Лекция: 30 Семинар: 10 СӨЖ: 95 Барлық сағат саны: 135 Аралық бақылау (АБ)- 60 б Қорытынды бақылау: Емтихан-40б

Емтихан сұрақтары

1. 
   Ақшаның мәні мен жаратылысы
   
2. 
   Ақшаның қызметтері
   
3. 
   Ақша айналысы және ақша жүйесі
   
4. 
   Ақша айналысының сипаттамасы
   
5. 
   Ақшаның металдық теориясы
   
6. 
   Ақшаның номиналистік теориялары
   
7. 
   Ақша түрлері
   
8. 
   Ақша жүйесінің элементтері
   
9. 
   Ақшаның сандық теориясы
   
10. 
    Инфляция және оның әсері
    
11. 
    Инфляцияның түрлері және әлеуметтік салдары
    
12. 
    Инфляцияны тежеу шаралары мен әдістері
    
13. 
    Инфляцияның Қазақстандағы ерекшеліктері
    
14. 
    1922-1924 жж ақша реформасы1947 ж ақша реформасы
    
15. 
    1950 ж алтын базасына өткізу1961 ж деноминация
    
16. 
    Қазақстан республикасындағы 1993 жылғы ақша реформасы
    
17. 
    Несиенің мәні мен функциялары
    
18. 
    Несие формалары мен түрлері
    
19. 
    Несие функциялары
    
20. 
    Қарыз пайызының экономикалық мәні
    
21. 
    Жай пайыздарды есептеудің техникасы
    
22. 
    Несиелік ресурстар
    
23. 
    Банкаралық заемдар
    
24. 
    Несие жүйесі
    
25. 
    Несиелік мекемелердің түрлері
    
26. 
    Қазақстан Республикасының банктік емес қаржы институттары
    
27. 
    Бюджеттен тыс қорларды анықтау
    
28. 
    Несиелік жүйені құру
    
29. 
    Қазақстанның банк жүйесі
    
30. 
    Банктік жүйені дамыту
    
31. 
    Банктердің нарықтық экономикадағы ролі
    
32. 
    1995 ж қазақстанның банктік реформалау бағдарламасы
    
33. 
    Банк және оның типтері
    
34. 
    Орталық банктерді ұйымдастырудың жолдары
    
35. 
    Банктік қызметті ұйымдастыру
    
36. 
    Банктердің Ұлттық банктермен қарым қатынасы
    
37. 
    Ұлттық банктің құрылымы
    
38. 
    Банктер мен клиентер арасындағы қатынас
    
39. 
    Банктік қызметті бақылау және қадағалау
    
40. 
    Банктік қызметтің түрлері
    
41. 
    Банк қызметіндегі тәуекелділік
    
42. 
    Несиеге тәуекелділік
    
43. 
    Шетел несиелері бойынша тәуекелділік
    
44. 
    Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі
    
45. 
    Ұлттық банктің құрылысы мен басқару органдары
    
46. 
    Қазақстан Республикасының Ұлттық банк қызметтері мен операциялары
    
47. 
    Шетелдік тәжірбиедегі орталық банктерді ұйымдастыру
    
48. 
    Қазақстан рсепубликасының Ұлттық банкі- банктердің банкі
    
49. 
    Ұлттық банк Үкіметінің бас банкирі
    
50. 
    Ұлттық банктің сыртқы экономикалық қызметі
    
51. 
    Алтын валюталық резервті басқару
    
52. 
    Банктік қызметті қадағалау және оны реттеу
    
53. 
    Коммерциялық банктер
    
54. 
    Банктің функционалдық бөлімшелерінің құрылымы
    
55. 
    Коммерциялық банктердің түрлері
    
56. 
    Коммерциялық банктердің қызметтері
    
57. 
    Акционерлік қоғамдардың акциялары
    
58. 
    Акционерлік қоғамдардың облигациялары
    
59. 
    Бағалы қағаздар
    
60. 
    Жалған капитал
    
61. 
    Бағалы қағаздар нарығын реттеу
    
62. 
    Бағалы қағаздарды шығару механизмі
    
63. 
    Мемлекеттік бағалы қағаздардың жіктелуі
    
64. 
    Қор биржалары
    
65. 
    Халықаралық валюталық жүйелер және қатынастары
    
66. 
    Валюта және валюта жүйесі
    
67. 
    Дүние жүзілік валюта жүйесінің даму кезендері
    
68. 
    Валюталық нарық
    
69. 
    Валюталық бағам
    
70. 
    Төлем және есеп айырысу әдістері
    
71. 
    Халақаралық есеп айырысу баланстары
    
72. 
    Халықаралық несиелік есеп айырысу қатынастары
    
73. 
    Халықаралық несиенің формалары
    
74. 
    Халықаралық несие-қаржы институттары
    
75. 
    Аймақтық халықаралық несие-қаржы ұйымдары
    

ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ

1. Айырбас процесінің даму тарихында қандай өзіндік құнның формасы бірінші болды:

А) құнның қарапайым немесе кездейсоқ формасы;

В) толық немесе ашық формасы;

С) құнның ақшалай формасы;

D) құнның жалпы қоғамдық формасы;

Е) құнның ақша-несиелік формасы.

2. Ақша дегеніміз не:

А) бұл тауардың спецификалқ түрі, жалпға эквивалент қоғамдық функциясын натуралды формасында жойып жіберді;

В) тұтынушылық қабылеті бар қағаз ақшалар;

С) тауарлар және көрсетілген қзметті төлеу құралы, құн өлшемі құралы;

D) бұл жалпыға балама ,ерекше тауар, яғни барлық басқа тауарларға айырбасталады;

Е) бұл барлық тауарларға айрбасталатын тарихи-экономикалық категория;

3. Эмиссия дегеніміз не:

А) бағалы қағаздарды сату;

В) коммерциялық банктерге ақша сату;

С) айналыстағы ақша белгілерінің жиынтығы;

D) айналысқа банкнота және монета шығару;

Е) Ұлттық Баннктің ақша айналысн ұйымдастыруы.

4. 1993 жылғы ҚР-дағы ақша реформасын жүргізу немен сипатталады:

А) кейбір елдердің , онң ішінде Қазақстанда рубль аймағында қайта құруына әрекет етуімен;

В) қолма-қолсыз ақша айналымы үшін параллель валюта енгізуімен;

С) Қазақстанның саяси тәуелсіздігіне ұмтылуы, нарықтық экономикаға өтуі, өз ұлттық валютасын енгізуімен;

D) әскери шығындарды жабу үшін;

Е) инфляциямен күрес үшін.

5. Ақшаның объективтік қажеттігі немен сипатталады:

А) ақша ретінде алтынды пайдалану;

В) ақшаны жалпыға бірдей эквивалент ретінде пайдалану;

С) әр түрлі меншік формаларының болуымен;

D) тауар айналымы мен тауар өндірісінің болуымен;

Е) айырбастау кезіндегі тауарлы қарама қайшылықтармен.

6. МО-ақша агрегаты ненi сипаттайды

А) Банктiк емес жүйедегi айналыстағы қолма –қол ақшалар;

В) қолма –қол және қолма –қол емес ақшалар;

С) банктiк аударымдар мен ақшалай төлемдер;

D) айналыстағы қолма –қол ақшалар;

Е) банк жүйесiндегi қолма –қол ақшалар.

7. Ұлттық Банктiң басты мiндетi не:

А) елiмiзде экономика тұрақтылығын қамтамасыз ету;

В) ҚР Үкiметiн несилеу;

С) бюджет тапшылығын қаржыландыру;

D) баға тұрақтылығын қамтамасыз ету;

Е) банктер қызметiн қадағалау мен тексеру.

8. Жай вексельдi кiм толтырады:

А) бенефицар;

В) ремитент;

С) эмитент;

D) жабдықтаушы;

Е) төлеушi.

9. ҚР-да қолма-қол ақша айналысы ненiң көмегiмен iске асырылады:

А) Қазыналық вексльдер, қағаз ақшалар, чектер;

В) банкнота және монета;

С) банк шотына жазумен;

D) пластикалық карточкалармен;

Е) бағалы қағаздармен.

10. М1- ақша агрегаты ненi сипаттайды:

А) М0+заңды және жеке тұлғалардың аударылған депозиттерi;

В) М0+заңды және жеке тұлғалардың ұлттық валютадағы аударылған депозиттерi;

С) М0+заңды және жеке тұлғалардың шетел валютасындағы аударылған депозиттерi;

D) М0+заңды және жеке тұлғалардың аударылған мерзiмдi депозиттерi;

Е) М0+заңды және жеке тұлғалардың мерзiмдi және аударылатын депозиттерi.

11. Ақша қанша және қандай қызметтерді атқарады:

А) бес, баға масштабы қызметі, айналыс құрал қызметі, бартер құралы қорлану құралы, дүниежүзілік ақша;

В) үш, айналс құралы, бартерді пайдалану қызметі, құн өлшемі қызметі;

С) төрт, құн өлшемі, айналыс құралы, қазына айналымы құралы, дүниежүзілік ақша;

D) бес, құн өлшемі құралы, айналыс құралы, төлем құралы, қор жинау және қорлану, дүниежүзiлiк ақша;

Е) дұрыс жауап жоқ

12. М2- ақша агрегаты ненi сипаттайды:

А) бес, баға масштабы қызметі, айналыс құрал қызметі, бартер құралы қорлану құралы, дүниежүзілік ақша;

С) М0+М1+ заңды және жеке тұлғалардың шетел валютасындағы аударылған депозиттерi;

D) М1+ заңды және жеке тұлғалардың шетел валютасындағы аударылмаған депозиттерi+ ұлттық валютадағы мерзiмдi депозиттерi;

Е) М1+ заңды және жеке тұлғалардың шетел валютасындағы мерзiмдi аударылатын депозиттер+ұлттық валютадағы мерзiмдi аударылатын депозиттер.

13. Вексель дегеніміз не:

А) табыс алуға құқық беретін бағалы қағаз;

В) пайыыз алуға құқық беретін және үкіметтің займ туралы куәландыратын бағалы қағаз;

С) мерзімі келген кезде онң иесіне қарызды төлеуді талап етуге құқық беретін бағалы қағаз;

D) жарғылық қорға пай қосқандығын куәландыратын бағалы қағаз;

Е) шаруашылық ұйымдарының қарыздар үшін төлем кезінде пайдаланатын есеп-айырысу құжаты.

14. Ақша базасы ненi сиппаттайды:

А) барлық ақша агрегаттарын;

В) ақша массасын;

С) қолма-қол ақшаны,мiндеттi резервтi,банктегi корреспонденттiк шотты;

D) қолма-қол және қолма-қолсыз ақшаны;

Е) тек М2 ақша агрегатын.

15. М3 - ақша агрегаты ненi сипаттайды:

А) М0+М1+ заңды және жеке тұлғалардың аударылған депозиттерi;

В)М2+ заңды және жеке тұлғалардың шетел валютасындағы аударылған иерзiмдi депозиттерi;

С) М2+ заңды және жеке тұлғалардың шетел валютасындағы аударылатын депозиттер+ұлттық валютадағы мерзiмдi аударылатын депозиттер;

D) М2+ заңды және жеке тұлғалардың шетел валютасындағы аударылатын мерзiмдi депозиттер;

Е) М2+ заңды және жеке тұлғалардың мерзiмдi және аударылатын депозиттер.

16. Ақша мультипликаторы қалай анықталады:

А) ақша массасының IЖӨ -ге қатынасы;

В) IЖӨ-нiң ақша массасына қатынасы;

С) ақша массасының ақша базасына қатынасы;

D) IЖӨ-нiң ақша базасына қатынасы;

Е) айналыстағы ақша массасының көлемi.

17. Ақша айналысының жылдамдығы қалай анықталады:

А) ақша массасының IЖӨ -ге қатынасы;

В) IЖӨ-нiң ақша массасына қатынасы;

С) ақша массасының ақша базасына қатынасы;

D) IЖӨ-нiң ақша базасына қатынасы;

Е) айналыстағы ақша массасының көлемi.

18. Мал, аң терісі, қайыршақ және т.б. айырбас құралдары өзіндік құнның қандай формасын қызмет атқарды:

А) толық(айқын) құн формасы;

В) ақшалай құн формасы;

С) жалпыға бірдей құн формасы;

D) бартерлік құн формасы;

С) жалпыға бірдей эквивалент формасында.

19.Тұтыну несиесi кiмдер үшiн берiледi:

А) тек жеке тұлғаларға;

В) тек заңды тұлғаларға;

С) тек резиденттерге;

D) тек бейрезиденттерге;

С) тек банк клиенттерiне.

20. Қағаз ақша пайда болғанға дейін ақша рөлін не атқарды:

А) алтын;

В) әр түрлі ақшалар;

С) несиелік ақшалар;

D) металл ақшалар;

Е) мал, аң терісі, қайыршақ.

21. Пластикалық карточка түрлерiн атаңыз:

А) дүниежүзiлiк және локальды;

В) жұмсақ және қатты;

С) қамтамасыз етiлген және қамтамасыз етiлмеген;

D)дебеттiк және кредиттiк;

Е)қолма -қол және қолма-қолсыз.

22. Қолма-қолсыз есеп айырысу түрлерi:

А)банкнота,монета,чек,вексель;

В)депозиттер,чектер,аударымдар;

C)төлем тапсырмасы,чек,вексель;

D)банкнота,чек,несиелiк карточкалар;

Е)аккредетив,вексель, банкнота,монета.

23. Металл ақша айналым кезіндегі ақша жүйелері:

A) биметаллизм және монометаллизм;

екі параллельді және ақсақ валюталы ақша жүйелері;

алтынмонеталы, алтынқұймалы, алтындевиз стандартты ақша жүйелері;

несие ақшалардың ақша жүйесі;

алтындевизді долларстандартты жүйе.

24. Ақша жүйесінің ұғымы:

бұл ақша бірлігінің атауы, эмиссия тәртібі, валюта курсы;

елдегі ақша айналысының ұйымдастырылу тәртібі;

қазынашылқ және қағаз ақшалар;

биметаллизм және монометаллизм жүйесі;

алтынға айырбасталмайтынқағаз және несиелік ақшалар.

25. Кредит карточкасы дегеніміз не:

A) қолма-қол есеп-айырысу құралы;

қағаз ақшалардың бір түрі;

заңды тұлғалардың(жабдықтаушы мен алушы) арасындағы есеп-айырысу үшін пайдаланылатын төлем құралы;

тауарды сатып алу және көрсетілген қызметке төлемдерге қолма-қол ақшалармен төлеусіз құқық беретін және банк шотының иесінің жеке басын куәландыратын банк шығарған атаулыы ақшалай құжат;

бағалы қағаз, яғни оның иесіне қолма-қол ақшаларды пайдаланбай бөлшек саудада есеп-айрысуға құқық береді.

26. Дүние жүзiлiк ақша бiрлiгi болып не табылады:

А) Алтын;

В) СДР;

D) Еркiн айырбасталатын валюта;

Е) АҚШ доллары.

27. Ипотекалық несие:

А) товарлы материалдық бағалықтарды кепiлге ала отырып берiлген несие;

В) бағалы қағазды кепiлге ала отырып берiлген несие;

C) жылжымайтын мүлiктi кепiлге ала отырып берiлетiн несие;

D) ұзақ мерзiмге жылжыйтын мүлiктi кепiлге ала отырып берiлген несие;

Е) тұтыну товарларын кепiлге ала отырып берiлген несие.

28. Ломбардтық несие:

А) бұл жылжымайтын мүлiктi кепiлге ала отырып берiлетiн несие;

В) бұл бағалылықтарды кепiлге ала отырып берiлетiн несие;

C) бұл банкаралық несие түрi;

D) бұл қысқа мерзiмдi тұтыну несиесi;

Е) бұл тек банктiк емес мекемелердiң беретiн несиесi.

29. ҚР-да Заңды төлем құралы болып табылатын ақша түрлері:

теңге және тиындар;

металл және қағаз ақшалар;

мемлекеттік қазынашылық, банк билеттері және айырбас монеталары;

несиелік және қағаз ақшалар;

банкноталар және монеталар.

30. Самолетке билет алғанда ақша қандай қызмет атқарады:

айналыс құралын, себебі бұл жерде тауар және ақша қарсы қозғалыста болады (мен төлеймін – маған билет береді);

төлем құралын, себебі ақша қозғалысы тауар қозғалысынан озады;

төлем құралын, себебі билет құны төленбейді, авиакомпанияның қызмет көрсетуі төленеді;

дүниежүзілік ақша, себебі самолетпен туристік сапарға басқа елге ұшады;

құн өлшемі қызметін, себебі төленген ақша билет құнымен сәйкес келеді.

31. Тауарлы өндіріс ақшасыз өмір сүруі мүмкін бе:

мүмкін , болашақта электронды карточкаларға, чектерге, вексельдерге толық ауыстырлады;

жоқ, ақша айналыссыз тауар айналсы да болмайды;

тауар мен ақшаны бір – бірінен ажыратуға болмайды;

тауар өндірісі қайда болса, сол жерде ақша болады;

жоқ, өткені ақша барлық тауарлы өндірістің ізімен және қосымшасы болады.

32. Вексель түрiн атаңыз:

А) жай және кездейсоқ;

В) жай және аудармалы;

C) қамтамасыз етiлген және қамтамасыз етiлмеген;

D) жай және ерекше;

Е) халықаралық және ұлттық.

33. Инфляция түрлері :

нуллификация, рестраврация, девольвация, деноминация;

дефляция, индексация;

сұраныс инфляциясы, шығын инфляциясы;

локалды, дүниежүзілік, бәсең, гиперинфляция;

жасырын, яғни ақшалай, тауарлы, экспорттық, импорттық.

34. Қолма – қол ақша қозғалысы қайдан басталады:

кәсіпорынның кассасынан, қызметкерлер жалақы алу кезінен басталады;

банк кассасынан жалақы, зейнетақы, жәрдемақы беру кезінен басталады;

бөлшек саудадан тауарлар сатып алу кезінен басталады;

жабдықтаушылар мен алушылар арасындағы есеп – айырысу кезінде;

салықтық, сақтандыру және т. б. да төлемдер кезінде.

35.1993 жылы ақша реформасының ерекшелігі,оның 1922 , 1947 жылдардағы ақша реформаларынан айырмашылығы:

айырас монетасы айырбасқа түскен жоқ;

жаңа баға масштабы тағайындалды;

ұлттық валюта енгізілді;

ақша жүйесі өзгерген жоқ;

E) ақша айырбасының басқа тәртібі және жаңа мен ескі ақшалардың арасындағы қатынасы.

36. Соңғы инстанциядағы кредитор болып кiм табылды:

А) Неғұрлым тұрақты коммерциялық банк;

В) Ұлттық банк;

C) Тұрақты өтiмдiлiгi бар банк;

D) Үкiмет;

Е) Қаржы министрлiгi.

37. Айналыс құралы қызметін атқарады:

А) нағыз ақшалар;

В) нақты ақшалар;

С) Орталық банк;

D) қолма-қолсыз ақшалар;

Е) бағалы қағаздар.

38. Инфляция қандай көрсеткіштермен өлшенеді:

А) жалпы баға деңгейімен;

В) тұтыну бағасының индексімен;

С) ауыл шаруашылығы және өнеркәсіптік көтерме баға деңгейімен;

D) ЖІӨ-нің дефляторымен;

Е) барлық жауап дұрыс.

39. Стагфляция термині нені білдіреді:

А) инфляцияның өте қарқынды бір түрі;

В) гиперинфляцияның түрі;

С) өндірістің құлдыраумен байланысты инфляция;

D) мембюджеттің дефицитінің өсуімен байланысты инфляция;

Е) ұлттық валюта құнының өзгеруі.

40. 1992-95 жылдардағы Қазақстандағы инфляция себептеріне не жатпайды:

А) өндірістік процесстегі диспропорция;

В) бағаның құлдырауындағы қиғаштықтар;

С) өнімнің өзіндік құнынан бағаның алшақтауы;

D) бағаның құрылу либерализациясы;

Е) өндірістік емес сферадағы мембюджеттің үлкен шығындары.

41. Циклдық белгісіне байланысты инфляцияның мынадай түрлері болады:

А) локалдық және дүниежүзілік;

В) төмен және гиперинфляция;

С) гиперинфляция және тұрақты;

D) баяу, баспалдақты және жылжымалы;

Е) жылжымалы,тұрақты және баспалдақты.

42. Банктiң активтi операциялары ненi бiлдiредi:

А) Банк ресурсын тарту және орналастырумен;

В) пайда табу мақстында банктiк ресурстарды орналастырумен;

С) банктiң ссудалық және инвестициялық портфелiн дивесификациялаумен;

D) банктiк ресурстарды қалыптастырумен;

Е) банк кленттерiне қызмет көрсетумен.

43. Вексель-бұл:

А) төлем құралы;

В) бағалы қағаз;

С) үлестiк бағалы қағаз;

D) Мерзiмсiз мiндеттеме;

Е) қамтамасыз ету түрi.

44. 1993 жылғы ҚР-да шығарылған теңге бұл:

А) қағаз ақшалар;

В) несиелік ақшалар;

С) қағаз және несиелік ақшалар;

D) монеталар;

Е) дұрыс жауап жоқ.

45. 1993 жылы Қазақстанда рубль теңгеге қандай қатынаста айырбасталды:

А) 1: 100;

В) 1: 200;

С) 1: 300;

D) 1: 400;

Е) 1: 500.

46. Банктiң пассивтi операциялары ненi бiлдiредi:

А) Банк ресурсын тарту және орналастырумен;

В) пайда табу мақстында банк пайда табу мақстында банктiк ресурстарды орналастырумен;

С) алтын-девиз стандарты,долларлықстандарт;

D) алтын,СДР стандарты,доллар стандарты;

Е) алтын құйма,алтын-девиз стандарты,СДР стандарты,Еуроға негiзделген Еуропалық валюталық жүйе.

48. Қазақстанда екі деңгейлі банк жүйесі қашан құрылды:

А) 1988ж;

В) 1921ж;

С) 1932ж;

D) 1991ж;

Е) 1993ж.

49. Бiр елдiң ақша бiрлiгiнiң басқа елдiң ақша бiрлiгiне қатынасы:

А) валюталық қоржын;

В) валюталық курс;

С) валюталық операция;

D) ұлттық валюта;

Е) валютаның ауысу деңгейi.

50. Ұлттық банк коммерциялық банктерге несиелік ресурстарды қандай шарттармен береді:

А) төлемділігі және қайтарымдылығы;

В) мерзімділігі, қайтару және төлемділігі;

С) пайыз төлеумен мерзімсіз пайдалану;

D) пайыз төлеумен 1 жылға дейін;

Е) белгілі бір ақыға қайтарымсыз шартымен.

51. Қазақстан Ұлттық банкінің негізгі қызметі:

А) мембюджеттің кассалық орындалуы, инкассация, коммерциялық банктерді несиелеу;

В) пайыздық мөлшерлеме деңгейін реттеу, коммерциялық банктерге бақылау жасау;

С) эмиссия, ақша – несиелік реттеу, төлем жүйесiн ұйымдастыру;

D) ақшалай түсімді инкассациялау, коммерциялық банктерге лицензия беру, несиелік ресурстарды сату;

Е) валюталық реттеу, ашық нарықтағы операция, клиент шоттарын жүргізу, кәсіпорындарды несиелеу.

Несие формалары:

А) қысқамерзімді, ортамерзімді, ұзақмерзімді;

В) тауарлы, ақшалай, банктік, коммерциялық;

С) банктік, коммерциялық, мемлекеттік, халықаралық тұтыну;

D) банктік, қысқамерзімді, ұзақмерзімді, коммерциялық, халықаралық;

Е) коммерциялық, банктік, тауарлы, ақшалай,тұтыну.

53. Коммерциялық банктерге қандай қызметтерге рұқсат етілмейді:

А) эмиссиялық, сақтандыру, бюджеттік;

В) мүлікпен сауда және материалдық өндіріс сферасы;

С) тартылған қаражаттар есебінен жарғылық қор құру;

D) жарғылық қорды заңды тұлғалардың қатысуымен;

Е) филиалдар, еншілес банктер ашу.

54. Банктiк емес ұйымға жатпайтындар:

А) қор биржалары;

В) ломбардтар;

С) несиелiк серiктестiктер;

D) сақтандыру ұйымдары;

Е) инвестициялық компаниялар.

55 .Ұлттыќ банк кімге есеп береді:

А) Парламентке;

В) ‡кімет жєне Президентке;

С) ЌР мемлекетіне;

D) ЌР Президентіне;

Е) Дұрыс жауабы жоќ.

56. ҚР-ның қазіргі банк жүйесі келесiден тұрады:

А) коммерциялық банктер;

В) ұлттық банк және екiншi деңгейлi банктер;

С) халықтық банк және коммерциялық банктер;

D) мемлекеттік банк және жеке меншік банктер;

Е) акционерлік, мемлекеттік, жеке меншік, жинақ банктері.

57. Пайыз дегеніміз не:

А) бұл экономикалық категория;

В) бұл ссуданы пайдаланғаны үшін төлем;

С) бұл қосылған құнның өзгерген формасы;

D) бұл ссудан пайдаланғаны үшін алынатын ақша сомасы;

Е) қарыз алушыға кредитордң төлейтін ақша сомасы.

58. Коммерциялық банктердің несиелік ресурстарының қалыптасу көздері:

А) банктің меншікті қаражаты, тартылған қаражаты;

В) меншікті қаражаттары, келісімшарт негізінде орналастырылған басқа банктердің ақша қаражаттары;

С) жарғылық қор, резервитік қор, несиелік ресурстарды реттеу ќоры, тартылѓан ќаражаттар,тұрѓындардыњ салымы, ұлттыќ банктен сатып алынѓан ресурстар;

D) меншікті ќаражаттар,тұрѓындар мен кєсіпорындардыњ уаќытша бос ќаражаттары;

Е) ұлттыќ банктен сатып алынан ресурстар, мемлекеттік бюджет қаражаттары.

59. Коммерциялық несиелеу ерекшелігі неде:

А) Коммерциялық банктер өздерінің клиенттерін төлемділік және қайтарымдылық шартымен несиелейді;

В) Кәсіпорындардың бір-біріне ақшалай ссуда беруіне бойынша несиелеуі;

С) кәсіпорындардың бір-біріне банктен айналып өтіп, бағалықтарды кепілге қоя отырып несиелеуі;

D) ссуда мәмілесі сатып алу сату мәмілесін алып жүреді;

Е) коммерциялық банктердің вексельдерді пайдаланып несиелеуі.

60. Мемлекеттiң манетарлық саясатын кандай мекеме жүргiзедi:

А) неғұрлым тұрақты коммерциялық банк;

В) ұлттық банк;

С) тұрақты өтiмдiлiгi бар банк;

D) үкiмет;

Е) қаржы министрлiгi.

61. Қайсысы банктiң активтi операциясына жатады:

А) несие беру;

В) бағалы қағаздарды инвестициялау;

С) депазиттердi тарту;

D) факторинг;

Е) форфейтинг.

62. Тұтыну несиесі бойынша несиелік қатынастарының субъектілері:

А) банктер және кәсіпорындар;

В) бөлшек саудасы және коммерциялық банктер;

С) банктер, бөлшек саудасы және тұрғындар;

D) кредиторлар және қарыз алушылар;

Е) жинақ банктер және тұрғындар.

63. ҚР-ның төлем балансын құрумен қандай ұйым айналысады:

А) коммерциялық банк;

В) МБРР;

D) Ұлттық банк;

Е) ХВҚ.

64. Несиелік қатынастар мынадай деңгейде қалыптасады:

В) айырбас;

С) тұтыну;

D) бөлу;

65. Қайсысы Қазақстанда маманданған банк болып табылады:

А) Казкоммерцбанк;

В) БанкТуранӘлем;

С) Құрылыс банк;

D) Нурбанк;

Е) Банкцентркредит.

66. Бағалы қағаздар құрылымы келесiдей:

А) алғашқы және туынды нарық;

В) биржалық және биржалық емес нарық;

С) қор биржасы және қор нарығы;

D) қаржылық және қор нарықтары;

Е) кәсiптiк қатысушылар.

67. ҚР-ның бағалы қағазына жатпайды:

А) кепiл хат;

В) облигация;

С) МЕОКАМ;

D) Акция;

Е) вексель.

68. Бағалы қағаз-бұл:

А) эмитентке байланысты хұқын күәландыратын құжат;

В) мүлiктi к құқын куәландыратын ақшалай құжат;

С) үлестiк құқынкуәландыратын ақшалай құжат;

D) тауарлы-ақшалай құжат;

Е) тауарлы трнаспортты накладной.

69. ҚР Ұлттық Банкінің несиелік ресурстары қалай құралады:

А) экономикадағы шетел займдар және ақша массасынан;

В) тұрғындардың уақытша бос қаражаттары және мемлекеттік бюджет қаражаттарынан;

С) меншікті қаражаттардан және ҚР ҰБ-да орналастырылған басқа банктерден тартылған қаражаттардан;

D) меншікті қаражаттар және үкіметтік займдардан;

Е)мемлекеттік бюджеттің тапшылығының өсуінен және мемлекеттік қарыздың жоғарылауынан.

70. ҚР Ұлттық банкі қандай қаржы нарығының дамуына қатысады:

А) несиелік;

В) банкаралық;

С) бағалы металлдар нарығы;

D) ГКО нарығы;

Е) барлық жауап дұрыс.

71. Жарғылық қорының қалыптасу көздеріне қарай банктер былай бөлінеді:

А) Орталық және коммерциялық;

В) мемлекеттік, жеке, шетелдік;

C) мемлекеттік, шетелдік, акционерлік;

D) мемлекеттік, коммерциялық акционерлік, шетелдік ,жеке;

Е) орталық, жинақ коммерциялық.

72. Валюталық нарықта ұлттық банктiң араласуы не деп аталады:

А) валюталық паритет;

В) спред;

С) фиксинг;

D) техникалық талдау;

Е) валюталық интервенция.

73. Несие құрылымы келесiден тұрады:

А) кредитор, жабдықтаушы, кепiлберушi;

В) кредитор, несие алушы, құн;

С) кредитор, делдал, несие алушы;

D) банк, сақтандырушы, жабдықтаушы;

Е) ссуда, пайыз.

74.Несиелік жүйенің институционалды құрылымы қандай мекемемен берілген:

А) банктік және арнайы несиелік –қаржы мекемесі;

В) эмиссиялық, инвестициялық, ипотекалық;

С) дұрыс жауап жоқ;

D) инвестициялық және арнайы несиелік-қаржы мекемесі;

Е) банктік, инвестициялық және ипотекалық.

75. Кең мағынада несиелік жүйенің дұрыс анықтамасын таңдаңыз:

А) несиелік мекемелердің жиынтығы;

В) несиелік қатынастардың жиынтығы;

С) несиелік мекемелердің, несиелердің формаларының, несиелік қатынастардың жиынтығы;

D) несиелік қатынастардың мемлекеттік органдардың басқаруы және несиелік мекемелердің, несиенің формаларының жиынтығы;

Е) несиелік қатынастар және несиелік формаларының жиынтығы.

76. Несие берілу шарттары:

А) төлемділік, қамтамасыз етулілік, мерзімділік;

В) қайтарымдылық, кепілділік, төлемділік;

С) қамтамсыз етулілік, кепілділік, мерзімділік;

D) төлемділік, мерзімділік, қайтарымдылық;

Е) төлемділік, кепілділік, қамтамасыз етулілік.

77. Қаржы институтына не жатпайды:

А) банктер;

В) сақтандыру компаниялары;

С) зейнетақы қоры;

D) инвестициялық қорлар;

Е) холдингтер.

78. Ақша-несие саясаты құралы:

А) ақша массасының көлемi,пайыздық қойылым;

В) төменгi резервтiк талаптар,қайтақаржыландыру қойылымы,ашық нарықтағы операция;

С) маржа нормасы,несие жеткiлiктiлiгi,есептiк қойылым;

D) ақша массасы,ақша агрегаты;

Е) құқықтық актiлер,бағалы қағаздар,нарық субьектiлерi.

79. Аккредитивтер мынадай болады:

А) мерзімді және мерзімсіз;

В) тікелей және жанама;

С) өтелген және өтелмеген;

D) мерзімді және мерзімді емес;

Е) тікелей және өтелген.

80. Облигация- бұл:

А) үлестік бағалы қағаз;

В) мерзімді бағалы қағаз;

С) атаулы бағалы қағаз;

D) портфельдік бағалы қағаз;

Е) мерзімсіз бағалы қағаз.

81. Қаржылық ұйымдарды қадағалайтын орган:

А) коммерциялық банктер;

В) ҚР –ның Қаржылық қадағалау агенттiгi;

С) Қаржы Министрлігі;

D) арнайы несиелік мекемелер;

Е) Әділет Министрлігі.

82. Несиенің қандай формаларын білесіз:

А) ақшалай және тауарлы;

В) ақшалай және банктік;

С) ссудалық және тауарлы;

D) коммерциялық және банктік;

Е)ақшалай және тұтыну.

83. ҚР-дағы несиелiк жүйе құрылымы:

А) банктiк және қаржылық жүйе;

В) Банктiк және банктiк емес жүйе;

С) қаржылық және ақшалай жүйе;

D) биржалық және биржалық емес жүйе;

Е) несиелеу жүйесi.

84. Туынды бағалы қағазға қайсысы жатады:

А) акция;

В) облигация;

С) вексель;

D) опцион;

Е) чек.

85. Орталық банк-бұл:

В) бірінші деңгейлі мемлекеттік бас банк;

С) коммерциялық банк;

D) арнайы несиелік мекеме;

Е) бірінші деңгейлі коммерциялық бас банк.

86. Ипотекалық банк- бұл:

А) эмиссия құқығына ие;

В) ақша қаражаттарын ұзақ мерзімге шоғырландыруға маманданған;

С) ақша қаражаттарын тарту және орналастыру бойынша несиелік операцияларды жүзеге асырады.

Д) кооперативтік типтегі арнайы мекеме

87. Зейнетақы қоры:

А) тұрғындардың салымдарын жинақтай отырып, үлкен капитал құрып, оларды корпорациялардың акция және облигацияларын сатып алуға салып, ұсақ ссудалар береді;

В) кооперативтік типтегі арнайы мекеме;

С) сақтандыру ұйымдары;

D) акционерлік қоғамдар;

Е) ұсақ ссудалар беретін мекемелер.

88. Несиелік қатынас неден тұрады:

А) бір жақты сипаттамадан;

В) екі жақты сипаттамадан;

С) анықталмаған қатысушылар мен жинақтардың саны;

D) анықталған қатысушылар мен жақтардың саны;

Е) дұрыс жауап жоқ.

89. Заңды және жеке тұлғалармен оперция жүргізбеу қандай мекемелерге тән:

А) коммерциялық банк;

В) орталық банк;

С) арнайы несиелік мекеме;

D) коммерциялық банк және арнайы қаржылық мекеме;

Е) дұрыс жауап жоқ.

90. Коммерциялық несие қандай түрде берiледi:

А) ақшалай;

В) товарлы;

С) депозиттiк;

D) валюталық;

Е) жай.

А) аверс, реверс, гурт және т.б.;

В) вексель, чек, банкнота;

С) нумизмат, тезовратор және т.б.;

D) аверс, реверс, тезовратор және т.б.;

Е) вексель, аверс, нумизмат.

92. Қашан ҚР Ұлттық банкi эмиссионды банк болған:

А) 1990;

С) 1993;

Е) 1998.

А) Италия;

В) Англия;

C) Франция;

D) Испания;

Е) Россия.

94. Ұзақ мерзімге ақша қаражаттарын шоғырландыруға маманданған банк:

А) ипотекалық;

В) инвестициялық;

С) эмиссиондық;

C) жинақ банктері;

Е) клирингтік банк.

95. Жер және жылжымайтын мүлікті кепілге ала отырып ұзақ мерзімде қаражаттарды тарту және орналастыру бойынша несиелік операцияларды жүзеге асыратын банктер:

А) ипотекалық;

В) инвестициялық;

С) эмиссиондық;

D) орталық банк;

Е) трасталық банк.

96. Инфляциямен күресу әдiстерi:

А) ақша реформасы;

В) қаржылық реттеу;

С) бағалау;

D) стагфляция;

Е) эмиссия.

97. Қағаз ақшаларды айналысқа шығарудағы мақсат:

А) өндiрiстi несиелеу;

В) шаруашылық шығындарды жабу;

С) мемлекеттiк шығынды жабу;

D) айналымды үнемдеу;

Е) капиталды канцентрациялауды тездету.

98. Банктiк операцияларды жүргiзуге қандай құзырлы мекеме рұқсат бередi:

А) Ұлттық банк;

В) әдiлет минстрлiгi;

С) қаржы минстрлiгi;

D) коммерциялық банктер;

Е) арнайы несиелiк мекемелер.

99. Экономикалық мағынасынан қарағанда валюталық жүйе бұл:

А) дүниежүзілік шаруашылықта валютаның қалыптасуы бойынша жасалатын валюта-экономикалық қатынастардың жиынтығы;

В) шаруашылық байланыстарын интернационализациялау негізінде тарихи қалыптасқан валюта-экономикалық қатынастардың жиынтығы;

С) анықталған қоғамдық –экономикалық формация шеңберіндегі валюталық қатынастардың жиынтығы;

D) өндіріс процесіндегі валюталық қатынастар жиынтығы;

Е) дұрыс жауап жоқ.

100. Ұлттық валюталық жүйе ерекшелігі немен анықталады:

А) елдердің экономикадағы сыртқыэкономикалық байланыстарының даму деңгейімен;

В) дүниежүзілік шаруашылық даму негізінде ұйымдастырылу формасымен;

С) дүниежүзілік шаруашылықтың кейбір елдерінің экономикасына әсерімен;

D) елдердің экономикадағы ішкіэкономикалық байланыстарының даму деңгейімен;

Е) дүниежүзілік шаруашылықтың барлық елдерінің экономикасына әсерімен.

101. Қазақстан инфляциямен күрес кезінде қандай саясат ұстанады:

А) фискалды;

В) ақша-несиелiк;

С) фискалды-ақшалай;

D) дұрыс жауап жоқ;

Е) несиелік-ақшалай, фискалды.

102. Чектің түрлері:

А) жай және аудармалы;

В) есеп-айырысу және аудармалы;

С) жол және ақшалай;

D) жай және есеп-айырысу;

Е) есеп-айырысу және ақшалай.

А) банктік;

В) шаруашылық аралық;

С) несиелік;

D) жай;

Е) аудармалы.

А) Тексака банк;

В) ТұранӘлем банк;

С) Ұлттық банк;

D) Халықтық банк;

Е) Цесна банк.

105. Ақша түрiн атаңыз:

А) толық құнды және толыққұнсыз;

В) бағалы және бағалы емес;

С) номинальды және нақты;

D) нарықты және нарықты емес;

Е) жалған және ақиқат.

106.Тұтыну несиесi-бұл:

А) ұзақ мерзiмге пайдаланылатын товарды сатып алуға арналған несие;

В) бағалылықтарды кепiлге алу несиесi;

С) ұзақ мерзiмдi несие;

D) айналым қаржысын толтыру несиесi;

Е) негiзгi құралдарды сатып алуға берiлетiн несие.

107. Ақша айналысы түрi:

А) қолма-қол және қолма-қолсыз;

В) айналыстағы ақша массасы;

С) ұлттық шаруашылыққа қызмет көрсететiн ақша айналымы;

D) ақша массасы және базасы;

Е) резервтер және айналым капиталы.

108. Вексельдегi “аударып жазу”жазуы мынаны бiлдiредi:

А) индоссант;

В) индоссамент;

С) индоссат;

D) тратта;

Е) конасамент.

109. Жалпыға бірдей эквивалент бір металл болатын ақша жүйесі:

А) биметаллизм;

В) монометаллизм;

С) алтынстандарты;

D) алтындевиз стандарты;

Е) алтынмонета стандарты.

110.Экономикада инфляцияның жалпы төмендеуi-бұл:

А) гиперинфляция;

В) дефляция;

С) стагфляция;

D) инфляция;

Е) индексация.

111. Акционерлiк қоғам акция түрi:

А) жай және аудармалы;

В) мерзiмдi және мерзiмсiз;

С) жай және ерекше;

D) ашық және жабық;

Е) купондық және дисконттық.

112. Инфляция –бұл:

А) қоғамдық өндірістің жалпы көтерілуі;

В) басқа өнімдер бағаларының деңгейінің өзгермеген қалпында халық тұтынатын кейбір тауарларының тапшылығы;

С) қоғамдық өндірістегі диспропорциямен байланысты баға деңгейінің өсуі;

D) қоғамдық өндірістің бұзылуы;

Е) жалпы төмендеу.

113. Қандай ақшалар төлем функциясын жүзеге асырады:

А) номиналды;

В) нақты;

С) қағаз;

D) қолма-қолсыз;

Е) нарықты.

114. Қазақстан еркін қалқымалы валюта курсына өткенге дейін қандай саясат ұстанды:

А) фискалды;

В) несиелік ақшалай;

С) фискалды-ақшалай;

D) тек қана несиелік;

Е) тек қана ақшалай.

115. ҚР ақша белгілері неден тұрады:

А) қазынашылық билеттерден;

В) монеталардан;

С) банкнота және монеталардан;

D) металл монеталардан;

Е) қағаз ақшалардан.

116. Рубль зонасынан ең бірінші боп шыққан елдер:

А) Украина және Белорусия;

В) Эстония және Латвия;

С) Қазақстан және Қырғызстан;

D) Қырғызстан және Өзбекстан;

Е) Ресей.

117. Эмиссия-бұл:

А) ақша массасының өсуінің бақылау көрсеткіштері;

В) қолма-қол ақшалар айналысқа шығару;

С) ақшалай тауардың ақшаның барлық функцияларын орындайтын металлдық айналым;

D) ақшалай көрсеткіштер;

Е) ақшалай айналым.

118. Әлемдiк тарихта болған ақша жүйесiнiң қандай типтерi ақшаның барлық қызметтерiн орындаған, ал несиелiк ақшалар металлға айырбасталған:

А) металл айналысы;

В) несие ақша айналысы;

С) қағаз ақша айналысы;

D) несие және қағаз ақша айналыстары;

Е) электронды ақша айналысы.

119. Жалпыға бірдей эквивалент рөлін екі металл атқаратын ақша жүйесі:

А) биметаллизм;

В) монометаллизм;

С) алтын стандарт;

D) алтындевиз стандарты;

Е) девиздік стандарт.

120. Металл ақшалардың соңғы формасы:

А) банкнота;

В) монометализм;

С) монета;

D) биметализм;

Е) керенки.

121. Туристiк сапарға арналған төлем құжаты:

А) ақша;

С) жолаушы заты;

D) жол чегi;

Е) банкнота.

122. Монета дегеніміз не:

А) заңмен белгіленген формасы, сыртқы түрі, салмағы бар металлдан жасалған ақша белгісі;

В) мемлекеттің шығыстарын жабуға шығарылған және мәжбүрлік номиналымен белгіленген металлға айырбасталмайтынақша белгісі;

С) несие негізінде пайда болған құндық белгі;

D) электрондық ақша негізінде пайда болған құндық белгі;

Е) металлдың негізінде пайда болған құндық белгі.

123. Ақшаның қандай түрлері құнсыздануға бейім:

А) несиелік ақшалар;

В) металл ақшалар;

С) қағаз ақшалар;

D) электрондық;

Е) қолма-қол.

124. Несиелік ақшалар дегеніміз не:

А) жеке тұлғалар немесе мемлекеттің мүліктік міндеттемелерін ауыстыру негізінде пайда болған ақша түрлері;

В) бұл аккредитивтер, банкноталар, депозиттер, чектер;

С) бұл несие негізінде алтнының орнына пайда болған құнның ақшалай белгілері;

D) бұл қолма-қолсыз есеп-айырысуды жүзеге асыруға көмектесетін ақша;

Е) бұл шот иесінің өз банкісіне ақша аудару туралы тапсырма беруге құқық беретін жазбаша қарздық міндеттеме.

125. Акция дегеніміз не:

А) дивиденд алуға құқық беретін бағалы қағаз;

В) пайыз алуға құқық беретін және үкіметтің займ туралы куәландыратын бағалы қағаз;

С) мерзімі келген кезде оның иесіне қарызды төлеуді талап етуге құқық беретін бағалы қағаз;

D) жарғылық қорға пай қосқандығын куәландыратын бағалы қағаз;

Е) шаруашылық ұйымдарының қарыздар үшін төлем кезінде пайдаланатын есеп-айырысу құжаты.

126. Шот иесінің көрсетілген соманы өз шотынан шегеріп алушының шотына аудару туралы жазбаша бұйрығын қандай төлем құжаты білдіреді:

А) вексель;

В) банкнота;

С) төлем тапсырмасы;

D) чек;

Е) аккредитив.

А) кәсіпорындардың ақшалай қаражаттары;

В) тұрғындардың салымдары;

С) банк депозиттері;

D) ұйымдардың ағымдағы шоттары;

Е) ипотекалық несиелер.

128. ҚР-да банктік емес қандай қаржы-несиелік институттар бар:

А) ломбардтар, сақтандыру компаниялары, несиелік серіктестіктер, зейнетақы қорлары, инвестициялық қорлар;

В) өзара-жинақ және ссуда-жинақ ассоциациялары;

С) ақша нарығының тек өзара қорлары;

D) несиелік одақтар және зейнетақы қорлары;

Е) өзаражинақ банктері және ақша нарығының өзарақорлары.

129. “Банк және банк қызметі туралы” ҚР-ның Заңында банктен басқа мекемелерге депозит тартуға рұқсат етілген бе:

А) иә;

С) кейде;

D) кейбір жағдайларда;

Е) мұндай заң жоқ.

130. Иесінің ақшалай қаражатты салғандығын растайтын және оның номиналдық құнын белгілі бір пайызда мерзімінде төлеуге мемлекет міндеттеме алатын бағалы қағаз:

А) акция;

В) облигация;

С) мемлекеттік қарздық міндеттеме;

D) жинақ депозиті;

Е) қысқамерзімді нота.

131. Облигация түрлері:

А) мерзімді және мерзімсіз;

В) қамтамасыз етілген және қамтамасыз етілмеген;

С) жай және артықшылықты;

D) купондық және пайыздық;

Е) инвестициялық және инвестициялық емес.

132. қандай вексельдер мемлекеттің қарздық міндеттемесі болып табылады:

А) коммерциялық;

В) банктік;

С) достық;

D) қола;

Е) казынашылық.

133. Валюталық нарық-бұл:

А) әр түрлі валюталар айырбастау процессі жүзеге асырылатын арнайы орталық;

В) арнайы орталқтың айналмындағ валюталардың сату-сатып алу жүргізілуі;

С) сұраныс пен ұсыныс негізінде арнайы орталықта валюталарды сату-сатып алу ерекше процессі жүргізілетін жер;

D) бағалы қағаздарды сату-сатып алу жүргізілетін арнайы орталығы;

Е) айырбас жүзеге асырылатын арнайы орын.

134. Кәсіпорындар мен ұйымдардың алдындағы қарыздарын өтейтін мемлекеттің бағалы қағазы қалай аталады:

А) акция;

В) қазынашылық міндеттеме;

С) коммерциялық қамтамасыз ету;

D) вексель;

Е) жинақ облигациялары.

135. Белгілі бір соманы алдын-ала келісілген мерзімде және белгіленген жерде төлейтіндігі туралы боршқордың қарыздық міндеттемесі:

А) акция;

В) қазынашылық міндеттеме;

С) вексель;

D) коммерциялық қамтамасыз ету;

Е) жинақ облигациялары.

136. Тұтыну несиесінің түрлері:

А) автомобильдік несие;

В) комммерциялық несие;

С) овернайт;

D) овердрафт;

Е) бланктік несие.

137. Ұлттық Банктің екінші деңгейлі банктерге беретін несиелері:

А) автомобильдік несие;

В) комммерциялық несие;

С) овернайт;

D) овердрафт;

Е) бланктік несие.

138. Ақшаның алғашқы қызметтері:

А) айырбас;

В) төлем;

С) құн өлшемі;

D) қорлану;

Е) барлық жауап дұрыс.

139. Инфляцияға әсер ететін факторлар:

А)саяси және экономикалық;

В) экономикалық және әлеуметтік;

С) ақшалай және ақшалай емес;

D) халықаралық;

Е) дүниежүзілік.

140. Инфляция белгілері:

А) бағаның өсуі;

В) ақшаның құнсыздануы;

С) ұлттық валютаның төлем қабылетінің төмендеуі;

D) жұмыссыздықтың өсуі;

Е) барлық жауап дұрыс.

141. Қазақстандағы ақша реформалары:

А) 1944ж,1960ж,1924ж.;

В) 1927ж,1992ж,1993ж,1994ж.;

С) 1922ж-1924ж,1947ж,1961ж,1993ж.;

D) 1922ж,1923ж,1946ж,1961ж,1992ж.;

Е) 1993ж,1995ж-1996ж.

142. Қай реформа нөлдерді қысқартумен байланысты:

А) 1918ж.;

В) 1920ж.-1922ж.;

С) 1930ж.-1932ж.;

D) 1960ж.;

Е) 1961ж.

143. ҚР-да ұлттық валюта қашан енгізілді:

А) 10.12.1991;

В) 25.10.1990;

С) 15.11. 1993;

D) 15. 10.1993;

Е) 20.11. 1993.

144. Теңгеге қанша шекті мөлшерде айырбасталды:

А) 100000руб;

В) 200000руб;

С) 300000руб;

D) 400000руб;

Е) 500000руб.

145. Ең бірінші Қазақстан теңгесі қай жерде басып шығарлды:

А) Францияда;

В) Германияда;

С) Англияда;

D) Ресейде;

Е) Қазақстанда.

146. 1922-1924 ж.ж. ақша реформасының ұйымдастырушысы кім:

А) Л.И. Брежнев;

В) И.В. Сталин;

С) В.И.Ленин;

D) Г.Я.Сокольников;

Е) Н.Ә. Назарбаев.

147. ЕДБ-дің қызметтерінде банк тәуекелдерінің орыны бар ма:

А) жоқ;

С) кейде;

D) әрқашан емес;

Е) жылына бір рет.

148. Латынша ақша деген не:

А) рупи;

С) капитал;

D) пекуня;

Е) барлық жауап дұрыс.

149. Аваль-бұл:

А) вексельдің келесі бетіне аударып жазу;

В) вексельдік кепілші;

С) вексельдің қосымша беті;

D) номинал;

Е) түбіртек қағаз.

150. Қаржы тәуекелдерінің түрлерін атаңыз:

А) несиелік, валюталық, пайыздық, депозиттік, инвестициялық;

В) елдік, валюталық, шұғыл, ішінара, бәсең, тура;

С) операциялық, кездейсоқ,бәсең, тура;

D) бос, бос емес, ішкі, жиі;

Е) несиелік, ішкі, сыртқы, бос емес.

151. Ақша жүйесінң бір элементін атаңыз:

А) ақша бірлігі;

В) ақша агрегаттары;

С) ақша массасы;

D) валюталық саясат;

Е) ақша.

А) өтімділік;

В) салалық;

С) несиелік;

D) пайыздық;

Е) валюталық.

153. Валюталық операциялардың қандай түрлерін білесіз:

А) ағымдық және капитал қозғалысымен байланысты;

В) валюталарды диверсификациялау;

С) валюталарды аудару;

D) валюталық реттеу;

Е) аудармалы және мерзімді.

154. Банктің меншікті қаражаттары қандай көздерден құралады:

А) акционерлік капитал;

В) резервтік және басқада қорлар;

С) сақтандыру резерві;

D) бөлінбеген пайда;

Е) депозиттер және несие.

155. Өзінде көрсетілген қажетті құқтарын пайдалану үшін арнайы үлгіде толтырылған қаржылық құжат қалай аталады:

А) бағалы қағаздар;

В) шоттар;

С) шоттар жоспары;

D) депозит;

Е) сенім хат.

156. Төмендегі бағалы қағаздардың қайсысының тәуекелі жоғары

А) мемлекеттік бағалы қағаздар;

В) муниципалды бағалы қағаздар;

С) венчурлік бағалы қағаздар;

D) корпоративтік бағалы қағаздар;

Е) халқаралық бағалы қағаздар.

157. Бағалы қағаздар бөлінеді:

А) қор және коммерциялық;

В) мақсатты және мақсатты емес;

С) мерзімді және мерзімсіз;

D) керекті және керекті емес;

Е) тіке және жанама.

158. Қор бағалы қағаздары бөлінеді:

А) акциялар және облигациялар;

В) тапсырма және чек;

С) сенім хат және қол хат;

D) тапсырма және талап;

Е) куәлік және чектер.

159. Коммерциялық бағалы қағаздар бөлінеді:

А) вексель, чек, қоймалық куәліктер, кепілдік куәліктер;

В) вексель, нота, міндеттеме;

С) тапсырма және чектер;

D) куәлік және чектер;

Е) кепіл және чек.

160. Мемлекетік бағалы қағаз-бұл:

А) қазынашылық вексельдер, қазынашылық бондар, қазынашылық міндеттемелер;

В) коммерциялық вексельдер, чектер, облигациялар;

С) акциялар және вексельдер;

D) тек қана ноталар;

Е) тек қана қазынашылық бондар.

