Көлік саласының құрылымдарында мемлекеттік реттеу тетіктерін енгізу



бет5/5
Дата12.06.2016
өлшемі486 Kb.
#129854
1   2   3   4   5

ҚОРЫТЫНДЫ
Көлік қызметтерінің аясында қызметтердің соңғы қатарынан құралған – тиеу-түсіру, көлік құралдарын, көлік ағындарын басқару, инфрақұрылымдық объектілерге күтім жасау, қауіпсіздікті қамтамасыз ету және жайлы тасымалдар және т.б. көлік жиынтығының өнімі ретінде жүзеге асырылады. Көлік тарифнің құрылымы көлік қызметтеріне қатысты мазмұнының бір текті емес экономикалық ұғымын білдіреді. Тепе-тең бағамен белгіленетін сұраныс пен ұсыныстардың қатынасы көрсетілген негізгі деңгейді бейнелейді. Көлік инфрақұрылымын және кеңістігін нақты пайдалану сипатынан туындайтын, транзиттік рентаның орын алу белгісін осыған жатқызуға болады. Ол тіршіліктегі адамзат еңбегінің шығыны түрінде көлік тарифінің құрылымында өзінің сипатына тән іскерлік бағыт табады. Сонымен қатар, бұл тарифтің уақыт элементінде – көлік құралының қозғалыс жылдамдығында жанамалай орын табуы мүмкін (мысалы, бағыт бойынша қозғалыстың орташа жылдамдығын арттыру кезінде көлік құралын басқаруды жүзеге асыру үшін өте жоғары біліктілік қажет). Тұтынушылық құнды және жайлылық деңгейін сақтау нақтылығы – тұтынушының ұсынылған көлік қызметтерін нақты бағалауы, ал бұл көлік қызметтері мазмұнының 3-деңгейін – көлік қызметтерін пайдалануға және ұсынуға сәйкес субъектаралық экономикалық қатынасты білдіреді.

Қазақстанда, жалпы көлік қызметтерінің нарығын дамыту бағыттары, ең алдымен, көлік саласының стратегиялық маңызды барлық секторында тасымалдау географиясын кеңейтумен және республиканың шегінен тыс шығумен байланысты. Сонымен қатар, көлік қызметтерінің нарығын дамытудың негізгі бағыттары мыналармен байланысты:

а.инфрақұрылымды дамытумен, атап айтқанда, автокөлік және теміржолдарды, әуежайларды қайта құрастырумен және құрылысын салумен, терминалдарды сатып алумен, локомотивтерді, жолаушылар мен жүк вагондарын, ҚК жөндеумен және құрылысын салумен, материалдық-техникалық қорды жаңартумен;

ә.жолаушыларды тасымалдауды дамытумен, автокөлікті және теміржолдарды пайдалану сапасын арттырумен, шағын авиацияны дамытумен, ұшып қону қауіпсіздігін қамтамасыз етумен, халықаралық нормалармен реттеуді үйлестірумен;

б. инновациялық дамумен, кадрлық және ғылыми-техникалық потенциалды қалыптастырумен;

в. қаржыландыруды жұмылдыру тетігін жетілдірумен;

г. құқықтық және нормативтік-техникалық қорды жетілдірумен.

Көлік саласына салым салу бірнеше тәсілмен жүзеге асырылуы мүмкін. Оларды қаражаттардың негізгі бастапқы қор көзіне байланысты үш топқа бөлуге болады:

- мемлекеттік қаржыландыру: мамандандырылған жинақтау бағдарламалары; келешек кіріс бөлігіне кепілдік беретін салалық бағдарламалар.

- қарызға қаржыландыру: даму бағдарламаларына мамандандырылған, халықаралық мекемелердің несиелерін жұмылдыру; тәуелсіз құнды қағаздарды шығару.

- жекеменшік капиталды жұмылдыру: мемлекеттік-жекеменшік серіктестік; жекеменшік басқару; жекеменшік басқару және құрылыс салу.

Көлік қызметтерінің нарығын дамытуды қаржыландыру тетігін жетілдіру мемлекеттік-жекеменшік серіктестік тетігін қолданумен байланысты. Автокөлік саласында МЖС жетілдірудің және дамытудың жаңа құралдарын енгізу ұсынылады:



  • жолдарды жекеменшік басқару (ағымдағы жай-күйі);

  • жолдардың жекеменшік құрылысы;

Төлемақылы автожолдар желісін құру:

Борышкерлік қаржыландыруды жұмылдыру:

  • халықаралық банктер;

  • нарықтық қорлар (инфрақұрылымдық құнды қағаздарды шығару және т.б.).

Аймақты кешенді дамыту тетігі.

Теміржол саласында қарызға қаржыландыруды мыналар арқылы жұмылдыру:

- халықаралық банктер;

- нарықтық қорлар (инфрақұрылымдық құнды қағаздарды шығару);

- кірісті секъюрлендіру.

Сонымен қатар, МЖС қолданыстағы тетіктерін жетілдіру және жаңаларын енгізу:



  • теміржолдардың, электрификациялаудың жекеменшік құрылысы;

  • жолаушыларды тасымалдауды пайдалануға МЖС;

BF (құрылысын салу-қаржыландыру) тетігін енгізу және арнайы тағайындалған (жобалық қаржыландыру) компанияны құру.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. «Ресейдің экономикалық және әлеуметтік георграфиясы»/Под ред. А.Т. Хрущева.–М.:МГУ, 1997;

2. Маркс К. Қосымша құн теориясы. Б.1 М.: Госполитиздат, 1954. – 397 б.

3. «Ресейлік статистикалық жылнама»: Стат. жинақ/ Ресейдің мемлкомстат. – М., 1998. «Экономическая и социальная география России»/Под ред. А.Т. Хрущева.–М.:МГУ, 1997; «Российский статистический ежегодник»: Стат. сб./Госкомстат России. – М., 1998.

4. «Ресей сандарда»: Қысқа мақалалар жинағы./Ресейдің мемлкомстат –М., 1999.

5. Гладкий Ю.Н., Доброскок В.А., Семенов С.П. «Ресейдің экономикалық географиясы».–М.; Просвещение, 1999.

6. Райзберг Б.А. Қазіргі таңдағы экономикалық сөздік // ИНФРА-М, М.1997, - 496 б.

7. http://mega.km.ru/business/encyclop.asp.

8. http://www.traft.ru/transportnie_uslugu/

9. Әлемдік шаруашылықты өркендету жағдайында көлікті дамытудың түйінді мәселелері //Экономика ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесіне іздені авторефераты – Самара, 2006 – 19 б.

10. Әлемдік шаруашылықты өркендету жағдайында көлікті дамытудың түйінді мәселелері //Экономика ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесіне іздені авторефераты – Самара, 2006 – 19 б.

11. Қазақстан Республикасы Президентінің «Қазақстан – 2030. Барлық қазақстандықтардың гүлденуі, қауіпсіздігі және тұрмысының жақсаруы» жолдауы

12. В.В.Воронин «Ресей Федерациясының экономикалық географиясы», 2 б., 1 б., Самара; СГЭА; 1997

13. Экономиканы мемлекеттік реттеу. Н.Б.Антонова редакциясының лекциялар курсы. Минск 1998ж.

14. Гэлбрейт Дж.К. Экономикалық саясат нәтижелермен өлшенеді // Басқару теориясының және іс тәжірибесінің түйінді мәселелері. – М., 1999. – № 5. – 32-36 б.

15. Экономиканы мемлекеттік реттеу. Н.Б.Антонова редакциясының лекциялар курсы. Минск 1998ж.

16. Кнорринг В. И. Басқару теориясы, практикасы және өнері. «Менеджмент» мамандығы бойынша ЖОО арналған оқу құралы. – 2-ші басылым. – М.: НОРМА баспа үйі, 2001. – 528 б.

17. Халықтық экономика / РАЕН В.А.Шульги ред.– М. Россия баспасы, 2002 – 592 б.

18. Халықтық экономика / РАЕН В.А.Шульги ред.– М. Россия баспасы, 2002 – 592 б.

19. Кнорринг В. И. Басқару теориясы, практикасы және өнері. «Менеджмент» мамандығы бойынша ЖОО арналған оқу құралы. – 2-ші басылым. – М.: НОРМА баспа үйі, 2001. – 528 б.

20. Экономиканы мемлекеттік реттеу. Н.Б.Антонова редакциясының лекциялар курсы. Минск 1998ж.

21. Стиглиц Дж., Эллерман Д. Шыңырау арқылы қосылған көпірлер: Ресей үшін макро- и микростратегиялар // Басқару теориясының және іс тәжірибесінің түйінді мәселелері. – М., 2000. – № 4. – 8-15 б.; № 5. – 18-24 б.

22. http://pubadm.narod.ru/Theory/concepts.htm

23. Кнорринг В. И. Басқару теориясы, практикасы және өнері. «Менеджмент» мамандығы бойынша ЖОО арналған оқу құралы. – 2-ші басылым. – М.: НОРМА баспа үйі, 2001. – 528 б.

24. Кнорринг В. И. Басқару теориясы, практикасы және өнері. «Менеджмент» мамандығы бойынша ЖОО арналған оқу құралы. – 2-ші басылым. – М.: НОРМА баспа үйі, 2001. – 528 б.

25. И.Ансофф Стратегиялық басқару. – М.: 1989 – 320 б.

26. А.А. Краснощек Экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етуде темір жолдың рөлі туралы//Қазіргі таңдағы экономиканың күрделі мәселелері, N 1(17). 2005

27. www.transbez.com

28. С. Нурахметов. Қазақстанның көлік жиынтығы: даму келешегі  //Саясат. – қазан-қараша 2000 жыл

29. Щербанин Ю.А. Халықаралық алмасу және көлік – СПб: Лики Ресей, 2003.

30. http://abc.informbureau.com/html/eeaadaeecaoess_yeiiiieee.html.





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет