Лекция 1 «Этнопсихология және оның ғылыми жүйесіндегі орны»
Ұлттық психиканың құрылымы
жүктеу/скачать 78.49 Kb.
|
| 3. Ұлттық психиканың құрылымы
Ұлттық психика мынадай құрылымдарға ие: 1) Ұлттық психиканың жүйелік-құрылымдық жақтарына мыналар жатады: Ұлттық өзіндік сана – адамдардың белгілі ұлттық қауымға жатуы және қоғамдық қатынастар жүйесіндегі өз жағдайын ұғыну және жете түсіну; Ұлттық мінез – этностық бірлік өкілдерінің тұрақты тарихи қалыптасқан психологиялық басты ерекшеліктерінің жиынтығы; Ұлттық темперамент – мінез-құлықтың арнайы сипаттамасы; Ұлттық қызығушылықтары мен бағдарлануы – этностық бірлік өкілдерінің тұтастығы мен бірлігін сақтауға қызмет ететін, ең алғашқы мотивациялық қоғамдық-психологиялық құбылыстардың көрінісі; Ұлттық сезімдер мен көңіл-күйлері - өзінің этностық бірлігіне, олардың қызығушылықтарына, басқа халықтардың құндылықтарына адамдардың эмоциялық күшке ие қатынасы; Ұлттық дәстүрлері мен әдеттері – нақты этностық бірлік өкілдерінің аға буынан жас буындарға беріліп отыратын, күнделікті өмірде мықты тұрақталған ережелер, нормалар, әрекет таптаурындарі, қарым-қатынастары; Ұлт психологиясының динамикалық жақтарының (ұлттық психологиялық ерекшеліктері) жүйелік-құрылымдылық жақтарынан айырмашылығы ұлттық-психологиялық құбылыстардың қызметтерін саналы түрде меңгеріп алуға және айқын шығаруға мүмкіндік береді. 2) Ұлттық психологияның динамикалық жақтарының құрамына мыналар енеді: 1. ұлттық психологиялық ерекшеліктердің мотивациясы этностық бірлік өкілдерінің іс-әрекетінің қозғаушы күштерін сипаттайды, олардың мақсаттары мен ерекшеліктерін көрсетеді; 2. интеллектуалдық-танымдық жағы ұлттық психика өкілдерінің ойлау және қабылдау ерекшеліктерін, олардың арнайы танымдық қасиеттерінің басқа халық өкілдерінен айырмашылықтарын анықтайды; 3. эмоционалдық-еріктік жағы іс-әрекет нәтижесінің көбінесе әртүрлі этностық бірлік өкілдерінің эмоциялық және себепші болуын көрсетеді; 4. комуникативті мінез-құлық – нақты халық өкілдері қатынастарының арнайы ақпараттық және тұлғааралық өзара әрекеттердің өзара ерекшеліктерін қамтуы. жүктеу/скачать 78.49 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|