161. Траст дегеніміз не:

А) сенім;

В) сенімсіздік;

С) жол беру;

D) жол бермеу;

Е) оқиға.

162. Қаржы-несие мекемелеріне не жатады:

А) ломбардтар;

В) несиелік серіктестіктер;

С) сақтандыру қорлары;

D) инвестициялық қорлар;

Е) барлық жауап дұрыс.

Ломбард немен шұғылданады:

А) бағалылықтарды кепілге ала отырып ссуда береді;

В) есеп-айрсу операцияларын жүргізеді;

С) әмбебап операциялар;

D) салымдарды ашады;

Е) барлық жауап дұрыс.

164.Банктің негізгі қызметтері қандай:

А) несиелік;

В) инвестициялық;

С) депозиттер ашу;

D) есеп-айырысу;

Е) барлық жауап дұрыс.

165. Банк операцияларын қандай топтарға бөлуге болады:

А) әмбебап және әмбебап емес;

В) қаржылық және несиелік;

С) активтік және пассивтік;

D) төлемдік және салықтық;

Е) барлық жауап дұрыс.

166. Еуропалық валюталық жүйе қашан құрылды:

А) 1967ж.;

В) 1977ж.;

С) 1987ж.;

D) 1979ж.;

Е) 1978ж.

167. ҚР ХВҚ-на қашан мүше болды:

А) 1992ж.;

В) 1991ж.;

С) 1993ж.;

D) 1995ж.;

Е) 1998ж.

168. СДР қай валюта жүйесімен енгізілді:

А) Генуэ;

В) Париж;

С) Бреттон-Вудс;

D) Ямайка;

Е) Вашингтон;

169. Қазақстан Республикасының бағалы қағазына не жатпайды:

А) Кепіл хаты;

В) облигация;

С) МЕОКАМ;

D) Акция;

Е) НСО.

А) тек қана акционерлік;

В) тек қана ашық;

С) тек қана жабық;

D) ешқандай;

Е) барлық жауап дұрыс.

171. Тарихта ең алғашқы бағалы қағаздармен сауда қай жерде болған:

А) Токио биржасында;

В) Пекин биржасында;

С) Лондон биржасында;

D) Амстердам биржасында;

Е) барлық жауап дұрыс

172. Акцияның баланстық бағасы-бұл баға:

А) акцияның алғашқы нарықта сатылу бағасы;

В) қаржылық есеп құжаттары негізінде анықталатын баға;

С) сатылатын мүліктің өз бағасы;

D) биржадағы котировка;

Е) номиналмен анықталған баға.

173. Ямайка валюталық жүйесіне қай жылдар сәйкес келеді:

А) 1922-1924ж.;

В) 1944-1947ж.;

С) 1976-1978ж.;

D) 1864-1921ж.;

Е) барлық жауап дұрыс

174. Листинг- бұл:

А) бағалы қағаздарды шығару;

В) эмиссия проспектісін дайындау;

С) биржалық тізімге эмитенттерді енгізу;

D) бағалы қағаздардың сапасын дәйектеу;

Е) барлық жауап дұрыс;

175. Валюталық жүйенің мынадай түрлері болады:

А) девиздік және дисконттық;

В) ұлттық, аймақтық, дүниежүзілік;

С) Генуэ, Париж, Бреттон-Вудс, Ямайка;

D) еуропалық;

Е) нарықтық.

176. Бағалы қағаздар нарығы қай нарықтың құрамдас бөлігі:

А) тауарлы нарықтың;

В) қаржы нарығының;

С) несие нарығының;

D) қор нарығының;

Е) барлық жауап дұрыс.

177. Дилер - бұл:

А) өз атынан өз қаражатына биржалық немесе сауда делдалдығын жүзеге асырушы;

В) бағалы қағаздарды сатушы;

С) клиент атынан және соның қаражатынан атқарушы;

D) бағалы қағаздар курсын анықаушы;

Е) барлық жауап дұрыс.

178. Дивиденд деген не:

А) акционерге төленетін пайданың бір бөлігі;

В) облигациядан түсетін пайда;

С) пайданың бөлігі;

D) басқаруға құқық беру;

Е) барлық жауап дұрыс.

179. ҚР-да теңгені қашан “еркін жүзуге ”жіберді:

А) апрель 1999ж.;

В) апрель2000ж.;

С) апрель 2001ж.;

D) май 2001ж.;

Е) июнь 2001ж.

180. Париж валюталық жүйесі қашан құрлды:

А) 1847ж.;

В) 1922ж.;

С) 1877ж.;

D) 1867ж.;

Е) 1897ж.

181. Сатуға арналған өнім-бұл:

А) зат;

С) аяқталмаған бұйым;

D) тауар;

Е) барлық жауап дұрыс.

182. Бағалы қағаздар нарығында коммерциялық банктер кәсіби қатысушылар ретінде қатыса ала ма:

қатыса алады;

B) қатыса алмайды;

С) ҚР ҰБ-нен бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушысына лицензия алған соң қатыса алады;

D) қатыса алады егер ҚРҰБ-нен рұқсат алса;

Е) қатса алмайды, егер кәсіби қзметті жүзеге асыруға лицензия және ҰБ-тің келісімі болса.

183. Ресейде ақша рөлін қандай тауар атқарды:

А) құмыра;

В) піл сүйегі;

С) аң терісі;

D) шәй;

Е) барлық жауап дұрыс.

А) Римде;

В) Оңтүстік Африкада;

С) Ресейде;

D) Қытайда;

Е) барлық жауап дұрыс.

185. Металл ақшаларды қағаз ақшаларға ауыстыру себебі:

А) металл ақшалардың құнсыздануы;

В) ақшалардың төлем қабылеттігінің жоғалуы;

С) мемлекеттің табысын толтыру үшін;

D) мемлекеттің шығындарын жабу үшін;

Е) дұрыс жауап жоқ.

186. Алғашқы қағаз ақшалар қайда пайда болды:

А) Русьте;

В) Кытайда;

С) Индияда;

D) Үндіқытайда;

Е) барлық жауап дұрыс.

187. Дүниежүзінде алтын өндіруден алдыңғы орында қай ел:

А) Қазақстан;

В) Қытай;

С) Оңтүстік Африка;

D) Солтүстік Корея;

Е) дұрыс жауап жоқ.

188. Ақшаның рөлі немен байланысты:

А) өндірудің қмбатшылығымен;

В) табиғи қасиеттерімен;

С) қорларының көп болуымен;

D) тасымалдауымен;

Е) барлық жауап дұрыс.

189. Толық бағалы емес ақшаларға қандай ақшалар жатады:

А) алтын және күміс ақшалар;

В) монеталар;

С) ежелгі ақшалар;

D) қағаз және несиелік ақшалар;

Е) барлық жауап дұрыс.

190. Қағаз ақшаларға не жатады:

А) вексель;

В) чек;

С) қазынашылық билеттер;

Е) барлық жауап дұрыс;

191. Ақшаның айналым қызметін қандай ақшалар атқарады:

А) толықбағалы ақшалар;

В) толықбағалы емес ақшалар;

С) қағаз ақшалар және банкноталар;

D) вексельдер және облигациялар;

Е) барлық жауап дұрыс.

192. Төлем қызметін қандай ақшалар атқарады:

А) несиелік ақшалар;

В) металл ақшалар;

С) толықбағалы ақшалар;

D) акциялар мен облигациялар;

Е) барлық жауап дұрыс.

193. Ақша айналымына қандай ақшалар қатыса алады:

А) толықбағалы ақшалар;

В) қолма-қол және қолма-қолсыз ақшалар;

С) металл ақшалар;

D) монометаллизм;

Е) барлық жауап дұрыс емес.

194. Ақша қай қызметті атқармайды:

А) құн өлшемі;

В) төлем құралы;

С) айналым құралы;

D) қорлану құралы;

Е) бөлу құралы.

195. ҚР-да мемлекеттік бағалы қағаздарды кім шығарады:

А) Орталық банк;

В) коммерциялық банк;

С) мемлекет;

D) Қаржы Министрлігі;

Е) дұрыс жауап жоқ.

196. Шетел валюталарының котировка әдісі:

А) Тікелей және жанама;

В) толық және қалқымалы;

С) ағымдық және мерзімді;

D) толық және ішінара;

Е) ұлттық және халқаралық.

197. Валюта курсының құралуына қандай факторлар тобы әсер етеді:

А) нарықтық және әлеуметтік;

В) мемлекеттік және жеке;

С) саяси, экономикалық, психологиялық;

D) ұлттық экономиканың ерекшелігі және халықаралық;

Е) географиялық, саяси, экономикалық;

198. Латвия валютасы қалай аталады:

А) лат;

С) лира;

Е) рупи.

А) рубль;

В) теңге;

С) рупи;

Е) стерлинг.

200. Өзін-өзі реттеуші ұйымға не жатады:

А) Қор биржасы;

В) кәсіби қатысушылар ассоциациясы;

С) коммерциялық банктер;

D) фирмалар;

Е) ҚР ұлттық банкі.

201. ҚР Ұлттық банкі –бұл:

А) ұйымдастырушы банк;

В) коммерциялық банк;

С) банктердің банкісі;

D) тәуелсіз банк;

Е) барлық жауап дұрыс.

202. ҚР ҰБ басқармасы қанша адамнан тұрады:

А) 5;

С) 6;

Е) дұрыс жауап жоқ.

203. Дүниежүзілік тәжірибеде орталықбанктердің ұйымдастырылу құқықтық формасы:

А) 100% мемлекеттің қатысуымен;

В) 50% қатысуымен;

С) жауапкешілігі шектеулі серіктестік;

D) тікелей және жанама формасында;

Е) дұрыс жауап жоқ.

204. 1922-1924 ж.ж. ақша реформасының мәні:

А) қазынашылық билеттердің орнына червонецтердің шығуы;

В) 1-ші этап қазынашылық билеттердің шығуы, 2-ші этап деноминация, 3-ші этап червонецтердің шығуы;

С) үш валюталы параллельді айналым жүйесін енгізу;

D) червонецтерді шығару арқылы валюталық интервенция жүргізу;

Е) червонецтер мен қазыналық билеттер шығару.

205. Ақша құн өлшемі құралы:

А) Өйткені, құн өлшемі құралы қызметін олар жақсы атқарады;

В) баға масштабы ретінде қызмет атқарады;

С) бұл қызметті тек қана толық бағалы ақшалар атқарады;

D) бұл қызметін тек қана меншік құны бар тауар атқара алады;

Е) өйкені ақша, оны өндіруге кеткен қоғамдқ еңбекпен меншік құны бар.

206. Қазіргі кезде металл ақша айналым жүйесі бар ма:

А) иә, өйткені айырбастау металл монеталары бар;

В) иә, өйткені қымбат металдардан жасалған мерейтойлық монеталар шығарылады;

С) жоқ, өйткені алтын монеталар айналыста жүрмейді;

D) жоқ өйткені айырбастау монетасы қағаз ақшаның бір түрі ретінде қызмет етеді;

Е) жоқ, өйткені қағаз ақшалар мен айырбас монеталарыы нағыз ақшалардың белгісі болып табылады.

207. Ақшаның төлем құралы қызметінің айналыс құрал қызметінеен айырмашылығы неде:

А) төлем құралы қызметінде тауар мен ақшаның міндетті қарсы қозғалыс және қолма-қолсыз төлемді қолдану мүмкін емес;

В) төлем құралы қызметін тек қана нағыз ақшалар, ал айналыс құралы қызметін толық бағалы ақшалар, нақты ақшалар атқарады;

С) төлем құралы қызметінде тауар қозғалысы ақша қозғалысынан озып, ал керісінше емес, төлем құралы қызметіндегідей;

D) төлем құралы қызметін идеалды ақшалар, ал айналыс құралы қызметін нақты ақшалар атқарады;

Е) ақша тауарды төлеу кезіндегі делдал болып табылады, төлем құралы емес.

208. Ақшаның құндық экономикалық категория ретіндегі мәні неде:

А) Ақша қоғамдық қатынастардың жеткізушісі болып табылады;

В) Олардың жалпы өзіндік құны , қасиеті бар және айырбасталады;

С) Олар өндіріс және бөлу процесі кезінде адамдар арасындағы анықталған экономикалық қатынасты білдіреді;

D) Ақша еңбектің тауарлық өлшем қасиетін білдіреді;

Е) Ақша жалпыға бірдей құндық эквивалент, арнайы тауар, барлық тауарларға айырбасталады.

209. Айналыс құралы ретіндегі ақша қызметінің төлем құралы ретіндегі қызметінен айырмашылығы неде:

А) ақшанң айналыс құралы ретіндегі қызметі озып кетпейді, тек қана сату-сатып алу процесін аяқтайды;

В) тауар мен ақшаның өзіндік қозғалыс жүреді;

С) тауар мен ақша қарсы қозғалсынң міндетті шарты болып табылады;

D) ақшаның айналыс құралы қызметін идеалды, төлем құралы қызметін нақты ақшалар атқарады;

Е) ақша қозғалысы тауар қозғалысын озады.

210. Болашақта қағаз ақшалар жойылып кетуі мүмкін бе:

А) иә, оларды электронды трансакциялар ауыстырады, яғни “көрінбейтін” ақшалар;

В) жоқ, қолма – қол ақшалар кішігірім есеп – айырысулар үшін қажет;

С) иә, қолма – қол ақшалардың орнын толықтай несиелік ақшалар, чектер, банкноталар, вексельдер басады;

D) жоқ, себебі Орталық банктің негізгі қызметі эмиссия;

Е) иә, себебі қағаз ақшалар тұрақсыз және құнсыздануға икемді.

211. Тауарлы өндіріс ақшасыз өмір сүруі мүмкін бе:

А) мүмкін , болашақта электронды карточкаларға, чектерге, вексельдерге толық ауыстырлады;

В) жоқ, ақша айналыссыз тауар айналсы да болмайды;

С) тауар мен ақшаны бір – бірінен ажыратуға болмайды;

D) тауар өндірісі қайда болса, сол жерде ақша болады;

Е) жоқ, өткені ақша барлық тауарлы өндірістің ізімен және қосымшасы болады.

212. Ақшаның кұн өлшемі құралы және баға масштабы қызметінің ерекшелігі:

А) ақшаның құн өлшемі қызметі баға масштабы ұғыммен бірдей;

В) құн өлшемінің баға масшабынан айырмашылығы ұлттық ақша бірлігінің валюта курсына тәуелді емес;

С) құн өлшемі-ақшаның экономикалық қызметі, баға масштабы заңдылығымен сипатталады, мемлекеттің саясатына тәуелді;

D) құн өлшемін мемлекет анықтайды, ал баға масштабын валютаға деген сұраным мен ұсынымға негізделеді;

Е) құн өлшемі қызметі кез-келген экономикалық жүйеде актуалды, ал баға масштабы тек металлдық ақша жүйеде қолданылады.

213. Ақшаның алтынға ішкі айналуы қамтамасыз етілмеген ақша жүйесі:

А) алтынмонета стандарты;

В) монометаллизм;

С) алтынқұмалы стандарты;

D) алтынмонета стандарты;

Е) алтынвалюта стандарты.

214. Ұлттық банктің коммерциялық банктерден айрмашылығы:

А) ұлттық банк Қаржы Министрлігінің меншігінде, ал коммерциялық банктер жеке тұлғалардың меншігі;

В) ұлттық банк эмиссиямен, депозит тартумен және қысқа мерзімді және ұзақмерзімді несиелеумен шұғылданады. Коммерциялық банктер алтынвалюта резервін сақтайды, клиенттердің шоттарын жүргізеді және сейфтік операцияларды жүзеге асырады;

С) Ұлттық банк активтік, пассивтік, комиссиондық-делдалдық және трасталық операцияларды жүзеге асырады, ал коммерциялық банктер капитал жұмсалымын қаржыландырады, қолма-қолсыз есеп-айырысу, бюджеттің кассалық атқарылуын жүзеге асырады;

D) Ұлттық банк мемлекеттің меншігінде, акл коммерциялық банк акционерлік, жеке меншікте. Ұлттық банк клиенттерге қызмет көрсетпейді, айналымға қолма-қол ақша шығарады, ақша-несие саясатын жүргізеді. Коммерциялық банктер клиенттердің шоттарын жүргізеді, клиенттерге кассалық қызмет көрсетеді;

Е) Ұлттық банк алтын валюта резервін сақтайды,инкассация жүргізеді, ақша эмиссиясы, салық төлеуден босатады, үкіметті несиелейді.

215. Банк ссудалары мынадай белгілеріне байланысты жіктеледі:

А) қарыз алушының типі, атқарылу мерзімі;

В) қамтамасыз ету сипаты, пайдалану шарты, ссуда беру объектісі;

С) қайтарылу әдісі, пайыздық мөлшерлемесі сипаты;

D) пайыз төлеу әдісі, несие валютасы, кредиторлар саны;

Е) барлық жауап дұрыс.

216. Несиенің объективтік қажетттілігі немен сипатталады:

А) тартылған қаражаттарға деген қажеттілік негізгі капитал айналымы және айналымдылық заңдылығынан туындайды;

В) тауар өндірісі және тауар-ақша айналымның болуымен;

С) ұдайы өндіріс процесінің үздіксіздігінің қамтамсыз ету қажеттігімен;

D) тұтынушылардың төлемқаблетсіздігінен пайда болған шаруашылық субъектілерінің қаржылық қиындылықтарынан;

Е) ақша қаражаттарының түсу уақытының сәйкессіздігі және олардың шығындалуымен.

217. Несиенің экономикалық категория ретіндегі мәні:

А) ссудалық капитал қозғалысының формасы;

В) пайыз бойынша қарызға берілген ақша қаражаттарының сомасы;

С) коммерциялық банктердің беретін ссуда деңгейіндегі сома;

D) төлемділік шартындағы қарыз алушының уақытша пайдаланатын ақша сомасы;

Е) қайтарым шартындағы қарыз алушылардың арасындағы уақытша бос қаражаттарын шоғырландыру және оларды бөлумен байланысты экономикалық қатынастар жүйесі.

218. Коммерциялық банктеғр не үшін пайыз ұстайды:

А) мерзімінде төленбеген есеп-айырысу құжаттары мен берілген ссудка үшін;

В) берілген ссуда, тұрғндар, кәсіпорындардан тартылған қаражаттар үшін;

С) мерзімінде қайтарылмаған, берілген ссуда үшін;

D) несиелік ресурстар және берілген ссуда үшін;

Е) тұрғындар салымы және берілген ссуда үшін.

219. Қандай кезде коммерциялық банктер жабылады:

А) Ұлттық Банкпен көрсетілген жарғылық қор мөлшері қалыптаспаған жағдайда;

В) егер корреспонденттік шот ашылмаса және онда 6 ай бойы ешқандай операция жүзеге асырылмаса;

С) егер банк 6 ай бойы өз қызметін бастамаса немесе заңсыз операциялар жүзеге асырса;

D) егер банк өтімді болмаса және оған Ұлттық банкте корреспонденттік шот ашылмаса;

Е) қолма-қол ақшаға айналдырғаны үшін.

220. Котировка процедурасы ( әр валюта бойынша ұсыныс және сұранысты қатар қою арқылы банкаралық курсты тіркеу және анықтау) дегеніміз:

А) валюталық паритет;

В) спред;

С) фиксинг;

D) техникалық талдау;

Е) валюталық интервенция.

221. Несиелік қатынас-бұл:

А) заңды және жеке тұлғаларға әртүрлі қызмет көрсететін, елдегі ақша айналымын реттейтін жүйе;

В) елде әртүрлі қаржылық қызмет көрсететін және айналымын ұйымдастыратын несиелік мекемелер желісі;

С) барлық жауап дұрыс;

D) қайтарымдылық және төлемділік шартындағы уақытша бос қаражаттарын несиелік мекемелер мен басқа субъектілер арасындағы қайта бөлу, шоғырландырудың экономикалық байланысы;

Е) тек қана заңды тұлғаларға әр түрлі қызмет көрсететін, елде ақша айналымын реттейтін жүйе.

222. Тар мағынада несиелік жүйе дегеніміз несиелік есеп-айырысу қатынастарын ұйымдастырушы несиелік мекемелер желісі:

А) иә;

С) басқа жауап;

D) толық емес анықтама;

Е) дәл анықтама емес.

223. Заңды және жеке тұлғалармен оперция жүргізбеу қандай мекемелерге тән:

А) коммерциялық банк;

В) орталық банк;

С) арнайы несиелік мекеме;

D) коммерциялық банк және арнайы қаржылық мекеме;

Е) дұрыс жауап жоқ.

224. Жер және жылжымайтын мүлікті кепілге ала отырып ұзақ мерзімде қаражаттарды тарту және орналастыру бойынша несиелік операцияларды жүзеге асыратын банктер:

А) ипотекалық;

В) инвестициялық;

С) эмиссиондық;

D) орталық банк;

Е) трасталық банк.

225. Несиелік жүйе өндіріске ықпалын тигізеді:

А) тұрақты және маңызды;

В) тұрақты емес және маңызды емес;

С) ешқандай ықпалын тигізбейді;

D) тұрақты бірақ маңызды емес;

Е) тұрақты емес, бірақ маңызды.

226. Экономикалық мағынасынан қарағанда валюталық жүйе бұл:

А) дүниежүзілік шаруашылықта валютаның қалыптасуы бойынша жасалатын валюта-экономикалық қатынастардың жиынтығы;

В) шаруашылық байланыстарын интернационализациялау негізінде тарихи қалыптасқан валюта-экономикалық қатынастардың жиынтығы;

С) анықталған қоғамдық –экономикалық формация шеңберіндегі валюталық қатынастардың жиынтығы;

D) өндіріс процесіндегі валюталық қатынастар жиынтығы;

Е)дұрыс жауап жоқ.

227. Ұлттық валюталық жүйе ерекшелігі немен анықталады:

А) елдердің экономикадағы сыртқыэкономикалық байланыстарының даму деңгейімен;

В) дүниежүзілік шаруашылық даму негізінде ұйымдастырылу формасымен;

С) дүниежүзілік шаруашылықтың кейбір елдерінің экономикасына әсерімен;

D) елдердің экономикадағы ішкіэкономикалық байланыстарының даму деңгейімен;

Е)дүниежүзілік шаруашылықтың барлық елдерінің экономикасына әсерімен.

228. Ақшаның бағасы бар ма:

А) бар, яғни тауардың бағасының ақшалай формасы бұл бағасы;

В) жоқ, яғни олар өзінен -өзі өлшенбейді;

С) кейбір жағдайларда бар, тауардың тұтыну құны тауардың абсолюттік санымен өлшенеді;

D) бар, яғни бұл –тауардың натуралды формадағы бағасы;

Е) жоқ.

А) бұл, да гиперинфляция;

В) мемлекеттің инфляцияға қарсы саясаты;

С) экономикада инфляцияның жалпы төмендеуі;

D) инфляция;

Е) бәсең инфляция.

230. Инфляция –бұл:

А) қоғамдық өндірістің жалпы көтерілуі;

В) басқа өнімдер бағаларының деңгейінің өзгермеген қалпында халық тұтынатын кейбір тауарларының тапшылығы;

С) қоғамдық өндірістегі диспропорциямен байланысты баға деңгейінің өсуі;

D) қоғамдық өндірістің бұзылуы;

Е) жалпы төмендеу.

231. Дүниежүзілік тарихта ақша тауары ақшаның барлық функцияларын орындаған, ал несиелік ақшалар металл ақшаларға айырбасталған ақша жүйесінің типі:

А) металл айналым;

В) несиелік ақшалар айналымы;

С) қағаз ақшалар айналымы;

D) несиелік және қағаз ақшалар айналымы;

Е) электрондық ақшалар айналымы.

232. Ақша айналысы-бұл:

А) тауар айналысы процесіндегі қолма-қол ақша қозғалысы;

В) ақша қаражаттарының кәсіпорындар және қаржы-несиелік мекемелер арасында орын ауыстыруы;

С) тек қана қолма-қол ақшалардың қозғалысы;

D) электрондық ақшалардың қозғалысы;

Е) несиелік ақшалардың қозғалысы.

233. Несиелік ақша дегеніміз не:

А) жеке тұлғалардың немесе мемлекеттің мүліктік міндеттемелерінің орнын басу негізінде пайда болған ақша түрлері;

В) бұл аккредидивтер, банкноттар, депозиттер, чектер;

С) несие негізінде алтынның орынына пайда болған құнның ақшалай белгілері;

D) қолма-қолсыз есеп айырысуды жүзеге асыратын ақшалар;

Е) шын иесінің өз банкіне қаражат аударуға тапсырма беруга құқық беретін жазбаша қарыздық міндеттеме.

234. Несиелік ақшалар дегеніміз не:

А) жеке тұлғалар немесе мемлекеттің мүліктік міндеттемелерін ауыстру негізінде пайда болған ақша түрлері;

В) бұл аккредитивтер, банкноталар, депозиттер, чектер;

С) бұл несие негізінде алтынның орнына пайда болған құнның ақшалай белгілері;

D) бұл қолма-қолсыз есеп-айырсуды жүзеге асыруға көмектесетін ақша;

Е) бұл шот иесінің өз банкісіне ақша аудару туралы тапсырма беруге құқық беретін жазбаша қарыздық міндеттеме.

235. Қазақстан бағалы қағаздар нарығының ұймдастырылу үлгісінің негізі:

А) тек қана банктер;

В) банктер және банк емес инвестициялық институттар;

С) тек қана банк емес инвестициялық институттар;

D) тек қана мемлекеттік инвестициялқ институттар;

Е) банктер және зейнеақы қорлары.

236. Ақша қандай қызметтер орындайды:

А) құн өлшемі;

В) төлем қызметі;

С) айналым құралы;

D) қорлану құралы;

Е) барлық жауап дұрыс.

236. ҚР Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының құралына не жатпайды:

А) қайта қаржыландыру мөлшерлемесі;

В) ашық нарықтағы операциялар;

С) міндетті резервтер нормасы;

D) валюталық интервенция;

Е) инфляциялық таргеттеу.

237. Валюталық мәмілелер түрлеріне байланысты курстар былай бөлінеді:

А) тікелей және жанама;

В) қысқамерзімді және ұзақмерзімді;

С) ағымдағы және мерзімді;

D) еркін өзгермелі және тіркемелі;

Е) арнайы және нарықтық.

238. Пластикалық карточкалардың қандай түрлері болады:

А) дебеттік және депозиттік;

В) төлемдік және есеп-айырысу;

С) дебеттік және кредиттік;

D) электрондық және пластикалық;

Е) қолма-қол және қолма-қолсыз.

239. Мемлекеттің ақша-несие саясатын қандай орган жасайды және жүргізеді:

А) орталық депозитарий;

В) ҚР Қаржы Министрлігі;

С) Ұлттық банк;

D) ҚР Қаржы қадағалау агенттігі;

Е) ҚР үкіметі.

240. ҚР-да қайта қаржыландыру мөлшерлемесін кім белгілейді:

А) орталық депозитарий;

В) ҚР Қаржы Министрлігі;

С) Ұлттық банк;

D) ҚР Қаржы қадағалау агенттігі;

Е) ҚР үкіметі.

241. Төлем тапсырмасын кім толтырады:

А) банк клиенті;

В) төлеуші;

С) бенефицар;

D) банк;

Е) жабдықтаушы.

242. Төлем-талап тапсырмасын кім толтырады:

А) банк клиенті;

В) төлеуші;

С) жабдықтаушы;

D) банк;

Е) ремитент.

243. Аудармалы вексельді кім толтырады:

А) банк клиенті;

В) төлеуші;

С) қарыз алушы;

D) банк;

Е) кредитор.

244. Аудармалы вексельде қанша қатысушы болады:

А) 2;

С) 1;

Е) 3-тен аз емес.

245. Бреттон-Вудс валюталқ жүйесі қашан құрлды:

А) 1979ж.;

В) 1924ж.;

С) 1947ж.;

D) 1944ж.;

Е) 1945ж.

246. Ақша айналмының көп бөлігін құрайды:

А) қолма-қол ақша айналысы;

В) қолма-қолсыз ақша айналысы;

С) төлемдер;

D) ақша аудару;

Е) несиелер.

247. ҚР қаржы қадағалау Агенттігі қашан құрылды:

А) 1999ж.;

В) 1998ж.;

С) 2001ж.;

D) 2003ж.;

Е) 2004ж.

248. ҚР Қадағалау Агенттігінің реттеу объектісі қай нарық:

А) тауарлы;

В) ұлттық;

С) қаржы;

D) халықаралық;

Е) биржалық.

249. ҚР-ның қаржы нарығын қандай орган пруденциалдық реттейді:

А) орталық депозитарий;

В) ҚР Қаржы Министрлігі;

С) Ұлттық банк;

D) ҚР Қаржы қадағалау агенттігі;

Е) ҚР үкіметі.

250. Халықаралық қаржы-несие институтына не жатпайды:

А) ХВҚ;

С) ЕҚҚДБ;

D) АДБ;

Е) БҰҰ.

16. 
    СТУДЕНТТЕРДІҢ АКАДЕМИЯЛЫҚ БІЛІМІН РЕЙТИНГТІК БАҒАЛАУ ЖҮЙЕСІ
    

Әрбір студент басқа студентпен салыстырылмайды, керісінше өзімен - өзі салыстырылады. Студенттер өз нәтижелерін бағалай білуге үйренуі аса маңызды.

Студенттердің білімін бағалау – оның жіберген қатесіне жазалау емес, жетістігін мадақтау, көтермелеу құралына айналуы тиіс. Студенттердің білімін бағалау кредиттік оқыту жүйесінің міндетті элементі болып кіреді.

Қорытынды бақылау-емтихан студенттің академиялық уақыт ішіндегі кәсіптік білім бағдарламасын меңгеру дәрежесін анықтау үшін өткізіледі. Емтихан компьютерлі, жазбаша тестермен немесе ауызша, жазбаша түрде өтеді. Емтиханның өту формасын оқу-әдістемелік кеңес тағайындайды.

Студенттің білімін бағалау рейтингтік балл екі бөліктен тұрады: біріншісі – рейтинг балының 40% құрайды, оны студент күнделікті бақылау (ОБСӨЖ), СӨЖ тапсырмаларын орындағаны үшін жинақтайды. (А1;А2-жетінші және он төртінші апталарда өткізілетін аттестаттау балдары), екіншісі – рейтинг балының 60% құрайды, ол қорытынды бақылау – емтиханның нәтижесі осы балдардың қосындысы студенттің білімінің рейтингтік көрсеткіші:

R=(А1+А2)x0,6 + Э x0,4

Рейтингтің жоғарғы мәні – 100 балл

Студенттің оқу жылындағы академиялық үлгерімі GPA мәні былайша есептеледі:

GPA =

И₁ , И₂ ,..., И_П – студенттің қорытынды балының сандық баламасы.

К₁ , К₂ ,..., К_П – студенттің оқыған пәндер кредиті

1 курс студенті келесі курсқа көшу үшін GPA мәні «+Д» – 1,33 (55-59%) балдан кем болмауы керек, 2 курс студенті үшін – «+С» – 2,33 (70-74%), 3 курс студенті үшін «В-» – 2,67 (75-79%) кем болмауы керек.

Әр деңгейдің ұпай саны студенттердің білімін бақылаудың үлгілері мен кіріспе, ағымдағы және аралық бақылаулармен жиналады. Төменде студенттердің баллмен есептегенде білім градациясының кестесін беріп отырмыз:

Бағалаудың әріптік жүйесі	Баллдары	Бағалаудың %-тік мазмұны	Бағалаудың дәстүрлі жүйесі
А	4.0	100	Өте жақсы
А-	3.67	90-94
В+	3.33	85-89	Жақсы
В	3.0	80-84
В-	2.67	75-79
С+	2.33	70-74	Қанағаттанарлық
С	2.0	65-69
С-	1.67	60-64
D+	1.33	55-59
D	1.0	50-54
F	0	0-49	Қанағаттанғысыз

Пәннен F – деген баға алған студент жазғы семестрде оны қайта тапсыру керек