Л. Я. Гуревич Халықаралық Бизнес академиясының жоғары оқудан кейінгі ғылыми- методологиялық орталығының директоры, т.ғ. д., социология ғылымының профессоры


Акционерлердің жалпы жиналысын дайындау



Pdf көрінісі
бет53/193
Дата05.10.2022
өлшемі2.37 Mb.
#462018
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   193
Корпоративті-басқару-Қазақстандық-мазмұн-под-редакцией-С.Филина-книга

Акционерлердің жалпы жиналысын дайындау 
Жалпы жиналысты әзірлеу және оны өткізу ісіне ерекше қатаң талаптар 
қойылады. Қазақстан Республикасының 2001 жылдың 30 қаңтарындағы № 155-II 
Әкімшіліктік құқық бұзушылықтар туралы кодексімен акционерлердің жалпы 
жиналысын шақырту мен өткізу тәртібін бұзғаны үшін әкімшіліктік 
жауапкершілік ескерілген (елуден бастап екі жүз айлық есептік көрсеткішке 
дейінгі мөлшерде айыппұл) - 194-бап; ал Қазақстан Республикасының 
заңнамалық актілерімен бекітілген акцияларды сатып алу тәртібін бұзғаны үшін, 
соның ішінде акционерлік қоғамның сол қоғамның жайғастырылған акцияларын 
соларды сатып алу кезіндегі акциялардың құнын белгілеу әдістемесі болмай 
72 


тұрып сатып алуы - елуден бастап жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі 
мөлшерде айыппұл төлеуді тудырады (194-1-бап).
Қоғам акционерлері мен директорлар кеңесінің отырыстары мен 
жиналыстарын дайындау пен оны өткізуді бақылау, акционерлердің жалпы 
жиналысының күн тәртібі мәселелері бойынша материалдарды және қоғамның 
директорлар кеңесі отырысына арнап материалдарды қалыптыстыруды 
қамтамасыз ету, соларға қол жеткізуді қамтамасыз етуді бақылауды 
корпоративтік, яғни ұжымдық хатшы – акционерлік қоғамның соның 
директорлар кеңесінің не атқарушы органының мүшесі болып табылмайтын, 
өзін қоғамның директорлар кеңесі тағайындаған және қоғамның директорлар 
кеңесіне есеп беретін қызметкер қамтамасыз етеді.
3
Қоғам акционерлерінің жалпы жиналысы мен алқалық органдарының 
отырыстарын шақырту, әзірлеу және өткізу тәртібі АҚ жарғысында белгіленуі 
тиіс.
4
  
Акционерлердің жалпы жиналысын дайындау 
Акционерлердің жалпы жиналысын шақырту тәртібі «АҚ туралы» заңының 
37-
бабында көрсетілген. «1. Акционерлердің кезекті жалпы жиналысы 
директорлар кеңесімен шақыртылады.
2. 
Акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысы төмендегі тұлғалардың 
бастамасымен шақыртылады:
1) директорлар кеңесінің;
2) 
ірі акционердің.
Ерікті таратылу күйіндегі қоғам акционерлерінің жалпы жиналысы 
қоғамның тарату комиссиясымен шақыртылып, әзірленіп және өткізілуі мүмкін.
Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерімен акционерлердің 
кезектен тыс жалпы жиналысын міндетті түрде шақырту жағдайлары ескерілуі 
мүмкін.
3. 
Акционерлердің жалпы жиналысын дайындау және өткізу ісін 
төмендегілер жүзеге асырады:
1) 
атқарушы орган;
2) 
өзімен жасалынған келісімшартқа сәйкес қоғамның тіркеушісі;
3) директорлар кеңесі;
4) 
қоғамның тарату комиссиясы.
4. 
Акционерлердің жалпы жиналысын шақырту, дайындау мен өткізу 
шығыны осы Заңмен бекітілген жағдайларды санамағанда, қоғамға жүктеледі».
Акционерлердің кезекті жалпы жиналысы қоғамның органдары Заңмен 
бекітілген осындай жиналысты шақырту тәртібін бұзған жағдайда кез келген 
мүдделі тұлғаның шағым-талабы бойынша, соттың шешіміне негізделумен 
73 


