Лекция №1 Тақырыбы: Кіріспе. Өсімдіктер физиологиясы пәні және маңызы (1 сағат) Лекция жоспары



бет61/84
Дата02.03.2023
өлшемі0.8 Mb.
#470264
түріЛекция
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   84
Лекция. Өсімдіктер физиологиясы

Тыңайтқыштарды қолдану тәсілдері.
Енгізілу мерзіміне байланысты тыңайтқыштар негізгі (егілгенге дейін), егу кезеңіндегі және егуден кейінгі (үстеп қоректендіру) деп бөлінеді.
Егуге дейінгі қолданатын бүкіл тыңайтқыштың 2/3-3/4 бөлігі топыраққа енгізіледі. Бұл әдіс өсімдіктің вегетациялық кезеңіндегі дамуын қоректік заттармен қамтамасыз етіп, топырақтың құнарлығын жақсарту, оның биологиялық ырықтығын, физикалық, химиялық қасиеттерін арттыру үшін қолданылады.
Егу аллдындағы тыңайтқыш күзде, немесе ерте көктемде топыраққа егістеліп шашылады. Осылайша жер жыртылар алдында органикаклық тыңайтқыштармен, ізбес, фосфорлы және калийлі тыңайтқыштармен өңделеді.
Егу кезіндегі тыңайтқыш тұқыммен бірге себіледі, немесе көшетпен отырғызатын өсімдіктер қатарынан сәл қашықтау жолақтанып себіліп, топырақпен жабылады. Бұндай пайдаланылған тыңайтқыштар жас өсімдіктердің қоректенуін жақсартады. Бұнда жақсы еріп, оңай игерілетін тыңайтқыштар топыраққа аз мөлшерде себіледі.Мысалы, тұқым өнгеннен соң екі-үш жетіде өсімдіктер фосфорды көбірек пайдаланады. Сондықтан егу кезінде бір гектарға 2-30 кг шамасында аммофос, немесе суперфосфат себіледі.
Егуден кейінгі (үстеп қоректендіру) тыңайтқыш өсімдіктердің дамуының жауапты, маңызды кезеңдерінде қоректік элементтермен қамтамасыз ету мақсатында қолданылады. Әдетте, ерте көктемде, қыстап шыққан күздік дақылдар қоректендіріледі.
Өсімдіктен алынатын түсімнің мөлшерін және сапасын жақсарту мақсатында тамырдан тыс үстеме қоректендіру әдісі де жиі қолданылады. Мысалы, осылайша дәні сүттенген кезде қоректендірілген күздік бидай дәнінің белоктылығы 0,5-1%-ке көбейеді.Фосфорлы, калийлі тыңайтқышпен үстеме қоректендірілген қызылшаның қантылығы 1-2%-ке өсіп, түсімі көбейеді.
Егер тыңайтқыштар өсімдік қажеттілігіне көп мөлшерде қолданылса түсімділігі көбеймей, өнім сапасы нашарлайды.
Егістікке қолданылатын тыңайтқыштар мөлшері (нормасы) алдын- ала танаптық тәжірибе арқылы анықталыды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   84




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет