СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ӨҢДЕУ ҚҰРЫЛЫМЫ
Пән, пән коды: Гистология Gis 1205
Мамандық: 5В110400 - «Медициналық-профилактикалық іс»
Оқу сағатының көлемі (кредиттің) 45/1
Курсы және оқу семестрі І / І
|
ҚРДСМ «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» ШЖҚ РМК
Морфологиялық пәндер кафедрасы
|
044-42/18
|
СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ӨҢДЕУ ҚҰРЫЛЫМЫ
|
Кафедра мәжілісінде талқыланды
Кафедра меңгерушісі, проф.__________ Сисабеков К.Е.
Хаттама № ______ «______»__________
|
ҚРДСМ «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» ШЖҚ РМК
Морфологиялық пәндер кафедрасы
|
044-42/18
|
СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ӨҢДЕУ ҚҰРЫЛЫМЫ
|
№ 1
1. Тақырыбы: Жарық және электронды микроскоптарға гистологиялық препараттарды дайындаудың негізгі әдістері. Микроскоп.
2. Мақсаты: -
Бекітілген гистологиялық препарат дайындаудың негізгі кезеңдерімен танысу.
-
Препараттағы құрылымдардың тинкториалды қасиеттері туралы түсінік алу.
-
Препарат дайындайтын құрал- жабдықтар және зерттеу құралдарымен танысу.
-
Зерттеу дағдыларын бекіту.
3. Тапсырма:
1. Гистологиядағы зерттеу әдістерін үйрену.
2. Құрылымдарды бояуды үйрену.
3. Аш ішектің препаратын өзінше зерттеу.
4 Орындау түрі: Ауызша жауап.
5 СӨЖ-ді орындау және бағалау критерилері:
Ауызша жауап
Бақылау түрі
|
Баға
|
Бағалау критерийлері
|
Ауызша жауап
|
Өте жақсы
95-100;
90-94
баллға сәйкес
|
Студент жауап беру кезінде ешқандай қателік немесе сәйкессіздік жібермегенде қойылады. Пәннің және басқа пәндердің ғылыми жетістіктерін қолдана отырып, оқылатын пәннің теориясы мен концепциясына және бағыттарына сүйене отырып критикалық бағалау береді.
|
Жақсы
85-89; 80-84;
75-79 баллға сәйкес
|
Студент жауап беру кезінде маңызды қателік жібермегенде, студенттің өзінің түзетуімен принциптік сәйкессіздіктер мен қателіктер жібергенде, оқытушы көмегімен бағдарлама материалдарын жүйелей білгенде қойылады.
|
Қанағаттанарлық
70-74; 65-69;
60-64; 50-54
баллға сәйкес
|
Студент жауап беру кезінде принциптік сәйкессіздіктер мен қателіктер жібергенде, тек оқытушы көрсеткен оқу әдебиеттерімен шектеліп, материалдарды жүйелеуде едәуір қиыншылық танытқанда қойылады.
|
Қанағаттанарлықсыз
0-49
баллға сәйкес
|
Студент жауап беру кезінде принциптік қателіктер жібергенде,сабақ тақырыбы бойынша негізгі әдебиетті қолданбаса, пәннің ғылыми терминологиясын пайдалана алмай, ойсыз, стилистикалық қателіктер жібергенде қойылады.
|
6 Тапсыру мерзімі: 1-апта
7 Әдебиет: -
Гистология: Оқу құралы төрт бөлімді / Ж.О.Аяпова. Алматы; «Кітап» баспасы.- 2005.
|
ҚРДСМ «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» ШЖҚ РМК
Морфологиялық пәндер кафедрасы
|
044-42/18
|
СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ӨҢДЕУ ҚҰРЫЛЫМЫ
|
-
Гистология, цитология және эмбриология атласы медицина жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған. /Р.Б.Абильдинов, Ж.О.Аяпова, Р.Н. Юй.-Алматы: «Эффект» баспасы, 2006.
-
Гистология, цитология және эмбриология атласы: медициналық жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы. /П.Қазымбет, М.Рысұлы, Ж.Б. Ахметов.-Астана, 2005.
-
Гистология: Оқу құралы. Ажаев С.А. Төрт бөлімді. Кентау: Еркін и К-ХХІ, 2004.
8 Бақылау (сұрақтар, тестілер, есептер)
Сұрақтар
-
Гистологиялық препараттарды дайындаудың негізгі сатыларын атаңдар.
-
Бекіту маңызы неде және фиксаторларға қоятын талаптар.
-
Гистологиялық препараттарды дайындауда ткандерді тығыздау не үшін қажет және қандай тығыздаушы ерітінділер қолданылады?
-
Объектілерді парафинге құю әдісінің артықшылығы неде?
-
Кесінділерді дайындау аспаптары қалай аталады және олардың негізгі бөліктері нелер?
-
Объектілерді парафинге (немесе целло) тығыздау кезеңінде кесінділер үшін қолайлы қалыңдығын атаңдар.
-
Гистологиялық препараттарды бояудың мақсаты неде?
-
Гистоогиялық практикада бояулардың қандай топтары қолданылады. Мысал келетіндер.
-
Қандай құрылымдар боялғанда ''оксифильді'' және ''базофильді'' деп аталады.
-
Гистологиялық препараттарды дайындаудың соңғы сатысының мақсаты неде?
Тестілер
1 Электрондық микроскопта қолданылмайтын микротехникалық тәсіл:
-
кесінділерді бальзамдау
-
материалды фиксациялау
-
материалды тығыздау
-
кесінділерді дайындау
-
контрастылау
2 Белоктарды өзгермейтін қалыпқа келтіретін процесс:
-
формалинмен фиксациялау
-
парафин сіңдіру
-
ауыр металл тұздарымен бояу
-
физиологиялық ерітіндімен жуу
-
бояу
3 Электрондық микроскопта кесінділерді дайындайтын құрал:
-
ультрамикротом
-
скальпель
-
микротом
-
криостат
-
қайшы
|
ҚРДСМ «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» ШЖҚ РМК
Морфологиялық пәндер кафедрасы
|
044-42/18
|
СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ӨҢДЕУ ҚҰРЫЛЫМЫ
|
4 Парафиндалынған, целлоидталған және мұздатылған кесінділердің қалыңдығы:
-
4-20 мкм
-
1-2 мк
-
400-800 нм
-
200-300 нм
-
10-15 мкм
5 Базофильді құрылымдар мына бояумен боялады:
-
негізгі
-
нейтральды
-
қышқыл
-
эозинмен
-
карминмен
6 Қышқыл және негізгі бояуларды бірдей қабылдайтын құрылымдардың аталуы:
-
нейтрофильді
-
базофильді
-
оксифильді
-
ахроматинді
-
хромафобты
7 Цито және гистологиялық зерттеуінде изотоптар қолданылатын әдіс:
-
радиоавтография
-
интерферометрия
-
цитоспектрометрия
-
цитоспектрофлюрометрия
-
морфометрия
8 Сәулелі микроскоппен зерттеуде қажетті ұлпалардың ең үлкен көлемі:
-
0,5-2 см
-
2-3 см
-
1 мм
-
1-10 мм
-
5-10 мм
9 Люминисцентті микроскопта жасушаларды зерттегенде, ашық көк түске боялатын құрылым:
-
ДНК
-
РНК
-
белоктар
-
майлар
-
көмірсулар
10 Ұлпалардың суын кетіруге қолданылады:
-
спирт
-
формалин
-
ацетон
-
ксилол
-
парафин
Есептер
-
Лабораториялық сабақта студент объективі 40 рет, окуляры 15 рет үлкейтілген микроскопты қолданып, микропрепаратты қарап жатыр. Бейне қанша есе көбейтілген?
|
ҚРДСМ «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» ШЖҚ РМК
Морфологиялық пәндер кафедрасы
|
044-42/18
|
СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ӨҢДЕУ ҚҰРЫЛЫМЫ
|
-
Операция жүргізгенде органға гистологиялық анализ жүгізу қажет болды. Қандай әдіспен анализ жүргізуге болады?
-
Лабороториялық сабақта студент өзін қызықтырған құрылымды үлкен ұлғайтумен көргісі келді, бірақ бене жинақтауға әрекеттенгенмен анық көре алмады. Препарат әйнегі сынды. Микропрепаратпен танысуда қандай қателіктер жіберілген?
№ 2
1. Тақырыбы: Жасушаның құрылымдық компоненттері. Органеллалар. Қосындылар. Ядро. Ядроның негізгі компоненттері. Гистологияның дамуы тарихы. Зерттеу әдістері
2. Мақсаты:
1. Цитохимиялық және құрылымдық ерекшеліктері арқылы органеллаларды анықтау.
2. Клеткадағы әртүрлі қосылыстарды ажырата білу.
3.Органеллалар мен қосылыстардың құрылысы мен химиялық құрамы туралы мәліметтерді клетканың зат алмасу және функциональді күйін анықтау үшін қолдану.
4. Ядроның құрамын және ішкі құрылысын білу.
5. Белок синтезінде ядроның маңызын түсіндіре білу.
3. Тапсырма:
1 Органелланың классификациясын дәптерге жазыңдар.
Органеллалар
|
Мембраналы
|
Мембранасыз
|
|
|
2 Жасушада қандай органеллалардың қатысуымен келесі үрдістер жүреді, ойланып дәптерге жазыңдар.
Үрдістер
|
Органеллалар
|
Үрдістер
|
Органеллалар
|
Липидтердің синтездері, холестерин
|
|
Көмірсулардың ақуызға қосылуы
|
|
Гликоген синтезі
|
|
Секретті конденсация
|
|
Улардың детоксикациясы
|
|
Мембраналы ақуыздың синтезі
|
|
Иондардың жинақталуы (кальций, хлор және т.б.)
|
|
Лизосоманың ферментті синтезі
|
|
Жасушадағы заттарды тасымалдау
|
|
Гиалоплазмадағы ақуыздың синтезі
|
|
Экспортағы ақуыздың синтезі
|
|
Жасушаның өсуіндегі арнайы және қосымша ақуыздың синтезі
|
|
Секреттердің шығуына қатысуы
|
|
Жасушадағы тіректік-қимыл аппаратының түзілуі
|
|
Лизосоманың қалыптасуы
|
|
Жасушадағы цитоскелеттің түзілуі
|
|
Бактериялардың жойылуы, фагоцитоз
|
|
Қысқартылған қызметі
|
|
3 Қосындылардың мысалдарын дәптерге жазыңдар: 1) трофикалық, 2) секреторлық, 3) экскреторлық, 4) пигментті.
4 Кестені толтырыңдар
|
ҚРДСМ «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» ШЖҚ РМК
Морфологиялық пәндер кафедрасы
|
044-42/18
|
СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ӨҢДЕУ ҚҰРЫЛЫМЫ
|
4 Орындау түрі: Тест тапсырмаларын орындау Презентация
Достарыңызбен бөлісу: |