Л. Я. Гуревич Халықаралық Бизнес академиясының жоғары оқудан кейінгі ғылыми- методологиялық орталығының директоры, т.ғ. д., социология ғылымының профессоры



Pdf көрінісі
бет14/193
Дата05.10.2022
өлшемі2.37 Mb.
#462018
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   193
Корпоративті-басқару-Қазақстандық-мазмұн-под-редакцией-С.Филина-книга

2. 
Мүліктік құқық. Мүліктік құқықтың әртүрі бар, мысалы мынандай: 
• 
Меншіктік құқығы «заң актілері арқылы мойындалатын және 
қорғалатын субъектінің өзінің қалауы бойынша өзіне тиселі мүлікке ие болу, 
қолдану және басқару құқығы….Меншік иесінің өзінің мүлкін иелену, қолдану 
және басқару құқығы бар» (АК 188-бап). 
• 
Иелік құқығы «мүлікке шын мәнінде ие болуды заңмен қамтамасыз 
етілген іске асыру мүмкіндігін білдіреді (АК 188-бап). 
• 
Қолдану құқығы «мүліктен пайдалы табиғи қасиеттерін алу, сонымен 
қатар одан пайда алу. Пайда түрлі формадағы кіріс, айналым түрінде болады» 
(
АК 188-бап). 
• 
Басқару құқығы «мүліктің заңды жағдайын анықтайтын заңмен 
қамтамасыз етілген мүмкіндігін білдіреді» (АК 188-бап). 
• 
жерді қолдану құқығы;
• 
жекеменшіктегі жер телімін уақытша қолдану құқығы,
• 
шаруашылықты жүргізу құқығы
;
• 
шұғыл басқару құқығы;
• 
сервитут, 
• 
қазба байлықты пайдалану құқығы 
• 
кепіл; 
• 
азаматтық кодекс немесе басқа заң актілермен қарастырылған басқа да
заттық құқықтар. 
3. 
Инвесторлар арқылы құйылатын
4. 
Заңды тұлғаның жарғылық капиталына. Заңнама «жарғылық капитал» 
деген терминге түсініктеме бермейді, алайда оны кең қолданады. Біздің 
пікірімізше «жарғылық капитал» деген терминді –осы тұлғаның жарғысына 
және ҚР заңнамасына сәйкес (жарғылық капиталдың барлық заңды тұлғаларда 
болмайтынын ескеру керек) жарғы арқылы анықталатын және осы тұлғаның 
құрылтайшылары (қатысушылары) құратын заңды тұлғаның капитал сомасы деп 
түсіну керек.
5. 
Белгіленген активтердің артуы. 2007-жылғы 28-ақпандағы № 234-III 
«Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп туралы» Қазақстан Республикасының 
Заңының 13- бабына сәйкес «активтер келешекте экономикалық пайда күтілетін 
өткен оқиғалардың нәтижесінде жеке кәсіпкер немесе мекеменің бақылауында 
болатын ресурстар».
1. 
Бекітілген активтерге мыналар жатады: 
Белгіленген активтерге не жататынын 2008- жылғы 10- желтоқсандағы № 
99-IV 
«Салық және бюджетке басқа міндетті төлемдер туралы» (116-бап кодексі 
21 


анықтайды) «Егер осы бап бойынша бұл қарастырылмаса, белгіленген 
активтерге мыналар жатады:: 
1) 
қаржылық есептің халықаралық стандарттарына және Қазақстан 
Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп туралы заңының 
талаптарына сәйкес салық төлеушінің бухгалтерлік есепке түскен кезде 
ескерілген және кіріс алуға бағытталған қызметте қолдану үшін арналған негізгі 
қорлар, жылжымайтын мүлікке құйылған инвестициялар, материалды емес және 
биологиялық активтер; 
2) 
қызмет мерзімі бір жылдан асып кеткен, концессия келісімшарты 
шеңберінде концессионер арқылы (концессия келісімшартын жүзеге асыру үшін 
тек қана арнайы құрылған құқық беруші мен заңды тұлға) өндірілген және 
(немесе) алынған активтер; 
3) 
қызмет мерзімі бір жылға жуықтаған, әлеуметтік саланың объектілері 
болып табылатын, осы Кодекстің 97-бабының 3-тарауында көрсетілген активтер; 
4)
қызмет мерзімі бір жылдан асып кеткен, бір жылдан артық мерзім ішінде 
кіріс алуға бағытталған қызметте қолдануға арналған, сенімді басқару 
келісімшарты немесе мүлікті сенімді түрде басқаруды тағайындау туралы басқа 
акті бойынша сенімді басқарудағы сенімді басқарушыдан алынған активтер.
«2. 
Белгіленген активтерге жатпайды:
1) 
коммерциялық түрде тапқаннан кейін кірістің басталуына дейін кен 
қазбасын қолданушы қолданысқа енгізетін және осы Кодекстің 111-бабына 
сәйкес салық салу мақсатында ескерілетін негізгі қорлар мен материалды емес 
активтер; 
1-1) 
Қаржылық есептің халықаралық стандарттарына және Қазақстан 
Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп жөніндегі заңына 
сәйкес амортизациялық бөлінулерді есептеу жүргізілмейтін активтер; 
2) 
жер;
3) 
мұражай құндылықтары;
4) 
сәулет және өнер ескерткіштері;
5) 
ортақ қолданыстағы құрылыстар: көлік жолдары, тротуарлар, даңғылдар, 
алаңдар; 
6) 
аяқталмаған күрделі құрылыс;
7) 
фильм қорына қатысты нысандар;
8) 
Қазақстан Республикасының мемлекеттік эталондары бірліктері;
9) 
2000 жылдың 1- қаңтарына дейінгі Қазақстан республикасының салық 
заңына сәйкес құны бұрын толығымен шегерілімге қатыстырылған негізгі 
құралдар;
10) 
пайдалы қызметтің белгісіз мерзімі бар, осылай деп мойындалған және 
қаржылық 
есептің 
халықаралық 
стандарттарына 
және 
Қазақстан 
Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп жөніндегі заңына 
сәйкес салық төлеушінің бухгалтерлік балансында ескерілетін материалды емес 
активтер; 
11) 
Қазақстан Республикасының Инвестиция туралы заңына сәйкес 2009 
жылдың 1-қаңтарына дейін жасалған келісімшарты бойынша инвестициялық 
жобаның аясында қолданысқа енгізілген активтер; 
22 


11-1) 
контракт бойынша инвестициялық жоба аясында пайдалануға 
енгізілген активтер Қазақстан Республикасының инвестиция туралы заңына 
сәйкес 2009 жылдың 1 қаңтарына дейін құны шегерілімге жатқызылған бөлігіне 
сәйкес 2009 жылдың 1-қаңтарына дейін белгіленген бірлесу салығынан төлеуден 
босатуды ұсынумен қолданысқа енгізілген активтер.
12) 
Осы Кодекстің 118-бабы, 13-тармақшасында жасалынған жағдайдан 
басқа осындай обьектілерді қолданысқа енгізудің салық кезеңінен кейінгі үш 
салық кезеңі ішіндегі преференция обьектілері; 
13) 
қызмет мерзімі бір жылдан асқан, , осы Кодекстің 97-бабы 2-бөлімінде 
жазылған әлеуметтік саланың обьектілері болып табылатын активтер». 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   193




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет