодекстің 443-бабының 1-тармагы
бойынша са- раланады.
Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, үрыс жағдайында немесе тотенше
жагдай кезінде жасалган әрекеттер - үшін жауаптылық Қылмыстық кодекстің
Достарыңызбен бөлісу: |