Îльга Õабижановна Àéìаганбåòова
) әлеуметтік талап, өлшем
жүктеу/скачать 4.35 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Өзіндік сана
- Бидоминанта
| 3) әлеуметтік талап, өлшем – шектеулер – қоғамдық сана
аймағы, нақты қоғамның адамгершілік, идеологиялық, саяси және құқықтық құндылықтарының жүйесі; 4) адамдардың өз тіршілігінің экзистенциалды проблемала- рына (өмір мен өлім, ақырет, жақсылық пен жамандық, т.б.) болған қатынастарын реттеуге қолданатын наным-сенімдері, рәміздері және әрекет-қыймыл үлгілерінің жиынтығын бейнелеуші әлеуметтік-мәдени сана формасы. Сенім – заттасқан дүние зерттеулері және ой қисыны (логика) негіз- дерімен дәлелденбейтін ерекше психикалық құбылыс. Қоғамдық сананың барша формалары бірлікті идеология құрайды. Идеология – бұл адамдардың болмысқа, бір-біріне, қоғам өміріне болған қатынастарын реттеуші тірек құндылықтар мен негіздемелік ұғым, пікірлер жүйесі. 9 Сана өзіндік сана және өзіндік жауап әрекетке келу (саморефлексия) қабілеттерімен байланысты. Өз төңірегіндегі дүниені сезінумен адам өзін сол дүниеге байланыс- тыра қабылдайды. Өзіндік сана – бұл адамның қоршаған әлемге болған құндылықты – мәнді тұлғалық қатынастарының жүйесі. Адам психикасының ерекшелігі ретінде сана бидоминанта тетік- тері арқылы іске асып отырады. Бидоминанта дегеніміз тұлғаның көп түрлі «мендік» болмыстары (нақты «мен», қияли «мен», өткендегі «мен», болашақтағы «мен», отбасындағы «мен», ресми «мен» және т.б.) арасындағы «ой ортақтасу» қабілеті, оның өзімен өзі қатынасқа келуі. Осы тұлға бойындағы диалог әлеуметтік өлшемдермен жанама күйге енеді. Адамның ішкі «Мені» - интериоризацияланған «Өзге», яғни өмір барысында тұлға бойына сіңген әлеуметтік бастау. Болмыс құбылыстары адамның тәжірибе, қажеттеріне тәуелді оның санасында өзіндік қалау- таңдауға сәйкестендіріле бейнеленеді. жүктеу/скачать 4.35 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|