шақыртылып және өткізілуі мүмкін. «Соттар тұлғаның қызығушылығы болмау 
себебіне байланысты өтінішті қабылдаудан бас тартпауы тиіс, ол дауды шын 
мәнінде шешкен кезде анықталады» (Қазақстан Республикасы Жоғарғы 
Сотының 2009 жылдың 28 желтоқсанындағы №8 «Акционерлік қоғамдар туралы 
заңдарды қолдану туралы» нормативтік қаулысы). 
Қоғам акционерлерінің кезектен тыс жалпы жиналысы егер қоғамның 
органдары соттың акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысын өткізу 
туралы талабын орындамаған болса, соттың қоғамның ірі акционерінің шағым-
талабы бойынша қабылдаған шешімінің негізінде шақыртылып және өткізілуі 
мүмкін». 
Акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысын ірі акционердің 
бастамасымен шақырту мен өткізудің ерекшеліктері «АҚ туралы» заңының 38-
бабында берілген: «1. Ірі акционердің акционерлердің кезектен тыс жалпы 
жиналысын шақырту туралы талап етуі директорлар кеңесіне қоғамның 
атқарушы органы орналасқан жерге тиісті жазбаша хабарламаны жіберу арқылы 
ұсынылады, бұл хабарламада осындай жиналыстың күн тәртібі көрсетілуі тиіс. 
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2009 жылдың 28 желтоқсанындағы 
№8 «Акционерлік қоғамдар туралы заңдарды қолдану туралы» нормативтік 
қаулысында былай деп белгіленген: егер «Заңмен бекітілген мерзім ішінде 
директорлар кеңесі ірі акционердің талап етуі бойынша кезектен тыс жалпы 
жиналысты шақырту туралы шешім қабылдамаған болса, онда кейінгісі сотқа 
қоғамға осындай міндетті жүктеу туралы өтінішін ұсынуға құқылы (Заңның 38-
бабының 6-тармағы). Директорлар кеңесінің ірі акционердің кезектен тыс жалпы 
жиналысты шақырту туралы талабын орындаудан бас тарту туралы шешімін 
даулау кезінде сот істі ерекше шағым-талаптық өндіріс тәртібімен қарастырады. 
Заңды тұлға өз органдары арқылы құқықтарға ие болып және міндеттерді 
қабылдап отыратындықтан, соттың акционерлердің кезектен тыс жалпы 
жиналысын шақырту туралы шешімін орындау міндеті қоғам жарғысының 
ережелерін ескерумен соның органдарының біріне жүктелуі мүмкін».
2. 
Қоғамның директорлар кеңесінің ірі акционердің талап етуімен өткізіліп 
отырған акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысының күн тәртібі 
мәселелерінің пайымдауларына өзгертулер енгізіп және ұсынылған жиналысты 
өткізу тәртібін өзгертуге құқы болмайды. 
Акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысын ұсынылған талапқа сәйкес 
шақыртқан жағдайда директорлар кеңесі жалпы жиналыстың күн тәртібін өз 
қалауы бойынша кез келген сауалдармен толықтыруға құқылы болады. 
3. 
Егер акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысын шақырту туралы 
талап ету ірі акционердің (акционерлердің) тарапынан болып отырса, онда 
осындай жиналысты шақыртуды талап етіп отырған акционердің 
(акционерлердің) есімдері (атаулары) және соған тиесілі акциялардың саны, түрі 
көрсетілуі тиіс. 
74 


Акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысын шақырту туралы талап 
етуге акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысын өткізуді талап етіп 
отырған тұлға (тұлғалар) қол қояды. 
4. 
Директорлар кеңесі аталмыш талап етуді алған күннен бастап он жұмыс 
күні ішінде және осындай шешімді қабылдаған сәттен бастап үш жұмыс күнінен 
кешіктірмей осы талап етуді ұсынған тұлғаға акционерлердің кезектен тыс 
жалпы жиналысын шақырту туралы не соны шақыртудан бас тарту туралы 
қабылдаған шешімі жайлы хабарламаны жіберуге міндетті. 
5. 
Қоғамның директорлар кеңесінің ірі акционердің талап етуімен 
акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысын шақырту туралы шешімі келесі 
жағдайларда қабылдануы мүмкін, яғни, егер: 
1) 
осы баппен бекітілген акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысын 
шақырту туралы талап етуді ұсыну тәртібі орындалмаған болса; 
2) 
акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысының күн тәртібіне енгізуге 
арнап ұсынылған мәселелер Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына 
сай болмаса. 
Қоғамның директорлар кеңесінің акционерлердің кезектен тыс жалпы 
жиналысын шақыртудан бас тарту туралы шешімін сотта даулауға болады. 
6. 
Егер осы Заңмен бекітілген мерзім ішінде қоғамның директорлар кеңесі 
ұсынылған тәртіп бойынша акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысын 
шақырту туралы шешім қабылдамаса, соны шақыртуды талап етіп отырған тұлға 
қоғамды акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысын өткізу міндетін 
жүктеуді талап етумен сотқа жүгінуге құқылы». 
Егер директорлар кеңесі мүшелерінің жалпы саны жарғымен бекітілген 
кворумға қол жеткізу үшін жеткіліксіз болып отырған болса, директорлар кеңесі 
директорлар кеңесінің мүшелерін жаңадан сайлау үшін акционерлердің кезектен 
тыс жалпы жиналысын шақыртуға міндетті болады. Директорлар кеңесінің 
қалған мүшелері осындай акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысын 
шақырту туралы ғана шешімді қабылдауға құқылы.
Қоғамның акционері қоғам акционерлерінің жалпы жиналысына қоғамның 
директорлар кеңесіне (соның ішінде) сайлауға арнап үміткерлерді ұсынып 
отыруға құқылы, ал ірі акционер сонымен қатар мынадай құқықтарға ие болады 
(
соның ішінде):
1) 
акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысын шақыртуды талап етуге 
не директорлар кеңесі акционерлердің жалпы жиналысын шақыртудан бас 
тартқан жағдайда соны шақырту туралы шағым-талаппен сотқа жүгінуге;
2) 
директорлар кеңесіне «АҚ туралы» заңына сәйкес акционерлердің жалпы 
жиналысының күн тәртібіне қосымша мәселелерді енгізуді ұсынуға (14-бап).
Жиналысты әзірлеу кезінде ең маңыздысы акционерлердің жалпы 
жиналысына қатысуға құқылы акционерлердің тізімін сауатты түрде әзірлеу.
Акционерлердің жалпы жиналысына қатысуға және сонда дауыс беруге құқылы 
75 


акционерлердің тізімін қоғамның тіркеушісі қоғам акцияларын ұстаушылар 
тізілімі жүйесінің мәліметтеріне негізделумен әзірленеді. Аталмыш тізімді 
әзірлеу күнін жалпы жиналысты шақырту туралы шешім қабылдаған күннен 
бұрын белгілеуге болмайды. Акционерлердің тізіміне енгізілуі тиіс мәліметтерді 
уәкілетті орган белгілейді. Егер акционерлердің жалпы жиналысына қатысып 
және сонда дауыс беруге құқылы болатын акционерлердің тізімін әзірлеп 
болғаннан кейін, сол тізімге енгізілген тұлға өзіне тиесілі қоғамның дауыс 
беруші акцияларын иеліктен шығарған болса, акционерлердің жалпы 
жиналысына қатысу құқығы жаңа акционерге ауысады. Бұл жағдайда акцияларға 
қатысты меншіктену құқығын растайтын құжаттар көрсетілуі тиіс (39-бап). 
Құрылтай жиналысына қатысқан құрылтайшылардың тізімі, не акционерлердің 
жалпы жиналысына қатысып отырған акционерлік қоғамның дауыс беруші 
акцияларының саны туралы мәліметтер құрылтай жиналысының (жалғыз 
құрылтайшының) не акционерлердің жалпы жиналысының (барлық дауыс 
беруші акцияларды иеленіп отырған акционердің) жарияланған акциялар 
шығарылымын мемлекеттік тіркеу туралы шешімінде болуы тиіс.
5
  


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   193




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет