-социал-дарвинизм, эволюционизм (Ч.Дарвин, Г. Спенсер),
-прагматизм, утилитаризм (И.Бен-там, Дж. Ст. Милль),
- социобиологизм (З.Фрейд, Ф.Ниц-ше и др.)
- социоцентризм (О.Конт, К Маркс,)
Этикалық ілімдердегі идеалистік және діни пікірлер
Гераклит : «адам болғандық-тан, адам Құдайға жақын жерде өмір сүреді»
Августин Аврелий:
«... Жанның ішінде ерекше «өнегелі, немесе рухани сатысы бар», ол жеті баспалдақтан тұрады: үрей, діндарлық, мықтылық, сау ес, жүректің тазалығы, даналық. Моральдық зұлымдық, күнә немесе мінездің кемістігі әуелі санада пайда болады, және содан кейін ғана істеген қылықтарда көрініс береді».
Бд.д. 540—501 жж. до н. э.
Августин Аврелий
(354-430 жж.)
Этикалық ілімдердегі деонтология
Әдептіліктің алтын ережесі - бұл бүкіл әлемдік этикалық принцип
Конфуций: «өзіңе қаламағаныңды өзгеге жасама»
И.Канттың категориялық императиві:
Конфуций (Кун-фу-цзы)
б.д.д.551-479 жж.
Иммануил Кант
1724 –1804 гг.
1) «әрқашанда жүріс-тұрысыңның ережесі бүкіл адамзаттың талабына сай келсін …»
2) «ешқашанда адамға құрал ретінде қарама, әрқашанда оны мақсат тұт»
Ислам деонтологиясы: «Зиян мен жамандық жасаудан аулақ бол, сенің әрекеттеріңнен адамдарға пайда болсын деп тырысып жүр»
Альберт Швейцер:өмірді қастерлеу
Альберт Швейцер: «Ізгілік —өмірді сақтауға және дамытуға қызмет ететін нәрсе, зұлымдық өмірді құртатын немесе оған кедергі жасайтын нәрсе».
«Өмірді тең қастерлеуді көрсету қажет: менің өмірге деген жігеріме де, кез келген өзгенің өмірге жігеріне де».
(Альберт Швейцер «Мәдениет және этика», «Адам ойлауының дамуындағы этикалықтың проблемасы», «Гумандылық», «Өмірді қастерлеу туралы ілім» )
Альберт Швейцер
Достарыңызбен бөлісу: |
