ТОПОЛОГИЯ (БАЙЛАНЫСУ ТӘСІЛІ) БОЙЫНША ЖЕЛІЛЕРДІҢ ЖІКТЕЛУІ

ТОПОЛОГИЯ (БАЙЛАНЫСУ ТӘСІЛІ) БОЙЫНША ЖЕЛІЛЕРДІҢ ЖІКТЕЛУІ:

• 1.

• Шиналық топология;

• 2.

• Сақина топологиясы;

• 3.

• Жұлдыз топологиясы;

• 4.

• Бұтақ тәрізді топология;

• 5.

• Толық байланысты
• топология;

• 6.

• Аралас топология

• Әр топологияның өз артықшылықтары мен кемшіліктері бар:

• Толық баланысты топология
• ең қымбаты, бірақ ең сенімді жұмыс істейтін топология, оның бір баланыс арнасы істен шыққанмен, мәлімет басқа арналық жолдармен жеткізіле береді.

• Шиналық топология – ең арзан түрі, бірақ бір байланыс арнасы істен шықса, желі жұмысы бұзылады. Оның үстіне, бір мезетте бір ғана арна арқылы бірнеше компьютердің мәлімет алмасуы үшін арнайы программалық жабдықтама жасалуы керек.

• Сақина тәрізді топология да қарапайым желі түрі, мұнда информация бір бағытта ғана байланыста болады және әрбір компьютер мәліметті қабылдап алып ары қарай жөнелтіп отырады. Желінің компьютерлер арасындағы бір байланыс арнасы істен шықса, желі жұмыс істей алмай қалады.

Басқарылу тәсіліне қарай желілер былай жіктеледі:

• БІР ОРТАЛЫҚТАН БАСҚАРЫЛАТЫН ЖЕЛІ, МҰНДА БІР КОМПЬЮТЕР-СЕРВЕР ЖЕЛІ ЖҰМЫСЫН БАСҚАРАДЫ. Сервер – арнайы программалық жабдықтама орналасқан дискілерінің көлемі үлкен, әрі қуатты компьютер. Желідегі басқа қарапайым компьютерлер жұмыс станциялары деп аталады. Жергілікті желілер көбінесе бір сервер арқылы басқарылады.
• БІР ДЕҢГЕЙЛІ КОМПЬЮТЕРЛЕР ЖЕЛІСІ (БІР РАНГЫЛЫ) – МҰНДА ЖЕЛІНІ БАСҚАРУДА БАРЛЫҚ КОМПЬЮТЕРЛЕР ТЕҢ ҚҰҚЫҚТЫ БОЛЫП САНАЛАДЫ. Басқаша айтсақ, кез келген машина мәлімет алмасу үшін бір-бірімен сәйкес келетін программалармен жабдықталған. Олардың барлығы да желіні кезектесіп басқару ісіне араласа алады.

• БІР ОРТАЛЫҚТАН БАСҚАРЫЛАТЫН ЖЕЛІНІ «Клиент - сервер» желісі деп те айтады:
• Клиент – өзіне қызмет көрсетуді сұрайтын объект (компьютер немесе программа).
• Сервер – басқаға қызмет көрсе-тетін объект.

• Бір жергілікті желіде бірнеше ерекшеленген (выделенный) сервер болуы мүмкін. Оларда мәліметтерді таралған түрде өңдеу (распреде-ленная обработка) жүзеге асырылады. Атқара-тын қызметіне қарай серверлердің бірнеше типтері болады:
• Файлдық сервер;
• Баспа сервері;
• Қолданбалы программалар сервері;
• Мәліметтер базасы сервері;
• Коммуникациялық сервер, т.с.с.